پاییز پربار تلویزیون برای نوجوانان

هویت‌مندی از دوران نوجوانی

شبکه دو حتی امروز که به یک شبکه مرتبط با مسائل اجتماعی و فرهنگی بدل شده است، خردسالان، کودکان و نوجوانان را مدنظر دارد و به مسائل آنها می‌پردازد. این شبکه مدتی است دو برنامه تازه و متفاوت برای نوجوانان تدارک دیده و چند برنامه جدید در دست تولید دارد که در آنها به مقوله هویت توجه ویژه شده است.

برنامه «شهر به شهر» از جمله برنامه‌های شبکه دو است که هر روز از این شبکه به نمایش درمی‌آید و زندگی نوجوانان در شهرهای مختلف کشور را نمایش می‌دهد. گر چه بعد از پخش 52 قسمت، این برنامه متوقف خواهد شد اما به گفته علی زارعان مدیر گروه کودک و نوجوان شبکه دو، فصل دیگری از آن متفاوت با آنچه امروز ارائه می‌شود، در سال 95 به تماشاگران شبکه‌دو ارائه خواهد شد.

همچنین برنامه «همه چیز به تو بستگی داره» نیز از دیگر برنامه‌های نوجوانانه شبکه دو است که به موضوع موفقیت می‌پردازد و با نوجوانان نخبه همراه می‌شود، اما این برنامه با رسیدن فصل پاییز جای خود را به برنامه‌هایی تازه و متفاوت می‌دهد.

زارعان درباره شکل‌گیری برنامه‌های نوجوانانه متفاوت و متنوع در این شبکه گفت: شبکه دو به عنوان یک شبکه اجتماعی ذیل مفهوم «جامعه‌پذیری» و «اجتماعی شدن» به طیف وسیعی از موضوعات مرتبط با این مفاهیم می‌پردازد و در این مسیر به نوجوانان به صورت ویژه توجه داشته و بتدریج شاهد قوت گرفتن برنامه‌های نوجوانانه این شبکه خواهیم بود.

براساس توضیحات زارعان در آینده‌ای نه‌چندان دور، برنامه‌های نوجوانانه تلویزیون یک بسته رسانه‌ای متنوع خواهد بود که موضوعات متنوعی را پوشش می‌دهند. وی بر همین اساس به برنامه «نوار مرزی» اشاره کرد که در شبکه دو در دست تولید است و قرار است پدر و مادری همراه دو فرزند نوجوانشان به شهرها و نقاط مرزی کشور سفر کنند و در مسیرهای مرزی با اقلیم‌ها و فرهنگ‌های مختلف آشنا شوند.

تقویت تفکر و نویسندگی

همچنین برنامه «کمی پنجره» نیز ازجمله برنامه‌های در دست تولید شبکه دو است که به گفته زارعان یک موضوع مفقود شده در دنیای نوجوانی را مدنظر قرار داده است. مدیر گروه کودک و نوجوان شبکه دو، درباره این برنامه توضیح داد: متاسفانه شعر و داستان برای نوجوانان در عرصه فرهنگ بسیار کمرنگ شده و شاعری و نویسندگی در عرصه نوجوانان به حلقه مفقوده ادبیات ما بدل شده است. در چنین شرایطی جهت‌دهی به شعر و داستان نوجوانان در شبکه‌های اجتماعی صورت می‌گیرد که در بسیاری موارد این جهت‌دهی معیوب، ناقص و سخیف است و در مسیر فرهنگ و تعالی ادبیات هیچ ثمره‌ای ندارد.

براساس توضیحات زارعان، برنامه «کمی پنجره» برای جهت‌دهی به آموزش و تقویت تفکر و نویسندگانی است که در سن نوجوانی دست به قلم شده‌اند.

«دادگاه» عنوان یکی دیگر از برنامه‌های شبکه دو برای نوجوانان است که اصول نقد، تعامل، گفت‌وگو و راهکارهای نقد سالم را برای نوجوانان تشریح می‌کند و برنامه «تا همیشه» که پنجشنبه شب‌ها ساعت 21 به تماشاگران شبکه دو ارائه می‌شود به زندگی شهدای نوجوان نیز خواهد پرداخت. زارعان ضمن اشاره به تولید برنامه‌هایی به منظور ارائه روش‌های حل مسأله و خلاقیت، نوید می‌دهد که برنامه‌های جدید شبکه دو برای نوجوانان از اواسط پاییز به نمایش درآید و به صورتی مشهود نگاه تازه شبکه‌دو به نوجوانان را به نمایش بگذارد.

مدیر گروه کودک و نوجوان شبکه دو یادآور شد: تمام برنامه‌های شبکه دو برای نوجوانان را برنامه‌هایی مختلف با موضوعات متنوع توصیف می‌کند که همه در سایه مفهوم هویت جای می‌گیرند.

وی‌ در این باره توضیح می‌دهد: جعفری‌جلوه مدیر شبکه دو، در سیاست‌های کلان عرصه کودک دو مقوله را مدنظر دارد که یکی نزدیک شدن به تعاریف و استراتژی‌ رسانه‌ای دقیق و دوم تعالی کیفیت است. از آنجا که جامعه‌پذیری در نوجوانی اتفاق می‌افتد و مدیر شبکه دو بر اثرپذیری و حساس بودن این مقطع سنی بسیار تاکید دارد، زیرساخت‌های برنامه‌سازی برای نوجوانان فراهم شده است.

مهارت‌های ارتباطی

«آبی مثل تو» که از شبکه آموزش پخش می‌شود، برنامه‌ای است که به بهانه آموزش مهارت‌های دهگانه ارتباطات اجتماعی با یک استودیوی سیار به سراغ نوجوانان محلات مختلف می‌رود. در برنامه‌ای که آموزش اصلی‌ترین هدف آن است، جذب مخاطب آن هم مخاطب نوجوان چندان ساده نیست و احتمالا بخش‌های نمایشی یا استودیوی سیار برنامه‌ هم به همین سبب شکل گرفته است. نوید محمودی می‌گوید: این برنامه در راستای اهداف شبکه آموزش باید آموزشی باشد، اما تلاش کرده‌ایم بچه‌ها با تماشای آن به آموزش و یادگیری فکر کنند و علاقه‌مند شوند.

طراحان برنامه «آبی مثل تو» ضمن بررسی شرایط اجتماعی امروز به این نتیجه رسیده‌اند که افراد زیادی به دلیل ناآگاهی از مهارت‌های ارتباطی در بزرگسالی دچار مشکلات متعدد می‌شوند و به همین سبب آموزش مهارت‌های دهگانه زندگی از جمله مهارت‌های ارتباطی، مهارت نه گفتن، حل مساله و مدیریت احساسات را در این برنامه مد نظر قرار داده‌اند.

به گفته نوید محمودی، نوجوانان امروزی که بزرگسالان آینده هستند، به کمک آموزش‌‌های مهارتی می‌توانند جامعه موفق‌تری را شکل بدهند. این برنامه‌ساز توضیح می‌دهد: برنامه «آبی مثل‌تو» متنوع طراحی شده و فقط پنج تا هفت دقیقه از آن به صحبت‌های کارشناسان اختصاص پیدا می‌کند. تلاش کرده‌ایم از جذابیت‌های برنامه‌ای و تصویری برای این آموزش‌ها بهره ‌بگیریم، چون متاسفانه نوجوانان امروز وقت چندانی را به مطالعه اختصاص نمی‌دهند و برای یادگیری این مهارت‌ها به سراغ کتاب‌های آموزشی نمی‌روند. براساس توضیحات محمودی برنامه «آبی مثل تو» برنامه‌ای درباره نوجوانان نیست؛ بلکه یک برنامه است که در آن ارتباط با والدین، خانواده، مدرسه و جامعه از نگاه نوجوانی دیده می‌شود.

نوجوانی، نقطه عطف زندگی

توجه شبکه آموزش به عنوان یک شبکه عمومی به نوجوانان و اهمیت یافتن آموزش مهارت‌های زندگی به نوجوانان از نگاهی متفاوت به این گروه سنی بر می‌آید.

دکتر حسین ساری، مدیر شبکه آموزش می‌گوید: شبکه آموزش مخاطب خاص ندارد و برای گروه‌های سنی مختلف از جمله نوجوانان برنامه تدارک می‌بیند. از آنجا که دوره نوجوانی نقطه عطف زندگی هر فردی است و بسیاری از تصمیمات مهم درباره زندگی در همین دوره گرفته می‌شود، لازم است به این سن توجه ویژه‌ای صورت بگیرد و مهارت‌های مورد نیاز برای تصمیم‌گیری و مدیریت زندگی به نوجوانان آموزش دهد.

از نگاه مدیر شبکه آموزش، انتخاب مسیر و رشته شغلی در سن نوجوانی رخ می‌دهد و به همین دلیل است که نوجوانان باید مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی را بیاموزند.

به گفته دکتر ساری، براساس تحقیقات سازمان صداوسیما، نیاز به آموزش مهارت‌های زندکی از مهم‌ترین آموزش‌های مورد نیاز جامعه است و جزو آموزش‌های مادام‌العمر و همیشگی است که بر دوران بزرگسالی نیز تاثیر خواهد داشت.

آذر مهاجر

رادیو و تلویزیون