شاید به همین دلیل است که فیدل کاسترو، رهبر انقلاب کوبا که خاطرات بسیاری از دشمنی آمریکا با کوبا دارد، در صد و شصت و دومین سالگرد تولد خوزه مارتی، رهبر جنبش استقلال این کشور با ارسال نامهای به فدراسیون دانشجویی و دانشگاهی کوبا ضمن اشاره به مذاکرات اخیر بین دولت آمریکا و کوبا نسبت به این روند ابراز خوشبینی نکرد.
کلمهای با آمریکاییها حرف نزدهام
به گزارش فارس، کاسترو طی این نامه اعلام کرده است: من هنوز نمیتوانم به تلاشها و اقدامات آمریکا برای احیای روابط با کشورمان اعتماد کنم ولی امیدوارم که صلح واقعی بین دو کشور شکل گرفته و روابط آغاز شود. وی افزود: من به سیاست آمریکا در این موضوع اعتماد نکرده و حتی کلمهای با آنها در این مورد صحبت نکردهام، اما این بدان معنا نیست که راهحل صلحآمیز برای پایان دادن به درگیری و خطر وقوع جنگ را رد کرده و با آن موافق نباشم. کاسترو در این رابطه خاطرنشان کرد: دفاع از صلح امری ضروری برای همگان است، تمامی مشکلاتی که نه به وسیله زور بلکه با گفتوگو و مذاکرات بین آمریکا و هریک از کشورهای آمریکای لاتین حل میشود، باید براساس توافقاتی با تکیه بر قوانین بینالمللی باشد.
وی همچنین بر این مطلب تأکید کرد که سیاست کوبا همواره به سمت همکاری و ایجاد روابط دوستانه با سایر کشورهای جهان حتی آنهایی است که مخالف سیاسی او هستند.
رهبر انقلاب کوبا در بخشی از این نامه متذکر شد که به دولت این کشور و تلاش واقعیاش در ایجاد روابط دوستانه با تمام کشورهای دنیا اعتماد دارد زیرا رئیسجمهور کوبا با توجه به حوزه اختیارات و قدرتش که مجلس ملی و حزب کمونیست کشور به او داده است تمام اقدامات لازم برای کسب موفقیت در این راه را انجام میدهد. وی همچنین اذعان کرد: خطراتی که جامعه بشریت را تهدید میکند باید به سمت قوانین موجود و منطبق بر ارزش و شأن انسان سوق پیدا کند و این حقوق انسانی از هیچ کشوری مستثنا نیست.
راه ناهموار عادیسازی روابط واشنگتن و هاوانا
باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا و رائول کاسترو همتای کوبایی وی در هفدهم دسامبر 2014 اعلام کردند این دو رقیب جنگ سرد برای عادیسازی روابط که از 1961 تیره شده بود، تلاش خواهند کرد. بسیاری از تحلیلگران مستقل انتظار داشتند که رائول کاسترو، رئیس جمهوری کوبا بدون تائید برادرش اقدامی انجام ندهد. سکوت فیدل کاسترو این گمانه زنی را مطرح کرد که احتمالا وی با از سرگیری روابط دیپلماتیک میان هاوانا و واشنگتن مخالف است.
چه فیدل کاسترو موافق عادیسازی مناسبات آمریکا و کوبا باشد و چه نباشد، فرآیند نزدیکی دو کشور این روزها با دشواریهایی روبهروست و به همین دلیل هیاتهای آمریکایی و کوبایی هنوز نتوانستهاند در مذاکرات عادیسازی مناسبات دو کشور به پیشرفت محسوسی دست یابند.
طی این نشست دو روزه که در هاوانا پایتخت کوبا برگزار شد، دو کشور بر سر سیاستهای مهاجرتی آمریکا در قبال کوبا اختلاف نظر داشتند. بر این اساس اختلاف اصلی بر سر پیشنهاد طرف آمریکایی برای استقبال از مهاجران کوبایی بود. در حالی که دولت آمریکا اعلام کرده حاضر است تحت شرایطی بدون درخواست ویزا به شهروندان کوبایی اجازه سفر به این کشور را دهد، این پیشنهاد مخالفت هاوانا را در پی داشته است. به اعتقاد هیات کوبایی این پیشنهاد ترفندی برای جذب افراد متخصص و تحصیلکرده این کشور به ترک وطن و پناهنده شدن به آمریکاست.
تحریمها علیه کوبا، سیاستی شکست خورده
مذاکرات عادیسازی روابط آمریکا ـ کوبا پس از اعلام پایان تنشهای 50 ساله توسط روسای جمهوری دو کشور آغاز شده است. آنطور که صاحبنظران میگویند، ناکارآمدی راهبرد مقابله با کوبا، اکنون کاخ سفید را وادار کرده تن به سازش با هاوانا دهد.
این تجربهای است که حالا برخی کارشناسان با اتکا بر آن از پایان دوره اثرگذاری دکترین تحریم سخن میگویند. شاید به همین دلیل است که در کنفرانس اخیر سازمان مجمع جهانی دیپلماتیک در لندن نیز کارشناسان با یادآوری ناکارآمدی تحریم کوبا، خواستار تغییر رویکردهای مبتنی بر منزویسازی کشورها شدند.
آنطور که بیبیسی گزارش داده، در همین نشست لرد لامونت وزیر خزانهداری مارگارت تاچر و عضو گروه دوستی پارلمانی ایران و بریتانیا با اشاره به تاثیرات منفی تحریم 55ساله کوبا بر غرب، گفته است که اگر این تحریمها نبود، کوبا زودتر از این دچار تغییر میشد. به این ترتیب اگر چه این روزها واشنگتن تلاش میکند تا از باتلاق خودساخته تحریم و قطع رابطه با کوبا بیرون بیاید، اما هنوز کم نیستند کسانی که به راهبرد ایالات متحده در قبال دشمن دیرینهاش بدبیناند و یکی از این افراد غیر خوشبین، چریک پیری است که تا دیروز در قبال روند عادیسازی روابط واشنگتن و هاوانا سکوت کرده بود و حالا شاید بهطور تلویحی به برادرش رائول توصیه میکند که بیشتر مراقب پشتپرده نزدیکی واشنگتن به هاوانا باشد.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد