صف نوجوانان پشت تریبون رادیو

روزی که ما برای حضور در برنامه تریبون نوجوانی هماهنگی‌های لازم را انجام می‌دهیم تا در استودیو پخش رادیو تهران حضور داشته باشیم، مطلع می‌شویم این برنامه خارج از استودیو و به طور زنده با حضور جمعی از نوجوانان تهیه و پخش می‌شود.

بالاخره هماهنگی‌های لازم انجام می‌شود تا ما هم تیم برنامه‌سازی تریبون نوجوانی را که راهی دبیرستان شهید دانش خواه واقع در منطقه 13 آموزش و پرورش است، همراهی کنیم.

مستند تربیتی

در مسیر رسیدن به مدرسه، هومن عرب شیرازی، تهیه‌کننده درباره جزئیات این برنامه توضیح می‌دهد و می‌گوید: مهم‌ترین هدف این برنامه بیان زندگی نوجوانان در قالب تربیتی و معارفی است، ما سعی کردیم از خود مردم برای مردم بگوییم، ما در این برنامه در مورد مسائل مختلف با نوجوانان صحبت می‌کنیم، موافقت‌ها و مخالفت‌های نوجوانان را می‌شنویم، طریقه تفکر نوجوانان را نشان می‌دهیم تا خودشان راه درست را انتخاب کنند. ما قصد داریم زندگی نوجوان‌ها را بازتاب دهیم که عین خود زندگی باشد نمی‌خواهیم این برنامه تصنعی باشد. این برنامه در دو قسمت تهیه و پخش می‌شود، بخش اول در مدرسه و در 25 قسمت پخش می‌شود، به دلیل این که مدرسه یکی از محیط‌های تربیتی است و بخش قابل توجهی از مردم جامعه ساعات زیادی را در آنجا سپری می‌کنند.

قسمت دوم نیز با ثبت‌نام از دانش‌آموزان و رضایت والدین آنها، به صورت خانوادگی در استودیوی شماره 8 رادیو تهیه و پخش می‌شود. قصد داریم نوجوانان خودشان برنامه را اداره کنند و در اجرا مشارکت داشته باشند.

وی تصریح می‌کند: ما در این برنامه تلاش می‌کنیم برای ابراز وجود نوجوانان، نقش‌های اجرایی بخش‌هایی از برنامه را خودشان عهده‌دار باشند، مثل مجری‌گری، بازیگری، گزارشگری و... .

اجرای رادیویی دانش‌آموزان

هماهنگی‌های لازم برای حضور در کلاس اول دبیرستان شهید دانش‌خواه انجام می‌شود و ما همراه مدیر و ناظم مدرسه وارد کلاس می‌شویم، فضای مدرسه و کلاس تداعی‌گر خاطرات سال‌های نه‌چندان دوری است که لحظات فراموش نشدنی آن دوران را زنده می‌کند.

علی سلیمانی، از بازیگران آشنای کشورمان، اجرای این برنامه را به‌عهده دارد. او در فیلم‌های «داستان یک شهر»، «روشن‌تر از خاموشی»، «اشک‌ها و لبخندها» و فیلم‌های سینمایی همچون «سگ‌کشی»، «یک وجب از آسمان»، «‌بی‌پولی» و... ایفای نقش داشته است و از سال 1380‏ نیز در سمت مجری و بازیگری با رادیو همکاری دارد.

موضوع این هفته درباره هنجارها و ناهنجاری‌هاست. سلیمانی با تعریفی ساده از رفتارها و اعمال هنجار و ناهنجار، از دانش‌آموزان می‌خواهد به صورت داوطلبانه مثال‌هایی از هنجارها و ناهنجاری‌های زندگیشان بزنند. قاسمی یکی از شاگردان کلاس به صورت داوطلب، به کمک مجری برنامه می‌آید و رفتارهای هنجار را احترام به پدر و مادر و رعایت حجاب و عفاف می‌داند و به همین روال هر کدام از دانش‌آموزان نظراتشان را می‌گویند.

حالا سری به اتاق فرمان زده می‌شود. به این فکر می‌کنم که بچه نوجوان من چطور باید الگوی خودش را پیدا کند.

در ادامه برنامه با توجه به این که مساله هنجار و ناهنجار به خوبی روشن شده است، دانش‌آموزان مثال‌هایی می‌زنند که علی سلیمانی برای ارائه تعریف درست‌تر و طرح مثال‌های دقیق‌تر به کمک دانش‌آموزان می‌آید.

یکی از دانش‌آموزان که خودش را احسان سلکی معرفی می‌کند، می‌گوید: نباید به زور نوجوانان را وادار به انجام کاری کرد، به نظرم فیلم‌ها و برنامه‌های تلویزیون و رادیو می‌تواند، الگوی خوبی برای آموزش هنجارها و ناهنجارها، به نوجوانان و دیگر افراد جامعه باشد.

در ادامه مجری برنامه تریبون نوجوانی از دانش‌آموزان سوالاتی مانند این که چه کسی لباس شما را انتخاب کرده است؟ پوشش مناسب و نامناسب یعنی چه؟ یا این که آیا گفتار و رفتار افراد ارتباط مستقیمی با تربیت او دارد که حتی در لباس پوشیدن هم نمود می‌یابد؟ را مطرح می‌کند.

علی سلیمانی هم با زبان طنز، خاطراتی از رفتارهای هنجار و ناهنجار برخی از همکلاسی‌هایش نقل می‌کند. مثال‌ها و تعاریف را دانش‌آموزان به صورت عینی و ساده بیان می‌کنند. اینجاست که متوجه می‌شویم، بچه‌های نسل ما با گذشته، زمین تا آسمان تغییر کرده‌اند. اگر چه خیلی باهوش هستند، اما برای این که سره را از ناسره تشخیص دهند، نیاز به آموزش و تعلیم بیشتری دارند.

در این برنامه فقط به صحبت‌های مجری و دانش‌آموزان اکتفا نشده است، محمد قاسمی، دکترای علوم قرآنی و حدیث از دانشگاه قم و دانش‌آموخته روان‌شناسی از دانشگاه تهران برای جمع‌بندی مطالب مطرح شده، وارد بحث می‌شود او در باره این برنامه می‌گوید: تربیت فرزندان ضمن این‌که بر عهده پدر و مادر است، می‌تواند تحت فرهنگ محیط، شرایط و همچنین مدرسه قرار ‌گیرد، افرادی که خوب تربیت شده‌اند، افراد فهمیده‌تر هستند و اعمال و رفتار و کردار آنها نیز مطلوب و بهنجار است. ما دراین برنامه به این موارد می‌پردازیم.

وی ادامه می‌دهد: در این برنامه در ابتدا یک تحلیل اولیه از بحث داریم که فضا آماده‌سازی و به سوالات دانش‌آموزان جواب داده می‌شود، مجری نیز توضیحاتی را ارائه و نهایتا مباحث جمع‌بندی می‌شود.

یکی از امتیازهای برنامه این است که مباحث آن به صورت مشترک بین آموزش و پرورش و البته رادیو تهران تهیه و تنظیم می‌شود، در تهیه برنامه هم از خود دانش‌آموزان کمک گرفته می‌شود و حتی گزارشگر نیز از بین خود نوجوانان انتخاب می‌شود.

مریم کریمی