اشاره: هدف خاصی جز خوشگذرانی ندارد. در شبکه‌های مجازی از یک صفحه شخصی به صفحه دیگر می‌رود و عکس‌ها و اطلاعات دیگران را زیرنظر می‌گیرد. به‌طور اتفاقی عکس‌هایی را می‌بیند که برایش جالب هستند و زیرشان کامنت می‌گذارد. از عکس‌ها تعریف و تمجید می‌کند یا گاهی هم بد و بیراه می‌نویسد. از صبح تا شب کارش شده زیرنظر گرفتن صفحه‌های شخصی یا عمومی در فضای مجازی. هر لحظه منتظر یک اتفاق جدید در فضای مجازی است که نظرش به آن جلب شود تا بتواند درباره‌اش ابراز عقیده کند. صبح‌ها به محض باز شدن چشم هایش لپ‌تاپ را از کنار تختش بر می‌دارد، دو بالش زیر سرش می‌گذارد تا ارتفاع بیشتری از سطح تخت پیدا کند و در همان حالت دراز کشیده، لپ‌تاپ را روی شکمش قرار می‌دهد و با تکان دادن انگشتان دستانش از دنیای بیرون و حال و روز دوستانش با خبر می‌شود. ولی حیطه کاری او به همین جا ختم نمی‌شود. او سختکوش و پرتلاش‌تر از آن است که فقط پس از با خبر شدن از اوضاع و احوال دوستانش، دست از کار بکشد. بعد از اتمام وظیفه چک کردن صفحه‌های شخصی دوستانش و لایک کردن مطالب و عکس‌های آنها کار اصلی خود را شروع می‌کند. او با مشخصات جعلی و دروغین برای خود یک صفحه شخصی دیگر ساخته است و با آن عکس‌ها و متن‌های دیگران را می‌خواند و درباره آنها اظهار نظر می‌کند و برایشان کامنت‌های مختلفی می‌گذارد ولی این بار با فراغ بال بیشتر و بدون هرگونه ترس از شناخته شدن. بدون توجه به عرف جامعه ابراز عقیده می‌کند و متن‌هایی می‌نویسد که هیچ وقت با مشخصات خودش جرات نوشتنشان را ندارد. خودش به خودش می‌گوید منتقد، ولی در زبان عامیانه با عنوان مزاحم اینترنتی شناخته می‌شود. هدفش نه فریب دیگران است و نه کلاهبرداری، فقط و فقط قصد مزاحمت دارد. طی سال‌های اخیر فعالیت این افراد همزمان با گسترش شبکه‌های مجازی در جامعه افزایش یافته و مزاحمت برای دیگران در این فضا برای آنها تفریح شده است. درباره علت مزاحمت‌های اینترنتی افراد با «مرتضی رستمی»، جامعه‌شناس و مدرس دانشگاه گفت‌وگو کردیم که می‌خوانید.
کد خبر: ۸۱۷۳۲۸

چه دلایلی باعث می‌شود افراد در اینترنت برای دیگران مزاحمت ایجاد کنند، در حالی که هیچ نفع خاصی از این مزاحمت نمی‌برند؟

این موضوع به پدیده‌ای به نام وندالیسم یا تخریبگری برمی‌گردد، به‌طور مثال بعضی افراد زمانی که در اتوبوس می‌نشینند دلشان می‌خواهد صندلی‌های اتوبوس را خراب کنند یا بعضی افراد روی تنه درختان کنده‌کاری می‌کنند، در حالی که هیچ نفعی از این موضوع نمی‌برند و در جهت مخالفت با موضوعی هم این کار را انجام نمی‌دهند ولی باز هم دلشان می‌خواهد این کار را انجام دهند. در مواجهه با مزاحمان اینترنتی که نفعی از مزاحمت‌هایشان نمی‌برند نیز ما با پدیده تخریبگری مواجه هستیم.

روان‌شناسان رفتار‌های فرد را تحت تاثیر ساختار‌های ذهنی آنها می‌دانند. روان‌شناسان بر این باورند که براثر نوعی از تعلیم و تربیت، ذهنیت‌های خاصی در افراد به وجود می‌آید همین ذهنیت‌ها باعث می‌شود یک فرد از انجام کاری لذت ببرد، زمانی هم که فردی از یک کار رضایت داشته باشد، آن را انجام می‌دهد؛ هرچند سود یا نفعی برایش نداشته باشد.

اما از نگاه جامعه‌شناسان فردی که یک کار یا به اصطلاح جامعه‌شناسی کنشی را انجام می‌دهد، هدف خاصی از کنش خود دارد و باید بین ابزار مختلف برای انجام کارش دست به انتخاب بزند که این ابزار به دو گروه شرایط مادی و شرایط هنجاری تقسیم می‌شود.

فردی که مزاحمت اینترنتی ایجاد می‌کند یک‌سری باورهایی دارد و براساس آن باور‌ها کارهای مختلفی را انجام می‌دهد.

به‌طور مثال خیلی از اوقات در سایت‌های مختلف درگیری بین افراد به وجود می‌آید و این درگیری‌ها از اعتقادات افراد بر می‌آید. افراد تا به کاری اعتقاد نداشته باشند آن را انجام نمی‌دهند. در مورد مزاحمت هم همین مدل است. افرادی که برای دیگران مزاحمت ایجاد می‌کنند هیچ هنجاری در ذهنشان ثبت نشده است که این کار را برایشان منع کند و حتی در ذهن بعضی افراد این‌گونه ثبت شده است که با مسخره کردن دیگران به آنها خوش می‌گذرد و باید این کار را انجام دهند.

دلیل افزایش این‌گونه مزاحمت‌ها چیست؟

به نظر من همه این افراد هم به نوعی دلیل برای ایجاد مزاحمت دارند. مثل انتقامگیری یا
وقت گذرانی. یکی از دلایل افزایش این نوع مزاحمت‌ها در دسترس بودن اینترنت برای همه افراد و وجود نداشتن اخلاقی که این کار را بد بداند است. در افکار افراد هنوز این موضوع وجود ندارد که تمسخر دیگران یا ناراحت کردن آنان بسیار بد است. باور جمعی که انسان‌ها را از این اخلاق منع کند وجود ندارد و به همین دلیل این رفتار به وجود می‌آید. این رفتار فقط مختص ایران نیست و در هرجای دنیا به همین صورت است و افراد براساس ارزش‌های خود عمل می‌کنند.

مزاحمت، سن یا جنسیت مشخصی دارد؟

در اینترنت پدیده‌ای وجود دارد که طی آن افراد می‌توانند بدون نشان دادن چهره خود به فعالیت‌های خود بپردازند و به همین دلیل مزاحمان اینترنتی هم در دام تحقیقات نمی‌افتند. تا به حال هم جایی مطالعاتی درباره این مزاحمان انجام نشده است. به همین دلایل نمی‌توان گفت که این‌گونه مزاحمان زن هستند یا مرد. البته در ذهن اکثر افراد این‌گونه ثبت شده که جمعیت مزاحمان را پسران جوان تشکیل می‌دهند، ولی نمی‌توان این ذهنیت را تائید کرد، زیرا مطالعات خاصی در این باره صورت نگرفته است. بزرگ‌ترین دلیل ایجاد مزاحمت بدون هیچ نفع و سودی و زیاد شدن این‌گونه مزاحمت‌ها را می‌توان دسترسی ساده همه افراد به اینترنت دانست.

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها