آخرین پادشاه قاجار به روایت تصاویر

احمدشاه پس از درگذشت پدربزرگش مظفرالدین‌شاه و با آغاز سلطنت پدرش به ولایتعهدی انتخاب شد. خلع پدرش محمدعلی‌شاه به گونه‌ای تحقیرآمیز و همراه با تهدید و تبعید او و ملکه جهان از ایران برای احمدشاه بسیار تلخ بود. پس از خلع محمدعلی‌شاه، مجلس عالی که متشکل از مشروطه‌خواهانی بود که تهران را فتح کرده و شاه را خلع کرده بودند، احمدشاه را به سلطنت انتخاب کرد؛ احمدشاه به دلیل سن کمش و اینکه هنوز به سن قانونی نرسیده بود بر اساس قوانین اساسی مشروطه نمی‌توانست سلطنت را به عهده بگیرد؛ به همین خاطر برای وی نایب‌السلطنه انتخاب شد. اولین نایب‌السلطنه احمدشاه، بزرگ ایل قاجار علیرضاخان عضدالملک بود.
در دوره پادشاهی احمد شاه، رضاخان به تدریج قدرت یافت؛ سردار سپه پس از گسترش قدرت و نفوذ خود در سراسر کشور، کوشید تا فرماندهی کل قوا را که به موجب قانون اساسی در اختیار شاه بود، از آنِ خود سازد. سرانجام نیز با تلاشهای وی نمایندگان طرحی را برای این منظور تهیه کردند که در 25 بهمن 1303 به تصویب نمایندگان رسید. بدین ترتیب، رضاخان به فرماندهی کلّ قوای ایران دست یافت و احمدشاه قاجار با از دست دادن مهم‏ترین اهرم قدرت سلطنت خویش، قدرت خود را از کف داد و زمینه برای برانداختن قاجار، بیش از پیش فراهم شد. در حقیقت باید از این تاریخ، سلطان احمدشاه را پادشاه مخلوع ایران دانست و رضاخان پهلوی را پادشاه جدید ایران خواند.

منبع: مرکز اسناد انقلاب اسلامی