راهنمایی و رانندگی محدودیت‌ها را کم می‌کند

جام جم سرا: این در حالی است که بسیاری از کارشناسان، موفقیت آمیز بودن اجرای طرح‌های سلبی و از این دست را مورد تردید قرار می‌دهند. افزایش تعرفه‌های جرایم رانندگی و ایجاد محدودیت به‌ویژه محدودیت پارک کردن خودرو‌ها موجب شد تا در سال‌های اخیر برخی از شهروندان ضمن انتقاد از کمبود پارکینگ در شهر‌ها و عدم تناسب آن با میزان خودروهای تولیدی در کشور، افزایش میزان جرایم رانندگی و اجرای طرح‌هایی چون حمل با جرثقیل را بیش از آن که نشانه مدیریت شهری و کنترل تخلفات رانندگی بدانند، به عنوان منبع درآمدی دولت تعریف کنند.
انتقاد نسبت به عملکرد مسئولان شهری و پلیس راهنمایی و رانندگی درحالی است که تعرفه‌های جرایم رانندگی در سال 93 با رشد همراه بود. بر اساس لایحه بودجه سال 1393 قرار است، راهنمایی و رانندگی کشور امسال هزار و620 میلیارد تومان از محل جرایم رانندگی درآمد داشته باشد؛ رقمی که در مقایسه با سال 1389 (یعنی مقطعی که هنوز جریمه‌های رانندگی افزایش چشمگیری پیدا نکرده بود)، افزایش 300 درصدی (چهار برابر) و نسبت به درآمد 900 میلیاردی سال گذشته افزایش 80 درصدی را تجربه کرده است.

«پارک ممنوع» و «حمل با جرثقیل» کم می‌شود

انتقادات به عملکرد پلیس راهنمایی و رانندگی و دور زدن قانون از سوی شهروندان موجب شده است تا به‌تازگی رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی از کاهش تعداد تابلوهای «پارک ممنوع»، «پارک مطلقا ممنوع» و «حمل با جرثقیل» در کلانشهر‌ها خبر دهد.

در همین رابطه، اسکندر مومنی گفت: برابر هماهنگی‌های صورت گرفته تا پایان ماه مبارک رمضان تعداد تابلوهای پارک مطلقا ممنوع و حمل با جرثقیل در پایتخت و کلانشهرها کاهش یافته و این تابلوها زمان‌دار می‌شوند.
او با بیان اینکه اعمال قانون باید توام با رعایت ادب، احترام و کرامت انسانی شهروندان باشد، مطرح کرد: در این جلسه برخی از دستورالعمل‌ها و اولویت‌های کاری سال 93 تشریح خواهد شد.

مومنی با بیان اینکه اعمال محدودیت‌ها در تهران و کلانشهر‌ها باید به حداقل برسد افزود: یکی از رویکردهای پلیس به حداقل رساندن فرایند تغییر و محدودیت‌هاست. به‌گونه‌ای که نباید مردم هر روز با یک طرح جدید و محدودیت روبه‌رو شوند و این مناسب نیست و در صورت ایجاد محدودیت نیز باید با اطلاع‌رسانی کامل صورت گیرد.

رئیس پلیس راهور ناجا با بیان اینکه با کمک شهرداری‌ها بازنگری اساسی در تابلوهای «حمل با جرثقیل» و «توقف ممنوع» صورت گرفته است، گفت: این تابلوها باید به حداقل برسند و تنها در مکان‌های ضروری نصب شود.
مومنی با اعلام خبر بازنگری اساسی در تابلوهای حمل با جرثقیل و مطلقا ممنوع و به حداقل رساندن آنها، اظهار کرد: درحال حاضر در برخی از خیابان‌های فرعی و کوچه‌ها نیز این تابلوها نصب شده است که روند مناسبی نیست و در مکان‌هایی که نصب این تابلوها ضروری است باید این تابلوها زمان‌دار شده و نیازی نیست که در تمام ساعات شبانه روز این تابلوها مصداق داشته باشند که درحال حاضر این دستور به تمام کشور ابلاغ و بعد از ماه مبارک رمضان نیز اجرایی خواهد شد.

به گفته مومنی، بازرسان پلیس راهور نظارت دقیقی بر اجرای این ابلاغات خواهند داشت. مومنی همچنین ضمن هشدار به رانندگان جرثقیل گفت: در مکان‌هایی که انتقال خودرو به پارکینگ الزامی است، انتقال باید با دستور کتبی افسر پلیس و برگ جریمه باشد و جرثقیل دار اجازه ندارد بدون حضور مامور پلیس و دستور کتبی نسبت به جابه‌جایی خودرو، اقدام کند و حتی تحویل گرفتن خودرو توسط پارکینگ دار بدون قبض و دستور پلیس نباید صورت گیرد و در غیر این صورت علاوه بر، برخورد پلیس، حق شکایت نیز برای مردم محفوظ است.

او همچنین افزود:‌ اگر در هنگام انتقال خودرو به پارکینگ توسط جرثقیل، صاحب خودرو سر برسد باید خودرو آزاد و تنها به اعمال جریمه اقدام شود، چرا که هدف رفع معبر است.‌

آموزش؛ پاشنه آشیل قوانین راهنمایی و رانندگی

بسیاری از کارشناسان اجتماعی بر اجتناب از برخوردهای سلبی، ممانعت از افزایش جرایم رانندگی و طرح‌های محدودیت آور و تاکید بر برنامه‌های آموزشی به منظور کاهش تخلفات رانندگی تاکید کرده اند. این درحالی است که بسیاری از قوانین چون اجتناب از بوق زدن مقابل بیمارستان یا پارک نکردن در محل توقف معلولان که با جرایم رانندگی همراه نیستند، همواره از سوی شهروندان نادیده گرفته می‌شوند و چندان توجهی به آنان نمی‌شود.
در همین رابطه، یک روانشناس با اشاره به لزوم سیاست‌های آموزشی و تنبیهی برای کنترل میزان تخلفات رانندگی می‌گوید: رانندگی در ایران رفتار بسیار پیچیده‌ای است. دلیل این امر این است که ما به آسانی به افراد گواهینامه می‌دهیم بدون آنکه به نحوه آموزش آنان توجهی داشته باشیم یعنی، افراد در دوره کودکی و نوجوانی آموزش‌های مربوط به فرهنگ رانندگی را نمی‌بینند و در جوانی هم به‌راحتی با حفظ کردن چند قانون ساده گواهینامه می‌گیرند و وارد خیابان می‌شوند. بی‌توجهی به آموزش مطمئناً در این مورد آسیب‌زاست.

امیر هوشنگ مهریار در ادامه با اشاره به قانون‌گریزبودن برخی شهروندان عنوان می‌کند: برخی قانون گریز هستند. علت اصلی این مساله هم به این برمی‌گردد که همواره فکر می‌کنند قوانینی که وضع می‌شود نه به نفع آنان که به نفع دولت است. از این رو تلاش می‌کنیم تا با تمام امکاناتی که در اختیار داریم قانون را دور بزنیم.

او می‌افزاید: وجود چنین فرهنگی در کشور موجب می‌شود که گاه تنها با آموزش به هدف مطلوب نرسیم. بر این اساس، لازم است تا در کنار آموزش، قوانین نیز حضور جدی داشته باشند. البته در بحث قانونگذاری نوع جریمه و مطابقت آن با تخلفی که صورت می‌گیرد بسیار مهم است. زیرا در صورت تناسب بین این دو، مردم باز هم به دنبال دور زدن قانون خواهند بود.

یک مددکار اجتماعی نیز می‌گوید: در تحلیل‌های حوزه تصادفات، چند عامل تاثیرگذاری بیشتری در بروز تصادفات دارند که یکی از آنها عامل انسانی است.

سیدحسن موسوی‌چلک در ادامه تصریح می‌کند: تجربه نشان داده است که همزمان با افزایش جرایم رانندگی میزان تخلفات و تصادفات رانندگی کاهش پیدا نکرده است. شاید این راهکار در کوتاه مدت جواب دهد اما به‌طور حتم در بلندمدت راهگشا نیست. او عنوان می‌کند: تجربه بسیاری از کشورها نشان می‌دهد که با آموزش مستقیم و غیرمستقیم پایدار می‌تواند به تغییر فرهنگ رانندگی در کشور کمک کند.
موسوی چلک می‌افزاید: با وجود عدم تاثیرگذاری جرایم، از آنجا که بخشی از درآمد دولت از این طریق حاصل می‌شود، همچنان بر افزایش جرایم رانندگی تاکید می‌شود.(آرمان)