ایده‌ی دکور فضایی «ماه عسل» از کجا آمد؟

او درباره‌ی فرم «ماه عسل» معتقد است: ما واقعا موزیک صحنه نیستیم که برنامه‌مان را به یکباره به خواسته دیگران شاد کنیم؛ اصل فرم «ماه عسل» به تراژدی بودن آن است. حال ممکن است عاشقانه باشد و یا مثل داستان‌های غمگین‌، غمگین باشد. برای همین حس فضای برنامه فضای غمگینی است. منتهی انتهای آن امید است، مثل دکور ما که هر ساله به این نتیجه رسیده که در بک گراندش نوری روشن داشته باشد، امیدی باشد و چراغی روشن باشد. ما برای آن امید و چراغ کوچک است که برنامه ساخته‌ایم و من برای آن یک ذره امید است که دکورم را زده‌ام.

پیمان قانع 12 سال همکاری با «ماه عسل» را یادآور شد. او با اشاره به هزینه‌های دکور «ماه عسل»، در عین حال به مباحثی مربوط به مشکلات طراحی دکور و اینکه یک طراح تا چه میزان مجاز است از دکور کارهای مطرح دنیا الگوبرداری کند، سخن گفت.

ماه عسلی به اندازه چهار برنامه بزرگ صداوسیما

قانع در ابتدای گفت‌و‌گو درباره‌ی حجیم بودن و بزرگی دکور «ماه عسل» امسال گفت: «ماه عسل» در یکی - دو سال اخیر چون در سوله‌های نمایشگاه کار شده و فضای بزرگی دارد‌، به کار ما خیلی کمک می‌کند و فضایش نسبت به برنامه‌های عادی بزرگتر است به گونه‌ای که به اندازه‌ی چهار برنامه بزرگ سازمان صدا و سیما فضا گرفته است. این بزرگ بودن به برنامه کمک می‌کند. ما سال‌های قبل مهمان کم داشتیم و نفراتمان کمتر بودند و فضا کوچکتر بود اما امسال با توجه به اینکه نفرات مهمانانمان زیاد است خیلی مستلزم این است که فضایمان بزرگ‌تر باشد هر چند به نظرم استانداردش این است. اما در تلویزیون ما به دلیل کمبود استودیویی که داریم و تعداد زیاد برنامه‌هایی که ساخته می‌شود، فضا کم داریم، نه اینکه استودیو کم ساخته باشیم بلکه تعداد برنامه‌های زنده‌مان در مقایسه با سایر تلویزیون‌های دنیا خیلی زیاد است‌، هیچ تلویزیونی در جهان به این حجم برنامه زنده نمی‌سازد. در این 10 - 12 سالی که در «ماه عسل» کار کردم و در همه شبکه‌ها برنامه ساختم، هر چه که هست همه با هم کار می‌کنیم، منتهی ایام رمضان مثل فستیوال می‌ماند و همه تلاش می‌کنند بهترین باشند.

گنبد مینا جرقه‌ی ایده دکور «ماه عسل» امسال

این طراح دکور درباره‌ی اینکه ایده‌ی دکور «ماه عسل» امسال از کجا آمد؟ اظهار کرد: ایده‌های ما به طول سال برمی‌گردد، برنامه که تمام می‌شود از همان موقع به بعد بر روی ایده‌ها فکر می‌کنیم. منتهی همیشه ایده‌ها از یک جرقه‌ شروع شده‌، من خودم به اطرافم خیلی نگاه می‌کنم، به موضوعاتی که در اطرافم می‌گذرد خیلی توجه می‌کنم. یک روز پارک آب و آتش رفته بودم، در آنجا گنبد مینا برای تفریح خیلی جالب است. من خودم در کشورهای دیگر چنین چیزی را دیده بودم که معمولا هم در آن کارتون‌ پخش می‌شود ولی در گنبد مینای تهران در مورد کهکشان‌ها حرف می‌زدند که مطلب جالبی می‌گفت؛ اینکه سیاره‌ای وجود دارد که چندین میلیون سال نوری از ما دور است. خیلی به این فکر رفتم که واقعا چه دنیایی داریم، آدم‌هایی که اطراف ما هستند و ما آنها را به «ماه عسل» می‌آوریم و داستان‌هایشان را می‌شنویم. هیمن تعداد داستان‌هاست که جالب است.

چرا می‌گویند «ماه عسل» تکراری است؟

قانع در ادامه گفت: خیلی‌ها می‌گویند داستان‌های «ماه عسل» تکراری است. اما به جرأت می‌توانم بگویم که یا «ماه عسل» را مثل خودش نگاه نمی‌کنند یا از فرد دیگری شنیده‌اند. اما واقعا این طور نیست؛ از یک داستان شاید تاکنون پنج نفر با مدل‌های مختلف در این برنامه حضور داشتند، اما هر کدام قصه و روایت خود را داشته است. بنابراین خیلی دوست داشتم با طراحی این دکور دنیای بزرگتری را ببینم. اگر خارج از منظومه زمین را ببینیم، متوجه می‌شویم چقدر جای بزرگی زندگی می‌کنیم و مخاطبان با مشکلی که مهمانان ما دارند چگونه همذات‌پنداری می‌کنند.

او تاکید کرد: برنامه‌ای که 10 سال از آن گذشته به بلوغی رسیده و توقعی که از دکورش است این است که یک دکور بالغ شده‌ای باشد، دکوری باشد که نیم نمره نسبت به دکورهای قبلی که داشته بالاتر باشد و فضای بهتری هم داشته باشد. دو سال قبل دکور حرکتی که ساختیم دکور بکر و خوبی بود و به ماه عسل کمک کرد. به خاطر همین مجدد از آن استفاده کردیم اما امسال نرفتیم به سمتی که حتما یک حرکت و سازه عجیب و غریبی داشته باشیم. دکور «ماه عسل» امسال یک حرکت خیلی ساده‌ی (مانند در) دارد که درش به شکل آسمان است و باز می‌شود. سعی کردیم در این دکور پیش زمینه ذهنی که هر فردی نسبت به کهکشان دارد (از جمله حس خوب و پدیده دست‌نیافتنی) در فضاسازی به لحاظ رنگ و فرم ایجاد کنیم. این که همه یک احساسی دارند که دکور خیلی بزرگ است هم به خاطر پیش زمینه ذهنی است که همه از کهکشان دارند. امسال به سمتی رفتیم به جای اینکه دکورمان را حرکت بدهیم دوربینمان را حرکت می‌دهیم.

معمولا دکور را کپی نمی‌کنند

طراح دکور «ماه عسل» در پاسخ به این پرسش که چرا این دکورهای خاص باید خاص برنامه‌های ماه رمضان باشند‌ و ما در طول سال از این دکورها در تلویزیون نمی‌بینیم؟ اظهار کرد: من پیش از این با عادل فردوسی پور در زمان جام جهانی اولین همکاری‌مان را تجربه کردیم. چون در کنار دیگر شبکه‌های جهان دیده می‌شدیم، خیلی سعی کردم دکور اسپرت و شیکی داشته باشیم. آن موقع آقای زین‌العابدین، مدیر شبکه سه بودند و خیلی کمک کردند که آن فونت انگلیسی روی دکور بماند. به خاطر اینکه به فضای آن برنامه کمک می‌کرد. «ماه عسل» نیز برنامه‌ای است که مشابه خارجی ندارد، مشابه داخلی هم که اگر دارد کپی است. یک موقع کپی، کپی خوبی است و یک چیزی به برنامه اضافه می‌شود ولی یک موقع است کپی آماتوری است و از سرامتیازگیری و دیده شدن است. وقتی اجرا کپی باشد، میزانسن‌ها کپی‌ باشد، طراحی صحنه کپی باشد باید برای آن برنامه‌ساز تاسف خورد. به نظرم تنها چیزی که در برنامه بد است کپی کنیم، دکور است. معمولا دکور را کپی نمی‌کنند.

با قدرت پشت دکورهایم هستم

قانع در این زمینه با اعتقاد بر اینکه به قدرت پشت دکورهایی که می‌سازد، است و از آنها حمایت می‌کند، گفت: یکسری از دکورهایم را قبل از اینکه نصب شود، می‌بینم و چون در صحنه می‌بینم آنقدر به آن اطمینان دارم که وقتی احسان علیخانی یا تهیه‌کننده‌ای دیگر از من می‌پرسد که پیمان این خوب می‌شود، با قدرت می‌گویم که خوب می‌شود. دکور «ماه عسل» الان یک چیزی شده است که 10 درصد‌، 20‌ درصد از فکر من هم جلوتر است. آن 10 درصد 20 درصد دیگر نوع اجرای مجری است، نوع نورپردازی و کارگردانی است که باید کار را تکمیل‌تر کند. وقتی اینها کنار هم قرار بگیرد و وقتی یک تیمی 10 سال 12 سال با هم کار می‌کنند ایده‌هایشان به هم نزدیک می‌شود و چیزی که می‌سازند، بالغ‌تر می‌شود. در «ماه عسل» این اتفاق افتاده و من همیشه این را گفتم.

مجریانی مثل فرزاد حسنی و احسان علیخانی نداریم

او با بیان اینکه مجریانی مثل فرزاد حسنی و احسان علیخانی نداریم که در حوزه اجرا قدر باشند، گفت: این دو مجری مجریانی هستند که واقعا بلدند روی صحنه چطور از دکور استفاده کنند، واقعا صحنه به آنها کمک می‌دهد و آنها هم به فضاهای دکور کمک می‌کنند. این خیلی مهم است که مجری بلد باشد چطور از طراحی صحنه استفاده کند. احسان همیشه در میزانس‌ها مدل سوئیچ و کارگردانی نظرات را خواسته و کار کرده و همیشه کاری را که گفتیم پذیرفته چون می‌داند که او را کمک می‌کنیم. من خودم برای طراحی‌هایم مهم است که بدانم تهیه‌کننده کار کیست، مجری کیست.

هر سال با کار خودم مقایسه می‌شوم

طراح دکور «ماه عسل» اظهار کرد: من در همه برنامه‌هایم سعی کردم ایده‌ی خلاقانه و نویی ارائه دهم. سعی کردم کار تازه‌ای ارائه بدهم. خب بخشی از این موارد در برنامه‌هایی بوده که دیده شده‌اند و یک بخشی هم دیده نشده است. در «ماه عسل» هم سخت‌ترین کار من همین است. من هر سال با خودم مقایسه می‌شوم. کار خودم را با خودم مقایسه می‌کنند‌، توقعی از من دارند که حتما در سال آینده بهتر از قبل باشم اگر دکور، دکور خوبی باشد و آن حس خوب را در لحظه اول به مخاطب منتقل کند، می‌کند اگر نه، حجم انتقادات آنقدر زیاد می‌شود که در کار همه‌ی گروه تاثیر می‌گذارد. به خاطر همین استرس و فضایی که در آن هستی قضاوت می‌شوی و تلاش می‌کنی تمام توانت را روی کار بگذاری.

علیخانی این حس آرامش در دکور را دوست دارد

قانع همچنین درباره‌ی آماده‌سازی دکور «ماه عسل» گفت: هر دفعه که کاری می‌کنم یک هفته مانده به ماه رمضان است که طرح را به احسان ارائه می‌دهم و او نیز از دو ماه قبل منتظر است که بداند من چه کار کردم ولی من هم با خودم جنگ می‌کنم که دیگر از این بهتر نمی‌شود. وقتی کار را روی آنتن می‌بینم می‌گویم آخیش من تمام تلاش و سعی خودم را کردم. احسان علیخانی این حس آرامش در دکور را دوست دارد و اجرایش هم البته کمک کرده است.

هزینه دکور «ماه عسل»

این طراح دکور همچنین درباره‌ی هزینه دکور برنامه امسال نیز اظهار کرد: برآوردهای صداوسیما را می‌شناسم. سعی کردیم هزینه دکور پارسال و امسالمان را با اینکه تورم داشتیم و نرخ گرانی بالاست، به خاطر مسائلی که سازمان دارد، بالا نبریم. البته با خلاقیت تلاش کردیم با سال قبل خیلی تفاوت نداشته باشیم. من سعی کردم به عنوان طراح صحنه، به این موضع نروم که سازمان باید هزینه‌های ایده‌های من را بدهد. من بیشتر دوست داشتم که کار کنم و با این کار کردن سعی کردم هزینه‌هایم را متعادل کنم.

«ماه عسل» پول اضافه نمی‌گیرد

قانع معتقد است: واقعا این طور نیست که «ماه عسل» نسبت به سایر برنامه‌های تلویزیونی دستش باز باشد و پول اضافه‌تری بگیرد. چه بسا دیرتر هم هزینه‌ها را گرفته، منتهی بحث مالی همه جا هست، از فیفا گرفته تا کار هنری که واقعا هنرمندان یکی از ویژگی‌هایشان این است که با اقتصاد بیگانه‌اند و بازرگان خوبی از آنها درنمی‌آید. این که ما نمی‌توانیم واقعا هر کاری که دلمان بخواهد بکنیم به خاطر اینکه هزینه‌های آن را نداریم، واقعیتی است؛ یعنی شاید من اگر کف دکور «ماه عسل» را می‌توانستم یک تلویزیون قرار دهم که خودش کار کند و یا آن دیوار به جای اینکه آسمان ثابتی باشد، کاری انجام دهم که تصویری باشد، خیلی بهتر می‌شد، اما سعی می‌کنم با پولی که دارم بهترین کار را انجام دهم. می‌روم دنبال چیزی که به پولم نزدیک‌تر است و هر کدام از دکورهایی که داشتیم ارزش بصری داشتند.

دکور گنبدی «ماه عسل» یک اتفاق بود

وی در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود در پاسخ به اینکه کدام یک از دکورهایتان را در این سال‌ها دوست داشته‌اید؟ گفت: من واقعا یک تعداد از دکورهایم را دوست داشتم و یک تعدادی را هم نه. در «ماه عسل» نیز اگر شما دکورها را در یک طبقه قرار دهید احساس می‌کنم که این بچه درست بزرگ شده است‌، واقعا همه را دوست دارم اما منتها آن دکوری که شبیه به گنبد بود از نظر من یک اتفاق بود و این دکور آخر کهکشان که از نظر من دیگر دکور نیست و یک طراحی صحنه است چون واقعا چیزی در آن نیست.

«ماه عسل» و سوژه‌های تکراری

این طراح دکور درباره «ماه عسل» و سوژه‌هایش که به اعتقاد برخی نسبت به قبل ضعیف‌تر شده است، اظهار کرد: با توجه به اینکه سر برنامه هستم خیلی از اوقات صدای گفت‌وگوی احسان را نمی‌شنوم اما قبل برنامه که با هم حرف می‌زنیم. ولی من از اینکه چند مهمان می‌آیند ‌و به بحث کمک می‌کنند و بحث، عمومی شده را دوست دارم و احساس می‌کنم قصه‌گویی «ماه عسل» بهتر شده است. اینکه سوژه را لو نمی‌دهند. اگر می‌خواهد قصه را بگوید از کاراکترهای قصه درست و به جا استفاده می‌کند و این‌ها به خاطر این چند سال قصه تعریف کردن است.

بزرگ شدن دکور به خاطر یک مهمان خاص

وی ادامه داد: ما در برنامه 30 روزه‌مان، شاید پنج مهمان خیلی خوب داریم و منطقی‌اش هم همین است. اگر قرار باشد 30 مهمان خوب داشته باشیم دیگر تشخیصی وجود ندارد که قضاوت کنیم؛ بنابراین این چند قسمت که رفته شاید سوژه جذابی مثل سال‌ قبل نباشد ولی دو سه تا سوژه خوب داریم. ما تاکنون سوژه علمی جذاب نداشتیم و خواهیم داشت. یک سوژه شهید بسیار خوب داریم که جزو برنامه‌های خوب «ماه عسل» خواهد بود. ما 23 صندلی خریده‌ایم برای مهمان‌های یک شبمان، این سوژه را آن قدر دوست داریم که فرم دکورمان را بر اساس آن 23 مهمان بزرگ کرده‌ایم.

وی در ادامه نکته‌ای از «ماه عسل» را یادآور شد و گفت: آدم‌هایی که دکور و برنامه‌ی «ماه عسل» را نگاه می‌کنند، حسی ناخودآگاه دارند. ما نمی‌توانیم به دکور و فرم سنجاق شویم که بگوییم علت اینکه دکور و یا برنامه به این شکل است، چیست. آن رنگ‌ها حرکت‌های دوربین همه و همه برای این است که به مخاطب حس آرامش بدهیم و هیچکدام اتفاقی نیست.

***و اما تلویزیون و نه فقط پول

قانع تلویزیون را شریف و باشخصیت دانست که با همه کمبودها و دست‌های بسته‌اش سعی می‌کند بهترین کار را انجام دهد و گفت: در همین برنامه «ماه عسل» همه فقط آن روز آخر را می‌بینند ولی واقعا چندین شبانه‌روز بچه‌ها نمی‌خوابند. خود من 10 سال است نه سحری می‌خورم نه افطار درستی خوردم و نه با خانواده‌ام افطار مهمانی رفته‌ام. درست است پولش را می‌گیریم اما عشق مضاعف‌تری هم هست.

او ادامه داد: در تلویزیون از مدیران رده بالا گرفته تا پایین همه دوست دارند برنامه خوب و شاد بسازند. انرژی آنها به ما هم می‌رسد چون کار برای مردم است و دوست دارند، همین کافی است. مدیران تلویزیون با ما سر برنامه سال تحویل ایستادند در این سال‌ها روبوسی‌های سال تحویل را همه با هم بودیم اما هیچ کس هیچ ادعایی نداشته و این‌ها چیزهایی است که ما در شغلمان با آن کنار آمدیم؛ منتهی از نظر من تلویزیون ما تلویزیونی است که همه سلیقه‌ها در آن است و برای اینکه فضای جامعه را با نشاط نگه دارد حتی از خط قرمز‌ها هم پیشروی کرده است.

قانع در عین حال تاکید کرد: تلویزیون ما یک تلویزیون شریف است و به هر قیمتی دوست ندارد بیننده داشته باشد برای کارهایی که می‌کند نهایت تلاش را انجام می‌دهد.

دکور «ماه عسل» سال آینده چه شکلی است؟

طراح دکور «ماه عسل» در پایان گفت‌و‌گوی خود در پاسخ به اینکه آیا فکری برای دکور سال آینده «ماه عسل» داشته‌اید؟ گفت: اولین «ماه عسل» امسال که پخش می‌شود و دکور لو می‌رود، به دکور سال بعد «ماه عسل» فکر می‌کنم. نمی‌دانم چه کار کنم ولی به قول دوستانم که می گویند کارت را سخت‌تر می‌کنی می‌دانم که کارم سخت‌تر می‌شود منتها واقعا نمی‌دانم سال بعد چه دکوری می تواند باشد. (ایسنا)