معمای حکم اعدام مرسی

به دلیل سیاست‌های ضد اخوانی هیأت حاکمه مصر به ریاست السیسی، احکام صادره علیه مرسی امری قابل پیش‌بینی بود چرا که السیسی رئیس‌جمهور کنونی مصر در کنار تلاش برای قدرت طلب بودن به دنبال تسلط کامل بر پارلمان نیز می‌باشد و حذف اخوان برای آن دارای اهمیت بسیاری است. این سیاست چنان است که مصر روابط خود با ترکیه و قطر را براساس نوع نگاه آنان به اخوان تعریف و در حوزه تقابلی با آنان قرار داده است.

با این وجود یک سوال اساسی مطرح است و آن اینکه چرا السیسی و دستگاه قضایی مصر مقطع کنونی را برای صدور این حکم انتخاب کرده‌اند، حال آنکه در طول دو ماه گذشته به دلیل معطوف شدن افکار عمومی به تحولات یمن تبدیل فرصت برای انجام این کار بوده است. حال آنکه ساختار حاکم بر مصر زمانی این حکم را صادر کرده که تحولات یمن تا حدودی فروکش کرده و دوران آتش‌بس نسبی برقرار شده است.

با توجه به رفتارهای السیسی می‌توان گفت که این اقدام نمی‌تواند بدون برنامه‌ریزی باشد چرا که وی نشان داده برای هر اقدامی دارای برنامه‌ای است و بدون هدف سیاست کلان وارد عرصه‌ای نمی‌شود. در کنار آنچه از اهداف درونی مصر برای سرکوب مخالفان مطرح است برخی اهداف سیاست خارجی را می‌توان در زمره اهداف السیسی قرار داد.

یکی از نکات مهم در حوزه سیاست خارجی رفتار تقابلی السیسی با ترکیه و شخص اردوغان رئیس‌جمهور این کشور است.
دو طرف همچنان دشمنان قسم خورده‌ای هستند که از هر فرصتی برای تقابل بهره می‌گیرند. در مقطع کنونی اردوغان و حزب عدالت و توسعه معطوف به انتخابات پارلمانی می‌باشند انتخاباتی که برای اردوغان جهت تغییر قانون اساسی و تشکیل نظام ریاستی دارای اهمیت بسیاری است.

با این شرایط و با توجه به نزدیکی اردوغان با اخوان و شخص مرسی این سناریو مطرح است که السیسی با حکم اعدام مرسی در اوج گرفتاری سران ترکیه در مبارزات انتخاباتی از شدت واکنش ترکیه کاسته در حالی که همزمان با تخریب چهره اردوغان در میان جریان اخوان از میزان حمایت انتخاباتی آنان از وی کاسته که در ناکامی اردوغان در انتخابات تأثیر قابل توجهی خواهد داشت. شکست و یا تضعیف اردوغان در انتخابات کنونی پارلمان ترکیه برای السیسی برای وی بزرگ قلمداد می‌شود.

نکته دیگر آنکه مصر در ائتلاف آمریکایی ـ عربستانی یمن با شکست همراه شده که یک رسوایی برای آن است. معطوف سازی افکار عمومی به مسئله مرسی می‌تواند سرپوشی بر این شکست باشد که مصر برای عربستان و هم برای مصر دارای اهمیت است. دور از ذهن نیست که وی برای اجرای این سناریو مبالغی را نیز از عربستان دریافت کرده باشد تا بخشی از طرح فرار عربستان از رسوایی شکست در یمن را برعهده گیرد.

قاسم غفوری - جام جم آنلاین