استان‌های جنوبی از کمبود مراکز درمانی رنج می‌برند

استان‌های کرمان و سیستان و بلوچستان به دلیل وسعت و پراکندگی جمعیت، با مشکلات و کمبودهای جدی در زمینه بهداشت و درمان روبه‌رو ست. کمبود پزشک عمومی و متخصص، جدی‌ترین مشکل حوزه بهداشت و درمان در مناطق محروم و دورافتاده این دو استان است.

دوری راه از یک‌سو و هزینه‌های سفر به این مناطق و هزینه‌های سنگین درمانی برای مردمی که درآمد سرانه آنها در سطح پایین‌تری نسبت به دیگر استان‌ها قرار دارد، رنج مضاعفی را به آنها تحمیل می‌کند؛ رنجی که گاه آنها را مجبور می‌کند برای کاهش هزینه‌هایشان به جای اقامت در یک جای مناسب در شهر مقصد، در شرایطی نامطلوب جلوی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی شهرهایی همچون کرمان چادر بزنند.

نماینده مردم شهرهای ایرانشهر، دلگان، فنوج و سرباز در مجلس با بیان این‌که وجود 1300 کیلومتر مرز آبی و خاکی، آسیب‌پذیری استان سیستان و بلوچستان را در زمینه ورود و شیوع بیماری‌های واگیردار انسانی و دامی بیشتر کرده است، به جام‌جم می‌گوید: کمبود نیروی انسانی یکی از ضعف‌های اساسی نظام سلامت در این استان است و متاسفانه پزشکانی که از مناطق مختلف کشور در این استان جذب می‌شوند، پس از گذراندن دوره طرح، دیگر تمایلی به ماندن ندارند و با رفتن آنها مناطق محروم دوباره با کمبود پزشک مواجه می‌شود. محمدسعید اربابی می‌افزاید: برای رفع مشکل کمبود پزشک عمومی باید سهمیه ویژه​ای برای به کارگیری فارغ‌التحصیلان پزشکی در استان سیستان و بلوچستان در نظر گرفته شود، به طوری که این پزشکان حداقل سه برابر مدت زمان گذران طرحشان در این استان بمانند.

بیمارستان‌های نیمه‌تمام و کمبود تجهیزات پزشکی

نبود بیمارستان مجهز در بسیاری از شهرهای استان‌های کرمان و سیستان بلوچستان و تکمیل نشدن بیمارستان‌های در حال احداث، از دیگر مشکلات نظام درمانی در این استان‌هاست که اربابی به آنها اشاره و تصریح می‌کند: کمبود شدید تخت بیمارستانی از دیگر مشکلات سیستان و بلوچستان است که برای رفع این کمبود باید بیمارستان‌های جدید ساخته شود، اما بسیاری از بیمارستان‌های در حال احداث استان همچون بیمارستان‌های شهرهای هیرمند، میرجاوه، مهرستان، سوران، کنارک، راسک، فنوج، دلگان و نیکشهر نیز که جزو طرح‌های مهر ماندگار است، همچنان بلاتکلیف رها شده و در بودجه عمرانی امسال نیز اعتباری برای تکمیل آنها در نظر گرفته نشده است.

این نماینده با اشاره به کمبود تجهیزات پزشکی در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی این استان یادآور می‌شود: در مسافت 750 کیلومتری از شهر چابهار تا شهر زاهدان در هیچ‌کدام از بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، تجهیزات پزشکی همچون دستگاه تصویربرداری ام.آر.آی وجود ندارد.

مشکلات بیماران در تنها مرکز ترومای استان کرمان

وجود پزشکان متخصص و انجام درمان‌ و جراحی‌های پزشکی خاص و منحصربه‌فرد در برخی از بیمارستان‌های شهر کرمان در حالی این شهر را به‌عنوان قطب پزشکی و درمانی جنوب شرق کشور مطرح کرده است که وضع بیمارستان‌های دولتی این شهر نامطلوب است و بیمارانی که از شهرهای مختلف استان و همچنین استان‌های همجوار همچون سیستان و بلوچستان و هرمزگان به این بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند، با مشکلات متعددی مواجه می‌شوند.

به‌طور مثال بعد از اجرای طرح تحول نظام سلامت، بیمارستان شهید باهنر کرمان به‌عنوان تنها مرکز ترومای استان کرمان که ارائه‌دهنده برخی از خدمات تخصصی درمانی جنوب‌شرق کشور است، روزهای شلوغی را سپری می‌کند و افزایش آمار بیماران و کمبود فضای فیزیکی در این بیمارستان باعث شده که تخت‌های بیماران بستری شده، در راهروهای بخش‌ها قرار داده شود. از سوی دیگر به‌دلیل قرار داشتن مرکز عکسبرداری این بیمارستان در خارج از بخش‌های جراحی و بستری، در گرمای تابستان و سرمای زمستان در زیر بارش برف و باران، تخت‌های بیمارانی که عمدتا پس از خروج از اتاق عمل در حالت نیمه‌بی‌هوشی هستند، توسط همراهانشان از بخش بستری خارج می‌شود و فاصله چند صد متری را در محوطه بیمارستان از بین پارکینگ خودروها و محل عبور و مرور خودرو‌ها طی می‌کند تا به اتاق عکسبرداری برسد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمان با اشاره به این‌که این بیمارستان از نظر ارائه خدمات درمانی بیماران سرپایی و بخش بستری با معضلات زیادی مواجه است، به جام‌جم می‌گوید: دانشگاه علوم پزشکی کرمان ده بیمارستان را در سطح استان کرمان مدیریت می‌کند که در بین آنها بیمارستان دولتی شهید باهنر کرمان تنها مرکز ترومای استان کرمان است که برخی از خدمات تخصصی پزشکی منحصربه‌فرد جنوب‌شرق کشور همچون جراحی‌های ارتوپدی، مغز و اعصاب و مداخلات پزشکی دیگر را ارائه می‌دهد و بیماران برای دریافت این خدمات مجبورند ازشهرها و استان‌های همجوار به این بیمارستان مراجعه کنند.

دکتر علی‌اکبر حقدوست کمبود پزشک، قدمت هفتاد ساله بنای ساختمان بیمارستان، نامناسب بودن فضای فیزیکی و کمبود امکانات پشتیبانی را از دلایل ایجاد شرایط اسفبار کنونی بیمارستان باهنر عنوان می‌کند و معتقد است تا زمانی که ساختمان جدید بیمارستان شهید باهنر ساخته نشود و به بهره‌برداری نرسد، متاسفانه هر روز شرایط بدتر می‌شود.

کمبود بودجه برای تکمیل ساختمان جدید

وی با اشاره به پیشرفت فیزیکی 50 درصدی طرح احداث ساختمان جدید بیمارستان شهید باهنر کرمان یادآور می‌شود: براساس برآوردهای وزارت بهداشت و درمان، هزینه اتمام عملیات ساخت این بیمارستان 40 میلیارد تومان است که باوجود بازدید معاون اول رئیس‌جمهور از محل پروژه و قول مساعد ایشان برای تخصیص 40 میلیارد تومان اعتبار طی مدت دو سال، متاسفانه تاکنون اعتباری پرداخت نشده است. رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمان با اشاره به ضریب اشغال 90 درصدی تخت‌های بیمارستان‌های دولتی و کمبود شدید جا در تنها زایشگاه دولتی شهر کرمان، خاطرنشان می‌کند: کمبود نیروی پرستار از دیگر مشکلات بیمارستان‌های دولتی شهر کرمان است و براساس استانداردهای کشوری، بیمارستان افضلی‌پور، 110 پرستار، بیمارستان باهنر حدود 80 پرستار و بیمارستان شفا 60 پرستار کم دارد و این در حالی است که برای جبران کمبود نیروی پرستار مجبوریم از روش‌های دیگری همچون به‌کارگیری دانشجویان پرستاری یا به شکل نیمه شرکتی از پرستاران شاغل به صورت خیلی محدود کمک بگیریم تا این خلأ را پر کنیم.

ضریب اشغال تخت بیمارستان‌ها پایین است

در همین حال وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور نیز روز گذشته ضریب اشغال پایین تخت را از جمله مشکلات بیمارستان‌های کشور بیان کرد و گفت: حوزه سلامت مشکلات بسیار زیادی دارد.

به گزارش مهر، سیدحسن هاشمی در مراسم افتتاح بیمارستان 160 تختخوابی جایگزین چالوس افزود: هزینه‌های زیادی روی دست بخش بهداشت و درمان مانده و ضریب اشغال پایین تخت از جمله این مسائل است.به گفته وی امروزه ساخت مراکز درمانی 32، 25 و 50 تختخوابی دیگر جوابگو نیست و بیمارستان‌های کمتر از هزار تختخوابی دیگر توجیه ندارد و در هیچ جای دنیا نمونه‌هایی نظیر مراکز درمان بستری کنونی کشور نداریم.

وی با اشاره به این‌که به اورژانس‌ها کمتر توجه شده و انتقال بیماران براحتی میسر نیست، گفت: به‌عنوان نمونه اگر در مرزن‌آباد برای بیماری مشکل قلبی رخ دهد تا انتقال آن به بیمارستان باید ساعت‌ها صبر کرد.

وزیر بهداشت و درمان به طرح پزشک خانواده نیز اشاره کرد و آن را از حلقه‌های بخش سلامت و بهداشت برشمرد و گفت: تجربه خوبی از اجرای این طرح در استان مازندران نداریم.

به گفته وی، برای استقرار طرح پزشک خانواده حداقل 15 سال زمان نیاز است و وقتی بخواهیم طرحی پانزده ساله را در مدت سه ماه در استان اجرایی کنیم، دچار مشکلات و نارضایتی‌هایی خواهیم شد.

حکمت قاسم خانی‌ /‌ جام‌جم