نشست مربوط به نگارش متن توافقنامه جامع هستهای به ریاست سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه ایران و هلگا اشمیت معاون کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که دیروز (جمعه) هفت ساعت و نیم به طول انجامیده بود، ساعت ۸:۳۰ صبح امروز (شنبه) به وقت محلی در هتل پله کوبورگ از سر گرفته شد.
در ادامه رایزنیهای هیأت مذاکره کننده ایرانی در وین در خصوص توافقنامه جامع هستهای (برنامه اقدام مشترک جامع)، سید عباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان وزیر امور خارجه ایران و هلگا اشمیت معاون کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به منظور نگارش متن توافقنامه جامع هستهای بعدازظهر جمعه در هتل پله کوبورگ محل اقامت روسای هیأتهای ایران و 1+5 به مدت هفت ساعت و نیم به رایزنی پرداختند.
این دیدار قرار بود ساعت 12 جمعه به وقت تهران (9:30 صبح به وقت محلی) انجام شود که با توافق دو طرف و به منظور انجام رایزنیهای داخلی بیشتر به تعویق افتاد. در این فاصله عراقچی و اشمیت رایزنی دوجانبه داشتند و علاوه بر آن نشستی دوجانبه با حضور عراقچی و ویلیام برنز قائم مقام وزیر خارجه آمریکا برگزار شد.
سید عباس عراقچی پنجشنبه شب در جمع خبرنگاران با اشاره به رایزنیهایی که طی دو روز اخیر در وین صورت گرفته، عنوان کرد:فعلا میتوانم بگویم که گفتوگوها و مذاکراتی که در حال انجام است در حد ارزیابی مجدد از مواضع همدیگر و مروری بر آنچه است که تا الان داشته و تاکنون مذاکره کردهایم و تلاش برای فهم مواضع هر کدام.
وی افزود: امیدوار هستیم که از صبح جمعه مجدد به کار نگارش که در سطح معاون خانم اشتون و بنده برگزار خواهد شد، برگردیم.
عراقچی در پاسخ به سوالی درباره اختلافات بر سر متن نگارش گفت: پرانتزها همه سرجای خودش هست، ما متنی را الان آماده کردهایم در جلسه گذشته که تقریبا تمام مفادش مورد اختلاف بوده است. هنوز کار بسیاری دارد که به هم نزدیک شویم. از جمعه دوباره اینکار را شروع خواهیم کرد.
عراقچی افزود: ما به جلساتی که هم روی مفاهیم به صورت کلی بحث شود و هم جلسات نگارش که دقیقا مواضع را بتوانیم روی کاغذ پیاده بکنیم، نیاز داریم. وی گفت : چهارشنبه و پنجشنبه را به این جلسات مفهومی و کلی پرداختیم و جمعه انشاء الله کار نگارش را مجددا شروع خواهیم کرد. احتمالا ممکن است بعد از یک یا دو جلسه نگارش، دوباره به جلسات بحث کلی برگردیم.
عراقچی اضافه کرد: تمام تلاش ما این است از این فرصتی که تا 20 جولای باقی مانده است کمال استفاده را انجام دهیم و بتوانیم هم به لحاظ کلی روی بحث هایی که اختلاف داریم به یک تفاهم برسیم و بعد این تفاهم را روی کاغذ بیاوریم، عبارات و ادبیات مناسب را پیدا و روی ان توافق کنیم و در نهایتا به یک متنی که مورد توافق باشد برسیم و توافق نهایی را تشکیل بدهد.
هیأت مذاکره کننده ایرانی که روز چهارشنبه برای شرکت در ششمین دور مذاکرات ایران و گروه 1+5 درباره راهحل جامع هستهای وارد وین شد، طی روزهای چهارشنبه، پنجشنبه و جمعه رایزنیهای دوجانبه، سه جانبه و چهار جانبهای را با اعضای 1+5 انجام داد. محمدجواد ظریف بعدازظهر چهارشنبه نمایندگان روسیه و چین در 1+5 را در محل اقامتش به حضور پذیرفت و به آنها به گفتوگو پرداخت. پس از آن نشست دوجانبهای بین ظریف و اشتون برگزار شد که یک ساعت به طول انجامید.
آخرین رایزنی روز چهارشنبه نشست سه جانبه بین ایران، آمریکا و کاترین اشتون با حضور ظریف، ویلیام برنز قائم مقام وزیر خارجه آمریکا و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا صورت گرفت.
ششمین دور مذاکرات ایران و گروه 1+5 نیز ساعت 9 صبح پنجشنبه به وقت محلی در مقر سازمان ملل در شهر وین به ریاست ظریف و اشتون رسما آغاز شد و پس از آن نشستی دوجانبه بین ایران و آمریکا به ریاست سید عباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان وزیر خارجه و طرف آمریکایی برگزار که حدود دو ساعت و نیم به طول انجامید. هیأت مذاکره کننده ایرانی به ریاست عراقچی و روانچی ساعت 15 پنجشنبه نیز نشست چهار جانبهای با سه کشور اروپایی آلمان، انگلستان و فرانسه داشتند و پس از آن نشستی دوجانبه با سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه و نماینده این کشور در گروه 1+5 برگزار شد.
آنگونه که عراقچی پیش از این مذاکرات اعلام کرده بود سقفی برای این دور مذاکرات متصور نیست مگر 29 تیر ماه (پایان شش ماه اول گام نخست توافقنامه ژنو). پنجمین دور مذاکرات ایران و گروه 1+5 از 27 تا 30 خرداد ماه در شهر وین برگزار و در این دور از مذاکرات کار نگارش متن پیش نویس توافقنامه جامع هستهای (برنامه اقدام مشترک جامع) آغاز شد و ظریف در پایان این مذاکرات در جمع خبرنگاران ایرانی اعلام کرد: در این دور از مذاکرات وارد مرحله نگارش شدیم. البته هنوز نمیتوانیم بگوییم متن مشترکی وجود دارد. در بعضی موارد ممکن است روی قسمتهایی از متن توافق وجود داشته باشد، اما در بسیاری از موارد، اختلاف نظر هم در مورد محتوا و هم در مورد نحوه نگارش وجود دارد.
وی در پاسخ به پرسش خبرنگار فارس درباره مقدمه این توافقنامه اظهار داشت: احتمال اینکه مقدمه مثل بقیه متن پر از پرانتز باشد یا دو دیدگاه را مطرح کند، وجود دارد. البته با نگاهی که به مقدمه داریم احتمال اینکه طرفین درباره مقدمه بتوانند راحتتر به توافق برسند وجود دارد اما تا تلاش نشود نمیتوان پیش بینی کرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره متن پیش نویس توافقنامه جامع نیز عنوان کرد: این متن بیش از کلمه پرانتز دارد. تعداد پرانتزها در متن در این مرحله بسیار طبیعی است. در بسیاری از موضوعات این پرانتزها (براکتها) وجود دارد و اینگونه نیست که در موضوع غنیسازی باشد. ما در موضوعات اساسی هنوز به تفاهم نرسیدیم، در برخی موارد میتوانیم زمینههایی برای دستیابی به تفاهم ببینیم.
وزرای خارجه ایران و گروه 1+5 (آلمان، انگلستان، فرانسه، روسیه، چین و آمریکا) به همراه کاترین اشتون سوم آذرماه سال گذشته (1392) در خصوص برنامه هستهای ایران به توافقی تحت عنوان «برنامه اقدام مشترک» دست یافتند که از 30 دی ماه وارد مرحله اجرا شد و 29 تیرماه زمان پایان شش ماهه گام اول توافقنامه ژنو است.
در مقدمه برنامه اقدام مشترک آمده است: «هدف این مذاکرات رسیدن به یک راه حل جامع مورد توافق و بلند مدت است به نحوی که تضمین کند برنامه هستهای ایران کاملاً صلح آمیز باقی خواهد ماند. ایران اعلام مینماید تحت هیچ شرایطی به دنبال دستیابی یا گسترش سلاح هستهای نیست. راه حل جامع مذکور مبتنی بر این اقدامات اولیه بوده و به یک گام نهایی منجر خواهد شد که دوره زمانی آن مورد توافق قرار گرفته و به رفع نگرانیها میانجامد.
این راه حل جامع، ایران را قادر می سازد تا به طور کامل از حقوق خود در بهره گیری از انرژی هستهای برای اهداف صلح آمیز بر اساس مواد مرتبط در معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای و با رعایت تعهدات خود بر طبق معاهده از آن برخوردار شود. این راه حل جامع متضمن یک برنامه غنی سازی با تعریف مشترک و محدودیتهای عملی و اقدامات شفاف ساز به منظور تضمین ماهیت صلح آمیز برنامه هستهای میباشد. این راه حل جامع به مثابه یک مجموعه منسجم خواهد بود که هیچ بخشی از آن مورد توافق قرار نمیگیرد مگر آنکه در مورد تمامی بخشهای آن توافق حاصل شود.این راه حل جامع شامل یک فرایند متقابل و قدم به قدم میباشد و به رفع همه جانبه تمامی تحریمهای شورای امنیت،تحریمهای چندجانبه و تحریمهای ملی مربوط به برنامه هستهای ایران میانجامد.»(فارس)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد