آندومتریوز، علائم و راه و روش‌های درمانی

دکتر الهام السادات هاشمیان نایینی با اشاره به اینکه بیماری اندومتریوز ممکن است با شایع‌ترین علائم مانند درد و نازایی ظاهر شود یا بدون هیچ گونه علامتی به وجود آید، گفت: نازایی حدود 30 تا 40 درصد از زنان مبتلا به آندومتریوز را گرفتار می‌کند و باید به این نکته توجه داشت که علائم بیماری بسته به محل رشد بافت اندومتر متفاوت است. از جمله علایم آن درد قاعدگی (کرامپ) پیش از پریود و هنگام آن (اغلب بدتر از کرامپ‌های قاعدگی طبیعی)، درد حین فعالیت جنسی یا پس از آن، نازایی و خونریزی شدید است. علائم دیگر ممکن است شامل خستگی، حرکات دردناک روده‌ای - معده‌ای و درد پایین کمر حین قاعدگی باشد و اکثر دردهای ناشی از ابتلا به آندومتریوز با مصرف داروهای مسکن رایج برطرف نمی‌شود.
هاشمیان نایینی افزود: در برخی موارد، خونریزی از بافت‌های درگیر با بافت اندومتر مانند روده مشاهده می‌شود. پیدایش خلط‌های خونی به دلیل ایجاد بافت آندومتر در ریه نیز از علائم ابتلا به این بیماری است. خونریزی‌های نامنظم و شدید، مشاهده خون هنگام دفع ادرار یا مدفوع، ابتلا به حالت تهوع، استفراغ و یبوست نیز از علائم ابتلا به بیماری آندومتریوز است. بسیاری از مبتلایان همراه با آندومتریوز، اختلالات ایمنی دیگری مانند آلرژی، آسم، اگزما و بیماری‌های خاص خود ایمن را هم تجربه کرده‌اند.
وی اضافه کرد: بر اساس تحقیقات انجام شده، آندومتریوز یکی از اصلی‌ترین علل نازایی میان زنان است. ایجاد تغییرات فیزیولوژیکی در بدن زنان به همراه تغییرات هورمونی باعث افزایش احتمال ابتلا به ناباروری ناشی از این بیماری در زنان است. ایجاد اختلال در عملکرد لوله‌های فالوپ که وظیفه انتقال تخمک‌ها را دارند، از دیگر دلایل ایجاد نازایی در اثر ابتلا به آندومتریوز است. از طرف دیگر در صورت ابتلا به آندومتریوز در نوع شدید، احتمال چسبندگی لوله های رحمی به لگن افزایش پیدا کرده و اختلال در انتقال تخمک و تغییر در حرکت لوله های رحمی باعث ایجاد نازایی می‌شود.

این جراح و متخصص زنان گفت: تشخیص اولیه بیماری با بررسی علائم و معاینات فیزیکی توسط پزشک امکان پذیر است. انجام سونوگرافی و بررسی علائم در تشخیص اولیه بیماری در مرحله خفیف موثر است و با انجام سونوگرافی می توان بیماری را تشخیص داد.
وی تاکید کرد: تاخیر در بارداری می‌تواند سبب افزایش احتمال به ابتلا به اندومتریوز شود. باروری در سنین پایین‌تر نیز می تواند در کاهش علائم، پیشگیری از ابتلا به بیماری و حتی درمان در مراحل اولیه بیماری تاثیرگذار باشد.
هاشمیان نایینی دارو درمانی و هورمون درمانی را از دیگر روش‌های درمان در نوع خفیف آندومتریوز دانست و گفت: مصرف داروهای غیراستروئیدی و ضدالتهابی نیز برای تخفیف دردهای خفیف ناشی از بیماری توصیه می شود. در برخی از موارد تجویز قرص‌های ضدبارداری برای کاهش سطح هورمون‌ها، در کنترل و درمان بیماری مؤثر است.
این جراح و متخصص زنان در خصوص درمان بیماری اندومتریوز در نوع شدید، گفت: پس از بررسی پیشرفت بیماری، در صورتی که بیماری در مرحله حاد باشد، از روش تشخیصی لاپاراسکوپی استفاده می‌شود. با استفاده از جراحی لاپاراسکوپی می توان چسبندگی های رحمی را آزاد کرد و در مراحل پیشرفته‌تر با استفاده از روش IVF (لقاح خارج از رحم) اقدام به درمان کرد. مصرف قرص‌های حاوی ترکیبات پروژسترون و استفاده از آمپول‌های پروژسترونی که هر ماه یکبار تزریق می‌شود، در توقف تخمک‌گذاری و کاهش رشد بافت اندومتر و در نتیجه تقلیل درد بیمار مؤثر است.
هاشمیان نایینی با تاکید بر اینکه تشخیص زودهنگام بیماری و درمان آن در پیشگیری از عوارض بیماری مانند نازایی و درد موثر است، گفت: بیماری آندومتریوز اگر در مراحل اولیه درمان شود، شانس بارور شدن به میزان قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند.
وی همچنین اضافه کرد: تحقیقات اخیر نشان می‌دهد، احتمال سرطانی شدن بافت‌های درگیر با آندومتریوز وجود دارد و این بیماری می‌تواند زمینه‌ساز ابتلا به سرطان رحم شود. از این رو مراجعه زودهنگام در صورت مشاهده علائم بیماری به پزشک به منظور پیشگیری از پیشرفت بیماری و درمان آن ضروری است. (ایسنا)