به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، حسن روحانی در گفتوگو با شبکه تلویزیونی ان.بی.سی آمریکا درباره ادعاهای آمریکا برای مقابله با داعش گفت: آمریکاییها و دیگران هم سالیان دراز است که ادعا میکنند میخواهند با تروریسم مبارزه کنند، اما مهم این است که ببینیم چرا تاکنون ناموفق بودهاند؟ چرا در افغانستان و عراق از سال 2001 تا امروز ناموفق بودهاند و چرا مشکلات در منطقه ما بیشتر شده است؟
رئیسجمهور اظهار کرد: اگر میخواهیم با تروریسم مبارزه کنیم، باید به ریشههای مساله بپردازیم. اگر در منطقه ما مشکلی وجود دارد، مردم و دولتهای منطقه خیلی بیشتر از دیگران مشکل را حس میکنند و ریشههای آن را میبینند تا دیگرانی که هزارها کیلومتر با این منطقه فاصله دارند و تجربه سالیان دراز نشان داده که در مبارزه با تروریسم موفقیتی نداشتهاند.
وی تاکید کرد: در این منطقه اگر بناست، تروریسم از بین برود، مردم و ملتهای این منطقه در کنار دولتهای منطقه باید تصمیم بگیرند و برنامهریزی کنند و دیگران اگر میخواهند، کمک کنند.
روحانی اظهار کرد: برای مبارزه با تروریسم باید به مردمی کمک کنیم که مورد هجمه و فشار تروریسم قرار گرفتهاند؛ از ارتفاع ده هزار پایی و 15 هزار پایی با هواپیمای با خلبان یا بدون خلبان، هدفی را درست یا نادرست بمباران کردن، راهحل درستی نیست. در افغانستان و پاکستان و مناطق دیگر دیدیم این بمبارانها مشکلی را نتوانست حل کند. ممکن است جایی و در شرایطی نیاز به بمباران داشته باشد، اما این مساله باید با اجازه مردم و دولت آن کشور انجام شود، بدون هماهنگی با دولت و رضایت مردم آن کشور این کار مبارزه با تروریسم نیست، نام دیگری دارد که به آن تجاوز میگویند.
روحانی در پاسخ به پرسشی درباره موثر بودن یا نبودن بمباران هوایی آمریکا در عراق گفت: شما میدانید در عراق چه قدرتی بود که نگذاشت داعش به بغداد برسد؟ و نگذاشت داعش به سامرا برسد؟ و چه قدرتی بود که فرسنگها مانده به بغداد جلوی آنها را سد کرد؟ آن زمانی مردم عراق داعش را از بغداد دور کردند که آمریکا میگفت من در مساله عراق مداخلهای نخواهم کرد و حتی تصمیم به بمباران هوایی هم ندارم.
رئیسجمهور افزود: خوب است مردم آمریکا این پرسش را مطرح کنند که این گروههای تروریستی که سالهاست در این منطقه کشتار میکنند، چرا آن زمان آمریکاییها و دولت آمریکا علیه آنها سخنی نگفت و علیه آنها اقدامی انجام نداد و اقداماتش از زمانی بود که دولت آمریکا تحت فشار افکار عمومی مردم آمریکا قرار گرفت، تصمیم گرفت که بمبارانهای بسیار ناچیز و کماهمیت بکند. همه آنهایی که در مبارزه و در جنگ بودند، میدانند که عملیات هوایی بیشتر عملیات روانی است تا عملیاتی که در میدان کارزار تاثیرگذار اصلی باشد.
روحانی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه پیشنهاد ایران برای نابودی داعش به طور مشخص چیست، گفت: من گفتم باید به مردم این منطقه و دولتهای منطقه کمک کرد، باید مردم عراق و نیروهای مسلح عراق با داعش بجنگند و همه باید به ارتش و مردم عراق کمک کنند. در کشور دیگر هم همینطور است، در سوریه هم اگر میخواهیم کمک کنیم، باید به نیروهایی که متعلق به آن کشور است و با گروههای تروریستی میجنگند، کمک شود. اولا چرا این قدر دیر آمریکا به فکر افتاد که با گروههای تروریستی مبارزه کند، ثانیا چطور فقط بمبارانهای هوایی؟ آمریکاییها میترسند در عراق کشته بدهند؟
وی با بیان این که آمریکا هیچگاه در مبارزه با تروریسم موفق نبوده است اظهار کرد: آنها در مبارزههایی که ادعا میکنند با تروریسم است، میخواهند هیچ فردی از آنان صدمه نبیند و این مبارزه با هواپیماهای بدون سرنشین باشد، مگر میشود بدون زحمت و بدون فداکاری به هدف بزرگ رسید؟ در تمام مسائل مهم منطقهای و جهانی کسی میتواند به پیروزی برسد که آماده فداکاری باشد.
رئیسجمهور در پاسخ به اینکه آیا شما پیشنهاد میکنید آمریکا نیروهای زمینی به عراق یا سوریه اعزام کند، تصریح کرد: من چنین چیزی نگفتم. من گفتم که آمریکاییها اگر ادعا میکنند که میخواهند با تروریسم بجنگند، دلیلش چیست که فقط با نیروی هوایی میخواهند این کار را انجام دهند.
آمریکاییها که سالها در عراق بودند و نتوانستند کاری را از پیش ببرند و ناچار شدند عراق را ترک بکنند. الان هم که میخواهند افغانستان را هم ترک بکنند، بنابراین باید به فکر راهحل اساسی در منطقه باشیم، مردم را تقویت کنیم، جامعه قوی با فرهنگ بلند و با روحیه که البته دیگران هم به او کمک کنند، میتواند مشکلات جامعه خودش را حل کند. مردم عراق مردم بسیار بزرگی هستند با سابقه تمدنی هزارها سال و همچنین مردم سوریه، ما باید از آنها بپرسیم که از ما چه میخواهند نه اینکه از پیش برای آنها نسخه بپیچیم و صادر کنیم.
روحانی تاکید کرد: مگر در ماههای گذشته مردم عراق نبودند که از بغداد دفاع کردند، مگر مردم عراق نبودند که آمرلی را آزاد کردند و مردم عراق نبودند که اربیل را آزاد کردند و مگر آنها نبودند که در بسیاری از شهرها داعش را بیرون راندند. آمریکاییها که فقط تماشا میکردند. آمریکاییها بعد از اینکه یک تبعه آنان سر بریده شد، تازه به فکر افتادند که باید با تروریسم بجنگند.
وی افزود: از نظر ما، وقتی یک عراقی یا سوری یا فلسطینی یا لبنانی مورد حمله تروریستها قرار بگیرد، مثل آن است که یک تبعه ایران مورد حمله قرار گرفته است. ما جنگ با تروریسم را زمانی شروع نکردیم که آنها یک تبعه ایرانی را کشته باشند. وقتی ما دیدیم در سوریه در حال کشتن مردم هستند، وقتی دیدیم در غزه مردم بیگناه کشته میشوند که البته آن شکل تروریسم دولتی است، وقتی ما دیدیم در عراق مردم کشته میشوند، به آنها کمک کردیم.
رئیسجمهور درباره تحولات سوریه هم گفت: آیا گروههای تروریستی که امروز در عراق هستند، دیروز در سوریه جنایت نمیکردند؟ و امروز همزمان هم در عراق و هم در سوریه جنایت نمیکنند؟ مگر جنایت در این زمین یا آن زمین فرق میکند. مگر مرز جغرافیایی میتواند واقعیتها را تغییر دهد؟ تروریسم، تروریسم است و ترور چه در عراق انجام بگیرد و چه در اروپا و آمریکا انجام شود، محکوم است.
وی تاکید کرد: ما به عنوان مردم متمدن ایران در برابر خواست هر ملتی که از ما بخواهد علیه تروریسم اقدامی انجام دهیم، اقدام لازم را انجام خواهیم داد.
نیازی به دعوت کسی نداریم
روحانی درباره پرسش خبرنگار ان.بی.سی درباره دعوت نشدن ایران به ائتلاف ضد تروریسم نیز گفت: آنها که تاکنون ائتلافهای متعدد را تشکیل دادند و بعد از مدتی ناچار شدند از منطقه خارج بشوند بدون اینکه نتیجه کار آنها را ما مشاهده کنیم و ببینیم. ما نیازی نداریم کسی ما را دعوت کند، ما در برابر تروریسم به وظیفه انسانی خود عمل میکنیم. نسبت به همسایگان خود احساس مسئولیت میکنیم.
رئیسجمهور گفت: این ائتلاف کمی مضحک است چون در داخل این ائتلاف کسانی هستند که این گروههای تروریستی را بهوجود آوردند، در داخل این ائتلاف کشورهایی هستند که پول اینها را تامین میکردند و هنوز هم به این روند ادامه میدهند و در داخل این ائتلاف کسانی هستند که از این گروههای تروریستی حمایتهای سیاسی و تسلیحاتی میکنند. چه کسی باور میکند آنهایی که اینها را به وجود آوردند و کمک کردند و هدایت کردند، اطلاعات و تجهیزات به آنها دادند، امروز بخواهند مبارز واقعی علیه آنها باشند. ما تردید و شک فراوانی نسبت به نیت آنها داریم، اما ما در کنار ملت عراق، سوریه، فلسطین، لبنان و افغانستان برای مبارزه با تروریسم خواهیم بود.
رئیسجمهور گفت: اگر واقعا هدف مبارزه با تروریسم است این گروههای تروریستی سالهاست در منطقه در حال جنایت هستند، پس چرا حالا به این فکر افتادهاند؟ هدف نهایی آنها برای ما روشن نیست. آنهایی که رهبری این ائتلاف را به عهده گرفتند سوابق خوبی در این منطقه به جای نگذاشتند و مردم منطقه تردیدهای فراوانی نسبت به نیت آنان دارند.
رئیسجمهور در پاسخ به سوال دیگری درباره چگونگی نقشآفرینی ایران در عراق در مبارزه با داعش گفت: ما هر کمکی که دولت عراق از ما بخواهد علیه تروریسم انجام میدهیم و آن را رسما اعلام کردیم. من در اولین روزهایی که این گروههای تروریستی وارد موصل شدند با آقای مالکی صحبت کردم و گفتم ما از هر نظر آمادهایم به دولت و مردم عراق در برابر تروریستها کمک کنیم. ممکن است فرماندهان نظامی ما هم رفت و آمد و مشورت بدهند. در چارچوب خواست مردم منطقه، دولتهای منطقه و مقررات بینالمللی، هر کمکی از دست ما برآید برای اینکه تروریسم در این منطقه ریشهکن بشود، انجام میدهیم.
خبرنگاری پرسید اگر اماکن مذهبی در عراق در معرض خطر قرار بگیرند، ایران آمادگی آن را دارد که از آنها دفاع کند که رئیسجمهور پاسخ داد: من در سخنرانی عمومی اعلام کردم که شهرهایی که عتبات مقدسه یعنی شهرهای مذهبی همه شیعیان و مسلمانان جهان و بغداد اگر در خطر باشد این خط قرمز ماست. وی افزود: خط قرمز یعنی اینکه هرچه لازم باشد، انجام میدهیم و از همه توانمان استفاده خواهیم کرد. وقتی گفتیم خط قرمز یعنی نخواهیم گذاشت بغداد به دست تروریستها بیفتد یا شهرهای مقدسی مثل کربلا و نجف در اشغال تروریستها قرار بگیرد و از هر امکانی استفاده خواهیم کرد.
رئیسجمهور در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا ممکن است آمریکا دوباره بتواند درباره داعش با ایران صحبت کند؟ گفت: ممکن است. مذاکرات اصلی ما با آمریکا یا با هر یک از کشورهای 1+5 برای موضوع هستهای است، اما در حاشیه آن ممکن است هر گفتوگویی انجام بگیرد، اما ما نسبت به مبارزه با تروریسم نه نیازی میبینیم با یک قدرتی مثل آمریکا مذاکره کنیم و نه نیازی میبینیم با آنها همکاری داشته باشیم و فعالیت ما در این عرصه، در چارچوب خواست مردم و دولت عراق خواهد بود.
برای توافق هستهای، جدی هستیم
رئیسجمهور در بخش دیگری از این گفتوگو درباره مذاکرات هستهای گفت: از طرف ایران این تصمیم جدی است که ما مذاکرات را ادامه بدهیم و این اراده قاطع در طرف ایران وجود دارد که مسائل هستهای را با مذاکره به حل و فصل نهایی برسانیم.
ما راهی جز مذاکره نمیدانیم و نمیبینیم. برخلاف بعضیها که میگویند روی میز ما خیلی چیزها قرار دارد و خیلی شلوغ است میز ما شلوغ نیست و روی میز ما فقط صفحههای منطق، مذاکره، استدلال و تعامل وجود دارد.
روحانی در پاسخ به اینکه آیا امکان ملاقات شما با رئیسجمهور آمریکا در سفر به نیویورک وجود دارد، گفت: فعلا در برنامه من چیزی به عنوان ملاقات با رئیسجمهور اوباما وجود ندارد. البته در دنیای سیاست همه چیز امکانپذیر است، اما در عین حال موضوع آمریکا یک موضوع خاصی است، شرایط خاصی دارد، شما میدانید بین ایران و آمریکا سالیان دراز تخاصم و تنش وجود داشته است.
وی گفت: اراده دولت من بر این است که سطح تخاصم و تنش را پایین بیاوریم و شرایط را برای اینکه دو ملت بتوانند به هم نزدیکتر شوند، فراهم کنیم.
به اعتقاد من ملت ایران یک ملت بسیار بزرگ و با سابقه تمدن بسیار عظیم است و امروز مردم آمریکا هم مردمی فعال در صحنه علمی، فرهنگی و اقتصادی هستند و رابطه نزدیک این دو ملت میتواند خیلی از مشکلات را حل بکند. رابطه نزدیکتر میتواند راههای جدیدی را پیشروی سیاستمداران آمریکا بگذارد، به هر حال باید بیشتر به آینده نگاه کنیم تا گذشته.
روحانی افزود: به هر حال این عدم رابطه و شرایط ایران و آمریکا تا قیامت که نخواهد بود، زمانی، در یک سالی، به هر حال این دولت یا دولت بعدی، به هر حال در یک دولتی و در یک شرایط مناسبی، مساله ایران و آمریکا حل خواهد شد. این بدان معنا نیست که صد سال دیگر هم همینطور باشد.
رئیس جمهور همچنین از عملکرد رسانههای آمریکایی در خصوص شرایط ایران انتقاد کرد و گفت: رسانههای آمریکا واقعیتهای ایران را، وارونه منعکس میکنند.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد