وزیر بهداشت: آب تهران سالم است

دو روز قبل بود که رحمت‌الله حافظی، رئیس کمیسیون محیط زیست شورای شهر تهران، نسبت به بالا رفتن میزان نیترات در آب شرب تهران هشدار داد و حتی به ایسنا اعلام کرد که این میزان نیترات در آب، موجب مرگ نوزادان زیر سه ماه می‌شود، اما روز گذشته وزیر بهداشت ضمن رد این ادعا تاکید کرد که آب شرب تهران سالم است. کسانی که در این باره صاحب‌نظر و مسئول هستند، اظهارنظر کنند تا مردم نگران نشوند و البته هرگاه آب تهران با مشکلی مواجه باشد، سازمان غذا و دارو آن را اعلام می‌کند.

این سخن در حالی از سوی وزیر بهداشت منتشر می‌شود که مسئولان سازمان محیط زیست استان تهران هم برخلاف وزیر بهداشت اعتقاد دارند که آب شرب تهران، مشکل کیفی دارد.

چند هفته قبل، محمدهادی حیدرزاده، مدیرکل سازمان حفاظت محیط زیست استان تهران در گفت‌وگو با جام‌جم بصراحت اعلام کرد: در جلسه‌ای وجود نیترات در آب تهران تائید شد، اما نمی‌توان گفت آب صددرصد آلوده است.

به دلیل این که آب‌های سطحی ما کاهش پیدا کرده و نمی‌تواند به طور کامل مصرف آب شرب را پوشش دهد، بنابراین باید از منابع زیرزمینی استفاده کرد، این در حالی است که تهران روی دریاچه فاضلاب قرار دارد، به همین علت قطعا سفره‌های آب زیرزمینی به نیترات آلوده شده است.

حال معلوم نیست در شرایطی که هم شورای شهر تهران و هم سازمان حفاظت محیط زیست استان تهران، بر ناسالم بودن آب شرب پایتخت تاکید می‌کنند، چرا وزارت بهداشت موضعی کاملا متفاوت در پیش گرفته است؛ تا جایی که وزیر بهداشت، به طور کلی وجود نیترات در آب شرب تهران را رد می‌کند.

چرا می‌گویند آب پایتخت ناسالم است؟

آب شرب تهران از دو منبع اصلی تامین می‌شود؛ یکی از این منابع، آب جمع شده در پشت سدهاست و منبع دیگر هم آب‌های زیرزمینی است.

از آنجا که شبکه فاضلاب تهران تکمیل نشده است و هنوز هم در بسیاری از نقاط پایتخت، فاضلاب با آب‌های زیرزمینی ترکیب می‌شود، بنابراین وجود نیترات در آب‌های زیرزمینی، اتفاقی دور از انتظار نیست.

رئیس کمیسیون محیط زیست شورای شهر تهران معتقد است در سال‌های گذشته 75 درصد آب تهران توسط سدها و فقط 25 درصد توسط چاه‌های عمیق پوشش داده می‌شد، اما متاسفانه امسال 58 درصد از آب تهران توسط سدها و 42 درصد توسط چاه‌ها تامین می‌شود.

آب چاه‌ها هم که مملو از نیترات است و حافظی تاکید دارد که به واسطه حفر چاه‌های عمیق در تهران، میزان نیترات موجود در آب‌ها به 60 درصد رسیده است.

برای تامین آب شرب پایتخت نیز آب چاه با سد تلفیق شده؛ طوری که به واسطه همین کار، هم اکنون نیترات موجود در آب تهران به 30 درصد رسیده است، آن هم در حالی که آب پشت سدها زیر 10 درصد نیترات دارند که برای مصرف انسانی بسیار مناسب است.

به بیان دیگر، مسئولان شورای شهر و محیط زیست استان تهران مدعی هستند که به دلیل کاهش آب سدها و کم شدن آب‌های سطحی در استان تهران، رفته رفته از میزان آب شرب سالمی که در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد است ، کم شده است، اما در مقابل برای جبران کم‌آبی پایتخت، آب سدها با آب‌های زیرزمینی در چاه‌ها که مملو از نیترات است، ترکیب شده و حاصل کار به شکلی درآمده که هم‌اکنون میزان نیترات در آب شرب پایتخت برای سلامت شهروندان، خطرآفرین شده است.

وزارت بهداشت: آب ناسالم را رقیق می‌کنیم

اگر وزیر بهداشت، به طور کلی وجود نیترات در آب شرب تهران را رد می‌کند، اما غلامرضا شقاقی، رئیس اداره بهداشت آب و فاضلاب وزارت بهداشت در گفت‌وگو با جام‌جم، این موضوع را صددرصد تکذیب نمی‌کند و می‌گوید: شاید در آب شرب تهران نیترات وجود داشته باشد، اما بحث اینجاست که برای سالم نگه داشتن آب شرب تهران، تلاش می‌شود که آب ناسالم را رقیق کنیم و به میزان استاندارد و قابل مصرف برای شهروندان برسانیم.

این مقام مسئول، گفته‌های مسئولان شورای شهر پایتخت و محیط زیست استان تهران را رد می‌کند و توضیح می‌دهد: این حرف‌ها که می‌گویند آب شرب تهران سالم نیست، بی‌اساس است و این حرف‌ها را قبول نداریم. ما با رقیق کردن آب ناسالم در آب سالم یا حذف نیترات در آب شرب، اجازه نمی‌دهیم که آب مصرفی ناسالم در اختیار شهروندان قرار بگیرد.

وزارت نیرو: در تعریف استانداردها اختلاف نظر داریم

یکی از عمده اختلاف نظرها بین شورای شهر و وزارت نیرو، میزان نیترات موجود در آب شرب است.

رئیس کمیسیون محیط زیست شورای شهر تهران می‌گوید بر اساس استانداردهای جهانی میزان نیترات در هر لیتر آب باید 45PPM (میلی گرم در هر لیتر) باشد، اما برای آب ما این عدد حدود 50 است.

یعنی اگر با گفته‌های حافظی جلو برویم، 5 میلی گرم نیترات بیشتر در هر لیتر آب شرب تهران وجود دارد، اما علیرضا نوذری‌پور، معاون مهندسی و توسعه شرکت آب و فاضلاب استان تهران در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: ما این استاندارد را قبول نداریم و به اعتقاد ما استاندارد جهانی، همان 50ppm است که ما هم آن را رعایت می‌کنیم.

او قبول دارد که 42 درصد آب شرب تهران از طریق چاه‌ها تامین می‌شود، اما تاکید می‌کند که منابع این چاه‌ها سالم است و برای این کار، چاه‌هایی انتخاب شده که دارای آب سالم است؛ همچنین کیفیت آب این چاه‌ها نیز از سوی 48 آزمایشگاه در سطح شهر، کنترل می‌شود.

سخنگوی شرکت آب و فاضلاب استان تهران مدعی است که این شرکت حاضر است آب را جیره‌ بندی کند، ولی حاضر نیست به دلیل کمبود آب شرب، از منابع ناسالم و چاه‌های غیراستاندارد، آب مصرفی شهروندان را تامین کند.

در هر حال، با توجه به این‌که وزارت بهداشت و وزارت نیرو، هر دو مدعی سالم بودن آب شرب تهران هستند و از سوی دیگر هم محیط‌زیست و شورای شهر تهران، دلایل و ادعاهای این دو وزارتخانه را قبول ندارند، به نظر می‌رسد در این شرایط، بهترین راه حل این باشد که کارگروهی متشکل از هر چهار نهاد موافق و مخالف تشکیل شده و ابهام‌ها بررسی شود تا در پایان این بررسی، همه نهادهای مسئول به اشتراک نظری واحد برسند.

با این کار می‌توان امیدوار بود که حداقل سلامت شهروندان، قربانی ابهام‌ها و دعوای نهادهای رسمی نشود و مردم با اطمینان خاطر، آب شرب را مصرف کنند.