افزایش شیوع بیماری‌ها از 3 دهه قبل

اگر چه این یافته‌های اولیه تهدیدکننده و نگران‌کننده به نظر می‌رسد، اما جای امیدواری هم هست. زیرا بر اساس سرانه جمعیت زمینه تاثیر شیوع بیماری رو به کاهش است. به عبارت دیگر اگر چه جهان در معرض شیوع بیشتر پاتوژن‌هاست، اما این پاتوژن‌ها (عوامل بیماری‌زا) بر بخش کوچکی از جهان تاثیرگذار است.

کاترین اسمیت، استادیار زیست‌شناسی و مسئول تحقیقات می‌گوید: ما در جهانی زندگی می‌کنیم که در آن ارتباط داخلی جمعیت‌های انسانی با یکدیگر و با حیوانات (حیوانات وحشی و اهلی) رو به افزایش گذاشته است. این ارتباطات فرصت لازم برای عوامل بیماری‌زا جهت تغییر میزبان، عبور از مرزها و تکامل گونه‌های جدیدی که قوی‌تر از عوامل بیماری‌زای قبلی هستند را فراهم می‌کند. مطمئنا حیوانات منبع اصلی بیماری‌های ما هستند. اطلاعات به دست آمده در این تحقیق نشان می‌دهد 65 درصد از بیماری‌ها، بیماری‌های مشترک بین حیوان و انسان بوده‌اند. به عبارت دیگر این بیماری‌ها از حیوانات ناشی شده است. به عنوان مثال ابولا ممکن است از خفاش‌ها منتقل شده باشد. در کل چنین بیماری‌هایی از سال 1980 عامل 56 درصد از شیوع بیماری‌ها بوده‌اند.

محققان به منظور انجام تجزیه و تحلیل‌ها برای رسیدن به داده‌های قابل سنجش، از گزارش‌های منتشر شده درباره میزان شیوع بیماری‌ها در سراسر جهان و شبکه آنلاین گیدئون (شبکه آنلاین جهانی همه‌گیرشناسی و بیماری‌های عفونی )استفاده کردند.

بین سال‌های 1980 تا 1985 هزار نمونه از شیوع بیماری مشاهده شد، اما این میزان در سال‌های 2000 تا 2005 به حدود 3000 مورد رسید. تعداد بیماری‌های منحصر به‌فرد منجر به مشکل هم در این بازه‌های زمانی از کمتر از 140 مورد به حدود 160 مورد رسید. البته اسمیت و همکارانش این‌گونه فکر می‌کردند که شاید این میزان افزایش ناشی از گزارش‌های بهتر مربوط به شیوع بیماری و به اشتراک‌گذاری اطلاعات در سال‌های 2000 تا 2005 باشد. بنابراین آنها شاخص‌های دیگری مثل آزادی مطبوعات، اندازه جمعیت، تراکم جمعیت و حتی استفاده از اینترنت را از سال 1990 به بعد در نظر گرفتند. حتی پس از کنترل این عوامل تعداد شیوع و موارد منحصر به‌فرد در طول 33 سال افزایش قابل توجهی نشان می‌داد. آنها همچنان عرض جغرافیایی را مدنظر قرار دادند، زیرا مطالعات قبلی نشان می‌داد در عرض‌های جغرافیایی پایین‌تر بیماری‌های عفونی بیشتر مشاهده می‌شود.

بر این اساس، محققان فهرست ده بیماری که بیشترین شیوع را در هر دهه داشت، منتشر کردند. برای بیماری‌های حیوانی در سال‌های 2000 تا 2010 سالمونلا، ای ـ کولای، آنفلوآنزا نوع آ، هپاتیت نوع آ، سیاه زخم، تب دنگی، شیگلوز یا اسهال خونی باسیلی، سل، چیکین گونیا، تری چینوسیس (بیماری‌ای که توسط یک کرم میکروسکوپی به‌وسیله خوک منتقل می‌شود) در صدر قرار داشتند. آنفلوآنزا نوع آ و چیکین گونیا جزو تازه‌واردها در آن دهه بودند. این بیماری که ویروس آن را پشه منتقل می‌کند، دردناک بوده و بسیاری از مردم نواحی کارائیب و آمریکای مرکزی را مبتلا می‌کند.

تازه‌واردهای فهرست عفونت‌های مختص انسان هم اوریون و سیاه سرفه بود. اما بیماری‌هایی مانند سرخجه از اهمیت قبل افتاده بود.

اسمیت می‌گوید اگرچه جهان با افزایش شیوع بیماری‌های عفونی مواجه است، اما ما نیز در زمینه بهداشت عمومی و مقابله دارویی ارتقا یافته‌ایم که این قطعا خبر خوبی است. بررسی‌های ما نشان می‌دهد با وجود افزایش شیوع بیماری‌ها به‌طور کلی پیشرفت‌های جهانی در زمینه پیشگیری، تشخیص زود رس، کنترل و درمان و کاهش زمینه افراد مبتلا به بیماری اثربخشی بیشتری یافته است.

medicalxpress / مترجم: آتنا حسن‌آبادی