رابطه اعتیاد به اینترنت با بیش فعالی

صفا رفیعی وند، مجری طرحی با عنوان «آیا نشانه‌های ADHD می‌تواند افراد را مستعدِ اعتیاد به اینترنت سازد؟» بیان می کند: در سال های اخیر تعداد استفاده کنندگان از اینترنت به طور شگفت آوری رشد یافته است، در نتیجه تعداد موارد مشکلات مرتبط با اینترنت نیز به مراتب بیشتر شده است.

وی با بیان اینکه این موضوع توجه محققان زیادی را به خود جلب کرده است، اظهار داشت: از این رو با استفاده از دو پرسشنامه استاندارد به ارزیابی بیماری ADHD (اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی) و علائم اعتیاد به اینترنت پرداختیم تا بدین وسیله بررسی کنیم که نشانه های ADHD می تواند افراد را مستعد اعتیاد به اینترنت کند یا خیر.

رفیعی وند اظهار داشت: طبق آنالیز های آماری که انجام دادیم به نتیجه رسیدیم که ارتباط معناداری بین شدت علائم ADHD (اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی) و بروز علائم اعتیاد به اینترنت در افراد وجود دارد.

به طوری که هر چه فردی علائم ADHD را بیشتر از خود نشان دهد، احتمال دیده شدن علائم استفاده‌ بیمار گونه از اینترنت نیز در وی بیشتر است. البته این موضوع می تواند برعکس هم رخ دهد.

وی تاکید داشت: نتیجه این طرح نشان داد هر دو بعد اختلال ADHD یعنی نقص توجه و تکانشگری (عدم توانایی در مهار فعالیت‌ها و عکس‌ العمل‌های فیزیکی) در ارتباط این مشکل و اعتیاد به اینترنت نقش دارند.

وی با بیان اینکه از بین علائم مختلف بررسی شده در اختلال ADHD، سه عامل مشکل در انجام وظایف، ضعف در اعتماد به نفس و حواس‌پرتی بیشترین ارتباط را با اعتیاد به اینترنت نشان می‌دهند، اظهار داشت:

افراد مبتلا به ADHD به دلیل عدم تمرکز کافی و حواس‌پرتی عمدتا در انجام کارهای پیچیده و یا طولانی با مشکل روبه‌رو می‌شوند. این در حالی است که محیط‌های رایانه‌ای و اینترنتی معمولا به شکلی طراحی می‌شوند که کاربر با کمترین پیچیدگی مواجه شود و با کمترین تلاش بتواند به منظور خود دست پیدا کند.

وی در گفتگو با مهر افزود: در نتیجه این افراد در چنین محیطی موفق‌تر هستند و جذابیت این موفقیت که در محیط واقعی برای آنها به سادگی قابل دستیابی نیست، آنان را جذب می‌کند. این موضوع در قالب مشکل در انجام وظایف و حواس‌پرتی خود را نشان می دهد.

وی با بیان اینکه شکست‌های متوالی و ناتوانی در ارتباط برقرار کردن در اجتماع در طولانی مدت اعتماد به نفس مبتلایان به ADHD را تحت تأثیر قرار می‌دهد، خاطرنشان کرد: محیط‌های مجازی و شبکه‌های اجتماعی مثل فیس‌بوک این امکان را فراهم می‌آورند که افراد بدون شناخته شدن وارد تعاملات اجتماعی شوند و شاید بتوان یکی از دلایل تمایل مبتلایان ADHD به اینترنت را در همین مورد دید.

وی ادامه داد: این افراد به کمک فضاهای مجازی می‌توانند بدون اینکه مشکلاتشان را آشکار کنند با دیگر کاربران تعامل داشته باشند.

رفیعی وند افزود: مطالعاتی هستند که نشان می‌دهند مشکلاتی مثل سوء مصرف مواد مخدر، الکلیسم و … در مبتلایان به ADHD بیشتر از افراد سالم است. از آنجایی که مکانیزم عملکرد مغز در انواع مختلف اعتیاد تقریبا یکسان است، می‌توان حدس زد اعتیاد به اینترنت هم در بین افراد دارای ADHD شایع‌تر از افراد سالم باشد.

وی با اشاره به تحقیقات انجام گرفته در این زمینه گفت: در کشورهای کره جنوبی و چین که بیشترین شیوع اعتیاد به اینترنت را دارند و همچنین ترکیه فعالیت هایی در این زمینه انجام گرفته ولی تا کنون در ایران چنین تحقیقاتی صورت نگرفته است.

جامعه آماری در این طرح ۵۵۰ نفز از قشر دانشجویی با میانگین ۲۵ سال بودند.