رسول نجفیان: طنز شلیکی است به سوی نابسامانی‌ها

اما مخاطب عام او را بیشتر با آثار نمایشی تلویزیونی و ترانه «رسم زمونه» به یاد می‌آورد. سریال «در حاشیه» دومین همکاری نجفیان با مهران مدیری پس از «مرد هزار چهره» بود. نجفیان در واپسین اثر مدیری نقش یک پزشک حاذق، مجرب و با وجدان را بازی می‌کرد. ویژگی‌هایی که به گفته خودش شامل 99 درصد پزشکان جامعه می‌شود و او به نوعی این اکثریت را نمایندگی می‌کرده است.

با وجودی که مخاطبان شما را بیشتر با نقش‌های جدی به یاد می‌آورند اما همیشه دعوت مهران مدیری برای حضور در یک اثر طنز را پذیرفته‌اید. این مساله به علاقه‌تان به این ژانر بازمی‌گردد یا تمایل‌تان برای همکاری با مدیری؟

هر دو! من به مدیری و شیوه کارش اعتقاد دارم. نمی‌توان نقش او را در عرصه طنز نمایشی نادیده گرفت. مدیری یکی از ستون‌های طنز در دوره معاصر است. علاوه بر این، به طنز هم علاقه خاصی دارم. اصولا ورودم به تلویزیون با طنزهای آنتوان چخوف و عزیز نسین بود. ده سال هم در مجله فیلم صفحه طنز را منتشر می‌کردم که با استقبال خوانندگان همراه بود. فکر می‌کنم طنز تاثیر بیشتری نسبت به درام و تراژدی دارد. سبک و سابقه مدیری در طنز اغراق باعث شد که هم در سریال مرد هزار چهره و هم در حاشیه بازی کنم. جالب آن‌که نقشم در سریال در حاشیه طنز نیست، بلکه کاملا جدی و البته تاثیرگذار است.

چه ویژگی‌هایی در این نقش دیدید که راغب شدید بازی‌اش کنید؟

گاهی برای بازیگر پیش می‌آید که از یک نقش راضی نیست اما به خاطر معیشت و گذران زندگی می‌پذیرد که ایفاگرش باشد. اما از نقشی که در حاشیه به من محول شد راضی بودم. شخصیتی است که در برابر خلاف‌های پزشکان می‌ایستد. طنز شلیکی است به سوی نابسامانی‌ها. این شلیک انسان‌ها را به خودشان می‌آورد. اصولا ما به چیزی می‌خندیم که نباید باشد ولی هست. طنز همیشه به نابسامانی‌های اجتماعی می‌پردازد. در سریال در حاشیه به معضلی پرداخته شد که شاید فقط یک درصد پزشکان جامعه به آن مبتلا بودند. در واقع 99 درصد پزشکان ما شریف، زحمتکش و با وجدان هستند. من خوشحالم که نماینده این 99 درصد بودم. ما طنز را خلق می‌کنیم به این نیت که به معضلات و کاستی‌های جامعه بپردازیم، نه این‌که به قشری توهین کنیم.

چقدر تلاش دارید نقش‌هایی متفاوت و متنوع بازی کنید؟

من دوره کارگردانی و بازیگری را در سبک و متدی گذرانده‌ام که به تنوع نقش تاکید دارد. تلخ‌ترین اتفاق برای یک بازیگر طنز این است که یک نقش جدی را بازی کند و مردم به او بخندند. یادم هست با مرحوم حسین پناهی به سینما رفته بودیم تا فیلم «شیر سنگی» را ببینیم. پناهی در این فیلم نقشی جدی را بازی کرده بود. در سکانسی غم‌انگیز در فیلم شیر سنگی که بر سر یک مزار شروه‌خوانی انجام می‌شد، مردم تا حسین پناهی را دیدند خندیدند. مرحوم پناهی خیلی از این اتفاق ناراحت شد. بسیاری از بازیگران کمدی سعی کردند از قالب طنز بیرون بیایند اما نتوانستند. شاید در این میان اکبر عبدی یک استثناء باشد. من هم تلاش دارم نقش‌های متفاوتی را بازی کنم. معتقدم ته‌مایه طنز به یک تلخی عجیب و غریب در زندگی می‌رسد که شاید در کارهای درام و تراژدی هم دیده نشود.

شما علاوه بر بازیگری کار اجرا هم انجام می‌دهید؛ گاهی از بازی به اجرا می‌روید و دوباره بازمی‌گردید. مجریگری هم جزو علایق‌تان است؟

یکی از آسیب‌هایی که همیشه بازیگران را تهدید می‌کند ورود و سرک‌کشیدن‌شان به حوزه‌های مختلف است. از هر ده پیشنهاد خوبی که برای کار اجرا می‌رسد در نهایت 3 ـ 2 مورد را می‌پذیرم، بخصوص این روزها که خیلی هم کم کار شده‌ام.

نویسندگی، کارگردانی، بازیگری، خوانندگی، نوازندگی، تحقیق و پژوهش از جمله فعالیت‌های شما طی سال‌های اخیر است؛ کدام‌یک را ترجیح می‌دهید و اصولا فکر نمی‌کنید که این حجم کار، تمرکزتان را بر هم بزند؟

یک نفر این پرسش را از من پرسید و پاسخ دادم که من همان اردک زشت هستم. هیچ‌جا جایم نیست. در سینما می‌گویند نجفیان خواننده است، اینجا چکار می‌کند؟ موسیقیدان‌ها هم اعتقاد دارند که من بازیگر و کارگردان هستم. گاهی خودم هم فکر می‌کنم که اگر بر روی یک کار تمرکز می‌کردم شاید موفق‌تر بودم. ولی اگر موسیقی کار نکنم واقعا حالم بد است. من در عرصه نویسندگی و موسیقی قبلا کار کرده بودم. یکی از رشته‌های تحصیلی‌ام موسیقی علمی و مقامی است. حتی هیچ‌وقت نمی‌خواستم ترانه «رسم زمونه» را برای عموم اجرا کنم. در شبکه پنج برنامه زنده‌ای را اجرا می‌کردم و شبی یکی از مهمانان بدقولی کرد. مجبور شدم رسم زمونه را بخوانم تا وقت خالی مهمان پر شود. سه روز بعد از روابط عمومی شبکه زنگ زدند که 30 هزار نامه برای این آهنگ رسیده است. برای خود مسئولان شبکه هم جالب بود و کنجکاو شده بودند که چه ترانه‌ای بوده که اینچنین با استقبال مخاطبان مواجه شده است.

محسن محمدی / گروه رادیو و تلویزیون