آشنایی با عواملی که باروری مردان را تهدید می‌کند

یک عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا، با تشریح علل و عواملی که ممکن است باروری مردان را در معرض خطر قرار دهد، گفت: به هنگام فراهم بودن شرایط سلامت افراد جامعه در واقع باروری آنان نیز حفظ می‌شود، اگر چه ممکن است افراد سالمی نیز وجود داشته باشند که با مشکل ناباروری روبرو هستند اما به صورت کلی می‌توان گفت که اقداماتی که در جهت سلامت افراد صورت می‌گیرد هم سو با حفظ باروری آنان نیز می‌باشد.

دکتر سید محمد کاظمینی افزود: حفظ سلامتی و حفظ باروری، هر دو می‌توانند بسیار به یکدیگر نزدیک باشند. مثلاً در مردی که دچار تب بالا و طولانی مدت می‌شود این امکان وجود دارد که بدن وی در ساختن اسپرم دچار مشکل شود، همچنین در ازدواج زوجین در سنین بالا و یا تأخیر در اقدام به بارداری زوجین و نیز درمان برخی بیماری‌ها، هم چون سرطان، باروری افراد در معرض آسیب قرار گرفته و لذا در تمام این موارد نیازمند حفظ باروری می‌باشیم که از اهمیت بسیاری برخوردار است.

وی درباره علل و عواملی که ممکن است باروری مردان را در معرض خطر قرار دهد، افزود: یک مرد قبل از تولد و تا دوران بارداری و رشد در رحم ممکن است دچار مشکلاتی شود. پسر بچه‌ها ممکن است به هنگام تولد، بیضه‌هایشان در جای خود قرار نداشته باشند و چنانچه توسط یک ماما یا متخصص از ناحیه بیضه‌ها مورد بررسی و معاینه قرار گیرد و این مسأله تشخیص داده شود تا قبل از یک سالگی به وسیله انجام یک عمل جراحی می‌توان این مشکل را برطرف کرده و از آسیب به بیضه‌ها در سال‌های آینده جلوگیری شود.

علاوه بر این هنگام بلوغ هر ضایعه‌ای همچون التهاب بیضه‌ها یا درد ناگهانی، پیچ خوردگی‌های آن‌ها و یا در صورت عفونت باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه و تحت درمان قرار گیرند، چنانچه پس از بلوغ نیز ممکن است بیماری‌ها و مشکلاتی برای مردان ایجاد شود همچون واریکوسل که اگر بر روی کیفیت اسپرم تاثیر منفی بگذارد نیاز به درمان دارد.

کاظمینی در ادامه افزود: به طور مثال اگر مردی به بیماری نارسایی کلیه مبتلا شود و کیفیت اسپرم‌های وی در حال کاهش باشد ما می‌توانیم اسپرم‌های او را جهت حفظ باروری فریز کنیم تا اگر احیانا بیماری وی توسعه پیدا کرد بتوانیم در جهت باروری وی ازآن استفاده کنیم.

دکتر محمد رضا صادقی، دیگر عضو تیم تخصصی این مرکز درمان ناباروری نیز با اشاره به اینکه وقتی فردی را مستعد حفظ باروری می‌دانیم به معنای آن است که عاملی، باروری این فرد را تهدید می‌کند و به آن آسیب می‌رساند، گفت: اولین راه برای آنکه ما حداقل در افراد بالغ متوجه شویم که باروری فرد در خطر است، انجام آنالیز اسپرم می‌باشد که متخصصان مردان و اورولوژیست پس از مراجعه بیمار، درخواست آنالیز اسپرم می‌دهند و بر اساس پارامترهای اسپرم است که تشخیص داده می‌شود که آیا این فرد به حفظ باروری نیاز دارد یا خیر و می‌تواند باروری طبیعی داشته باشد.

این جنین‌شناس در ادامه با تاکید بر اینکه ممکن است زوجی با علت ناباروری به پزشک مراجعه کنند اما علت ناباروری مردانه نباشد، افزود: وظیفه اسپرم این است که کروموزوم‌ها و ژنوم پدر را به نسل بعد منتقل کند به همین علت است که بسیار اهمیت دارد و امروزه که تکنولوژی‌ها به کمک انسان‌ها آمده است، ما می‌توانیم حتی وقتی اسپرم فرد مشکل دارد، اسپرم بهتر و اصلح‌تر را انتخاب کنیم به گونه‌ای که سبب باروری تخمک و تشکیل جنین شود.

صادقی با بر شمردن ویژگی‌های یک اسپرم سالم تشریح کرد: اولین نکته، تعداد اسپرم است و دومین و مهم‌ترین ویژگی یک اسپرم خوب، شکل آن می‌باشد که توسط عوامل آسیب رسان موجود در محیط، تحت تاثیر قرار می‌گیرند و ممکن است آسیب ببیند.

وی در ادامه افزود: بر اساس آخرین استانداردهای بهداشت جهانی، اگر در فردی تنها ۴ درصد اسپرم‌ها، دارای شکل نرمال باشد، این فرد به راحتی احتمال باروری به صورت طبیعی را دارد.

صادقی با بیان اینکه پیشنهاد روش‌های حفظ باروری بسته به شرایط زوج می‌باشد عنوان کرد: مثلاً بکارگیری روش‌های حفظ باروری در زوجی که ازدواج کرده‌اند و یا در فردی که ازدواج نکرده متفاوت است و بسته به شرایط آن‌ها و با توجه به مشاوره‌ای که صورت می‌گیرد، روش مناسب انتخاب می‌شود که بصورت دریافت بافت بیضه و انجماد آن، انجماد اسپرم، فریز تخمک و یا انجماد جنین در افراد انجام می‌شود.

دکتر راحله السادات توکلی، فوق تخصص خون و سرطان بزرگسالان و یکی دیگر از اعضای تیم تخصصی مذکور گفت: بیشترین بیماری‌هایی که بر روی باروری مردان تاثیر می‌گذارند، تومورهایی هستند که بیضه را درگیر می‌کنند. به گونه‌ای که مطالعات نشان داده است بین ۵۰ تا ۶۵ درصد افرادی که تومور بیضه دارند با کاهش تعداد اسپرم‌ها از‌‌ همان ابتدا مواجه خواهند بود و برخی بدخیمی‌ها و سرطان‌ها نیز به مجاری که حرکت و انتقال اسپرم را عهده دار هستند هجوم می‌آورند و گاهی اوقات، درمان‌های سرطان هستند که ممکن است سبب آسیب افراد و ایجاد ناباروری در آن‌ها شود.

وی در ادامه تصریح کرد: اولین کاری که در جهت حفظ باروری افراد بیمار و مبتلا به سرطان به ویژه در مردان باید انجام شود، ذخیره اسپرم و انجماد آن در فاصله تشخیص بیماری تا شروع درمان است. (خبرگزاری مهر)