مصداق‌های سبقت در صف

به اعتقاد من با توجه به فرهنگ غنی ما، برای اعمال صف به مداخله پلیس نیازی نیست و به گمانم اگر موضوع خوب حلاجی شده و مصداق‌های سبقت در صف مشخص شود، عموم مردم مشتاقانه می‌پذیرند و رعایت خواهند کرد.

گفتم: من هم تا حدودی مثل تو فکر می‌کنم و معتقدم اکثر افرادی که در صف سبقت می‌گیرند از ماهیت واقعی این کار بی‌اطلاعند و نمی‌دانند که این سبقت نیست، بلکه جازدن در صف است. سبقت در صف مصداق‌های آشکار و پنهان متعددی دارد، حرکت در شانه و لابه‌لای خطوط برای سبقت و پیش افتادن، اشغال بیش از یک خط برای خروج از بزرگراه، استفاده از پس‌رفتگی‌ها و راه‌های فرعی برای پیش افتادن، حرکت در خط ویژه اتوبوس، استفاده از خطوط محذوف در نزدیکی پل و تونل، سبقت در دوربرگردان و رمپ، استفاده از خطوط دوربرگردان و رمپ برای پیش افتادن در مسیر اصلی و بسیاری موارد مشابه دیگر. در مورد ممنوعیت حرکت در شانه در یادداشت‌های قبلی بحث شد و اینک بقیه موارد:

صف خروجی بزرگراه

برای خروج از بزرگراه فقط باید از خط مربوط استفاده کرد و بقیه خطوط را برای عبور ترافیک اصلی بازگذاشت. در نزدیکی نقطه خروج معمولا بزرگراه پهن‌تر شده و یک خط به آن اضافه می‌شود تا خودروهای خروجی بتوانند در آن جای گیرند و مانع تردد ترافیک در مسیر اصلی نشوند. متاسفانه در ساعات شلوغ و با پرشدن این خط اضافی، رانندگان عزیز برای سبقت از این خط، دیگر خطوط بزرگراه را اشغال می‌کنند و این باعث می‌شود حرکت در کل بزرگراه بند آید. به عنوان مثال خروجی پل آل‌احمد در مسیر شمال به جنوب بزرگراه نوری علاوه بر دو خط تخصیص یافته برای این خروجی، رانندگان محترم متاسفانه بقیه خطوط بزرگراه را نیز اشغال می‌کنند و در نتیجه راه بند آمده و دنباله راه‌بندان گاهی تا همت می‌رسد. به‌طور مشابه در ساعات پرتردد عصرگاهی، در انتهای اتوبان صدر(زیر پل صدر) و در محل خروجی منتهی به تونل، تمام خطوط بزرگراه اشغال شده و راه‌بندان شدیدی ایجاد می‌‌شود.

همین مشکل را می‌توان در خروجی میدان آفریقا در بزرگراه رسالت دید که خودروها برای فرار از صف تمام خطوط بزرگراه را اشغال و برای عبور از این معبر کم‌عرض به رقابتی فشرده می‌پردازند و با سرعتی در حد پیاده و گاهی کمتر از آن می‌گذرند، در حالی که اگر در خط یک پشت صف می‌ایستادند، می‌توانستند خیلی سریع‌تر و با سرعت بیش از 50 کیلومتر از بزرگراه خارج شوند. چنانچه از خودروهایی که خطوط دوم، سوم و چهارم بزرگراه را اشغال کرده‌اند بپرسید چرا پشت سر دیگران در خط شماره یک در صف نایستاده‌اند، با تعجب خواهند گفت کدام صف؟ مگر سبقت خلاف است؟ کار داریم نمی‌توانیم تا شب اینجا منتظر بمانیم!

دکتر حسن مقدم - استاد دانشگاه صنعتی شریف