اولین زائر کربلا در اولین اربعین

در بیستم صفر سال 61 قمری مصادف با اولین اربعین ابا عبدالله الحسین (ع)، جابر بن عبدالله انصاری، صحابی بزرگوارپیامبر (ص) همراه عطیه از اهالی کوفه برای زیارت قبر امام حسین از مدینه وارد کربلا گردید[1]. در بین محدثان و مؤرخان دربارة حضور جابر بن عبدالله در کربلا در روز اربعین اختلاف نظر وجودندارد اما در این که آیا اهل بیت (ع) هم در این روز در کربلا حضور داشته اند یا نه؟ از دیرباز اختلاف وجود داشته است .

شیخ مفید در مسار الشیعه[2] و شاگردش شیخ طوسی در مصباح المتهجد[3]و کفعمی در المصباح[4] از متقدمین و محدث نوری در لؤلؤوالمرجان[5] و محدث قمی در نفس المهموم[6] از متأخرین به این عقیده اند که اسراء اهل بیت (ع) در کربلا حضور نداشته اند و ملاقاتی بین آن ها و جابر صورت نگرفته است بلکه بیستم صفر، همان روزی است که حرم امام حسین (ع) از شام به سوی مدینه مراجعت کرده اند[7].(از مسیری غیر از عراق )

در مقابل شیخ صدوق در الامالی[8] ، سید بن طاووس در اللهوف[9] ، ابوریحان بیرونی در آثار الباقیه عن قرون الخالیه [10] از متقدمین و قاضی طباطبایی در کتاب تحقیقی در اولین اربعین سیدالشهداء از متاخرین به این عقیده اند که در روز 20 صفر سال 61 قمری اسراء اهل بیت (ع) در کربلا حضور داشتند.و سر مبارک امام حسین (ع)و باقی شهدا در کنار بدن های شان دفن گردید .از میان علمای اهل سنت، سبط بن الجوزی در تذکره الخواص [11]و شبراوی شافعی در الاتحاف بحب الاشراف [12] به نوعی انتقال سرهای مبارک واسراء اهل بیت (ع) را به کربلا تأیید می کنند ، اما تواریخ مهمی چون تاریخ طبری ، الکامل فی التاریخ ،تاریخ ابی مخنف ، اخبار الطوال دینوری ومروج الذهب با وجود اهمیت این خبر، بدان اشاره ایی نکرده اند که این موضوع، عدم حضور اسراء در کربلا را قوت می بخشد.

1-مسار الشیعه ، شیخ مفید ، دار المفید بیروت چاپ دوم 1414ص46 واللهوف سیدبن طاووس ترجمه سید احمد زنجانی انتشارات جهان تهران ص 196 والمصباح کفعمی مؤسسه الاعلمی للمطبوعات 1414 چاپ اول ص648

2- مسارالشیعه همان

3- مصباح المتهجد شیخ طوسی ص787

4- المصباح کفعمی ،موسسه الاعلمی للمطبوعات 1414 چاپ اول ص 648

5-لؤلؤ ومرجان ، محدث نوری ، فراهانی تهران 1364 ص150

6-نفس المهموم ،شیخ عباس قمی ، انتشارات مسجد جمکران ،ص595 ووقایع الایام ، شیخ عباس قمی موسسه البلاغ بیروت 205

7-محدث نوری می گوید عبارت مفید وطوسی می رساند که اربعین روزی است که اسرا از شام به مقصد مدینه خارج شدند نه اینکه به مدینه رسیدند ،لؤ لؤومرجان ص 154

8- الامالی أو المجالس ، صدوق مؤسسه الاعلمی للمطبوعات 1410 چاپ پنجم ص142

9- اللهوف همان 195و196

10- آثار الباقیه بیرونی ، دار الکتب العلمیه 1420 چاپ اول ص294

11- تذکره الخواص ، سبط بن الجوزی ،مؤسسه اهلبیت (ع) 1401 ص420

12 الاتحاف بحب الاشراف ، شبراوی ، مؤسسه دار الکتاب الاسلامی 1423 کتابخانه ملی ایران

منبع: مقاله سید علی رضا عالمی، سایت سخن تاریخ