احمد کسروی در کتاب تاریخ مشروطه واقعه ترور شیخ فضلالله نوری که در روز ۱۹ دیماه ۱۲۸۷ اتفاق افتاد این طور روایت می کند: جمعهشب بود و شیخ از دیدن کسی به خانه برمیگشت که هنگام پیاده شدن از درشکه توسط شخصی که بعد معلوم شد کریم دواتگر است به وسیله ششلولی هدف قرار گرفت. گلولهها به همراهان شیخ اصابت کرد و شیخ مجروح شد ولی جان سالم به در برد.
بعد از این اتفاقات، ماجراهای بعدی، محاصره خانه شیخ و سپس اعدامش در میدان توپخانه، جسد را تحویل خانواده شیخ دادند.
خانواده شیخ فضل الله نوری مراسم غسل و کفن را در خانه انجام دادند و در قبرستان به طور نمادین قبری برای او درست کردند ولی نعش شیخ شهید را در یک اتاق کوچک دفن کردند و درهای آن اتاق را تیغه کردند و مراسمی ظاهری گرفتند.
مردم کم کم فهمیدند که جنازه شیخ فضل الله نوری در خانه او دفن است، از صبح تا شب پشت دیوار خانه فاتحه می خواندند و می رفتند و این جریان که به گوش بدخواهان و مأمورین رسید سر و صدا بلند شد از این جهت تصمیم گرفتند که نعش شیخ شهید را به قم انتقال بدهند پس از ۱۸ ماه قبر را شکافتند و سپس نعش شیخ فضل اللّه نوری را در صحن بزرگ حضرت معصومه (س) به خاک سپردند.
خانه ای که شیخ در آنجا مدتی دفن شده بود و ماجراهای مهمی در آن رخ داد، در خیابان بهشت قرار دارد. این خانه هنوز در فهرست میراث ملی ایران ثبت نشده و امکان بازدید از آن وجود ندارد چون مخروبه است.
شهرام شهریار از دوستداران میراث فرهنگی در استان تهران گفت: در دو بخش از این خانه که در تصویر با رنگ زرد نشان داده شده ساختمان سازی کرده اند و یکی از آنها انبار شده است. بخش آبی رنگ نیز خانه ای است که مالک آن ادعا می کند تمام زمین خانه شیخ را از نوادگانش خریده است.
شهریار تصاویری که از این خانه تهیه کرده را دلیلی بر نشان دادن وضعیت نابسامان این خانه می داند، افزود: بخش هایی از این خانه مانند سقفش ریخته است درحالی که این خانه از نظر معماری هنوز بخش های قابل توجهی دارد مانند ستون های شاخص آن با سر ستون های چوبی.
9 مرداد ماه سالروز شهادت شیخ شهید است. رییس جمهور چندی پیش هنگام حضورش در سازمان میراث فرهنگی خواسته بود به ارزش هایی مانند دفاع مقدس، مشروطه و انقلاب اسلامی بیشتر تاکید شود و میراث متعلق به این سه اتفاق مهم تاریخی ایران را به ثبت رسانده و معرفی کنند.
اکنون خانه شیخ فضل الله نوری که نماد مشروطه مشروعه است در انتظار توجه و عمل کردن به تاکیدات رییس جمهور قرار دارد.(مهر)
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد