غیرنظامیان،قربانیان اصلی تجاوز نظامی عربستان به یمن

هر چند عربستان در رویکرد تبلیغاتی خود اعلام می‌کند که ذخایر سلاح ارتش و حوثی‌ها یا مراکز استقرار حوثی‌ها را مورد هدف قرار می‌دهد، اما آمار تلفات غیرنظامی نشان می‌دهد که در این حملات عمدتا اهداف غیرنظامی مورد حمله قرار گرفته است که این وضع به مراتب در استان صعده (که محل زندگی حوثی‌ها و مهم‌ترین پایگاه اجتماعی آنهاست) بدتر است و همه تاسیسات آب، برق و انبارهای مواد غذایی به عمد در این منطقه مورد حملات هوایی قرار می‌گیرد حال آن‌که طبق اصول و قوانین بین‌المللی از جمله کنوانسیون‌های چهارم ژنو و همچنین اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی، هدف قرار دادن غیرنظامیان مصداق بارز جنایت جنگی محسوب می‌شود و از این لحاظ اقدامات عربستان در یمن یاد آور حملات و جنایات رژیم صهیونیستی در سرزمین‌های اشغالی فلسطین بخصوص نوار غزه است کما این‌که همین تشابه در توجیه توسل به جنگ براساس منطق جنگ پیشدستانه نیز به چشم می‌خورد که با اصول و چارچوب‌های حقوق بین‌الملل از جمله منشور ملل متحد مغایرت دارد؛ چرا که طبق منشور ملل متحد حق توسل به جنگ مشروع فقط در حوزه اختیارات شورای امنیت است و بدون صدور قطعنامه از سوی این شورا توسل به جنگ نامشروع است؛ با این‌حال همچنان‌که رژیم صهیونیستی در بیشتر موارد پیش از کسب مجوز شورای امنیت به جنگ متوسل شده و سپس برای توجیه تجاوز به شورای امنیت روی آورده است، عربستان نیز دقیقا همین رویکرد را در تجاوز به یمن در پیش گرفته و حتی با اعمال محاصره هوایی بر یمن از انتقال مواد غذایی و کمک‌های انساندوستانه جلوگیری کرده است.

در این میان مجامع جهانی و در راس آن شورای امنیت سازمان ملل به جای این‌که عربستان را بابت توسل به جنگ نامشروع مورد مواخذه قرار دهند یا حداقل این کشور را برای امدادرسانی تحت فشار قرار دهند، بیشتر توجه و تلاش خود را به خارج کردن اتباع خود متمرکز کرده‌اند و از این دید این خطر وجود دارد که هرچه کشورهای خارجی در این مسیر موفق شوند، بیش از پیش به وخامت انسانی ناشی از جنگ تحمیلی عربستان بر یمن بی‌تفاوت خواهند شد؛ آنچه این خطر را تشدید می‌کند روایت تبعیض‌آمیزی است که رسانه‌های غربی و عربی از عمق و گستره فاجعه انسانی در یمن ارائه می‌دهند و در حالی‌که اوضاع عدن را در مرکز توجه خود قرار داده‌اند و مرتب درباره وخامت اوضاع انسانی در آن اطلاع‌رسانی می‌کنند، اما در قبال فجایع انسانی مناطق شمالی یمن از جمله استان صعده و تلفات ناشی از حملات هوایی عربستان به اهداف غیرنظامی لاپوشانی می‌کنند.

بر این اساس ارائه تصویری واقعی و غیرتبعیض‌آمیز از وخامت اوضاع انسانی در یمن اقدام ضروری ارزیابی می‌شود.

همچنین در حالی که در رسانه‌های غربی و عربی مسئولیت وخامت اوضاع انسانی متوجه حوثی‌ها می‌شود اما واقعیت این است که مسئولیت آشکار این فجایع همانند دیگر ابعاد جنگ با توجه به غیرمشروع بودن آن متوجه عربستان است.

با این‌حال آنچه در این میان امیدوارکننده است این که با گستره آثار و فجایع انسانی ناشی از تجاوز نظامی عربستان به یمن، سکوت حاکم بر جامعه جهانی بتدریج شکسته می‌شود که این می‌تواند فشارها را بیش از پیش بر عربستان افزایش دهد. به این مفهوم که عربستان علاوه بر عرصه نظامی، جنگ را در عرصه افکار عمومی نیز خواهد باخت.

احمد کاظم‌زاده - تحلیلگر خاورمیانه