واگذاری 10 درصد از مدارس دولتی به غیردولتی‌ها

این تازه‌ترین تصمیم آموزش و پرورش است که سیاست توسعه مشارکت‌های مردمی را که وزیر آموزش و پرورش از ابتدایی‌ترین روزهای تصدی پست وزارت بر آن تاکید داشت، یادآوری می‌کند.

روز گذشته محور نشست خبری مدیر کل آموزش و پرورش شهر تهران با خبرنگاران نیز همین واگذاری‌ها و میل آموزش و پرورش به توسعه مدارس غیردولتی بود؛ جلسه‌ای که در آن این پنج سال و این 10 درصد از زبان مدیرکل بیان شد و تشریح شد که اگر طرح آزمایشی واگذاری مدارس دولتی به موسسان مدارس غیردولتی خروجی مثبتی داشته باشد و همه چیز بخوبی دست به دست هم بدهد تا پنج سال آینده یعنی تا سال 98، 10 درصد از مدارس دولتی به غیردولتی‌ها واگذار خواهد شد.

10 درصد در طول پنج سال رقم بزرگی است و این چنین معنا می‌دهد که هر سال 2 درصد از مدارس دولتی به مدارس غیردولتی تبدیل می‌شود و ذهن‌ها به این سمت هدایت می‌کند که غیردولتی بودن مدرسه هم به معنی با کیفیت بودن خدمات آموزشی ارائه شده در آن است.

روز گذشته جام‌جم در همین نشست همین نکته را یادآور شد و توضیح داد هم‌اکنون که 0.5 درصد از مدارس دولتی به موسسان مدارس غیردولتی واگذار شده و آموزش و پرورش استدلال می‌آورد که این واگذاری با هدف ارتقای کیفیت آموزشی در مدارس است، نمای بیرونی این تصمیم این است که مدیر دولتی توانایی ارتقای کیفیت آموزشی را ندارد در حالی که موسس مدرسه غیردولتی چنین توانی را دارد.

در واقع اشاره ما به نحوه اجرای کنونی این برنامه حمایتی بود که بر اساس آن یک مدرسه دولتی با همه امکانات و تجهیزات به موسس مدرسه‌ای غیردولتی واگذار می‌شود و در عین حال مدیر دولتی نیز در این مدرسه واگذار شده حضور دارد، بویژه این‌که اسفندیار چهاربند دیروز توضیح داد علت این اقدام، انتقال تجربیات موسس موفق غیردولتی به مدیر دولتی است.

با این حال او قبول نداشت که این اتفاق، رویداد ناخوشایندی است بلکه گفت این کار باعث ارتقای خدمات آموزشی به دانش‌آموزان می‌شود، بویژه دانش‌آموزان مناطق محروم که اغلب، معلمان حاضر به تدریس در مدرسه محل تحصیل آنها نمی‌شوند.

‌هر دانش‌آموز 450 هزار تومان

البته این واگذاری یک سود نیز برای دانش‌آموزان دارد چون طبق قول آموزش و پرورش نسبت به گذشته، خدمات آموزشی باکیفیت‌تری دریافت می‌کنند و بابت این خدمات نیز هزینه نمی‌پردازند یعنی به طور رایگان در یک مدرسه غیردولتی که با کیفیت تر از مدرسه دولتی است درس می‌خوانند. هزینه‌های تحصیل این دانش‌آموزان را البته آموزش و پرورش می‌پردازد (طبق اعلام اسفندیار چهاربند 450 هزار تومان به ازای هر دانش‌آموز ) و این کار را می‌کند چون برایش می‌صرفد.

البته مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران می‌گوید انگیزه این واگذاری‌ها کسب سود نبوده، ولی به اعتقاد ما همین که وزارتخانه دیگر مجبور به پرداخت حقوق معلمان این مدارس نیست، برایش سودآور است چون با واگذار شدن مدرسه به موسس غیردولتی، این موسس است که باید نیروی انسانی‌اش را تامین کند و دستمزدش را بپردازد.

در ازای این واگذاری‌ها، دغدغه آموزش و پرورش برای تامین نیروی انسانی نیز برطرف می‌شود چون حالا دیگر این موسس است که باید دلشوره تامین معلم داشته باشد نه مدیران مدارس و آموزش و پرورش مناطق.

البته همین مختار بودن موسس مدرسه غیردولتی در جذب نیروی انسانی، شائبه به کارگیری نیروهای غیرمتخصص و کم‌سابقه در مدارس واگذار شده را تقویت می‌کند همچنان که تاکنون این ایراد از سوی منتقدان مطرح شده است.

دیروز اسفندیار چهاربند این شائبه را نپذیرفت، گرچه اذعان کرد از 24 مدرسه از مجموع 2700 مدرسه دولتی موجود در شهر تهران که به بخش غیردولتی واگذار شده مواردی از به کارگیری مربی پیش‌دبستانی به جای معلم دیده شده، اما چون نظارت‌ها بر مدارس واگذار شده دقیق و مستمر است، امکان به کارگیری معلمان غیرمتخصص وجود ندارد.

نگرانی از کیفیت آموزش‌ها

با این حال آنچه مسلم است تصمیم آموزش و پرورش برای توسعه این واگذاری‌هاست. از ابتدای مهر امسال که این واگذاری‌ها علنی‌تر و ملموس‌تر شده، بسیاری نسبت به کیفیت آموزشی در این مدارس نگران و عده‌ای دلواپس نحوه واگذاری‌ها و رابطه‌بازی در انتخاب موسسان غیردولتی شده اند.

مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران البته روز گذشته به نمایندگان اصحاب رسانه اطمینان خاطر داد که با این واگذاری‌ها به کیفیت آموزشی لطمه‌ای وارد نمی‌شود چون محتوای برنامه درسی، فضای آموزشی، شایستگی‌های نیروی انسانی و زمان آموزش که چهار مولفه تولید کیفیت آموزشی است بر اثر این واگذاری‌ها دچار خدشه نمی‌شود.

اسفندیار چهاربند معتقد است آنچه به کیفیت آموزش در سال‌های اخیر لطمه زده، استخدام‌های بی‌رویه و نشاندن نیروهای خدماتی در جایگاه آموزگاری و نیز تعطیلی پنجشنبه مدارس است که زمان آموزش را بی‌آن‌که حجم کتاب‌های درسی کم شود، محدود کرده است.

البته او دیروز با بیان این جملات گرچه گوشه‌ای از تصمیمات غلط سال‌های اخیر را بیان می‌کرد، ولی در عین حال سعی داشت بخشی از کاستی‌ها را به این شیوه توجیه کند، آن هم در شرایطی که هنوز برخی از کارشناسان و منتقدان، واگذاری مدارس دولتی و تبدیل آنها به مدارس غیردولتی را تصمیمی می‌دانند که در آینده از آن به نیکی یاد نخواهد شد.

مریم خباز - گروه جامعه