یک بسته اسکناس ده تومانی، پنجاه هزار تومان!

اسکناس‌های دو، پنج و 10هزارتومانی تنها کمی گران‌تر از قیمت واقعی به فروش می‌رود اما اسکناس‌های 10، 20 و 50تومانی گاهی تا 50 برابر یا بیشتر ارزش واقعی‌شان هم به فروش می‌رسد. مساله اصلی در خرید اسکناس این است که اسکناس‌هایی را که می‌خواهی در بازار رایج است یا نه.
صدعدد اسکناس هزار تومانی 111هزارتومان قیمت دارد. صدعدد اسکناس 500تومانی هم 60هزارتومان قیمت دارد. اسکناس‌های دوهزارتومانی هم 25هزارتومان است و اسکناس‌های 10هزارتومانی هم که فراوان است. می‌توانی یک بسته 100 تایی‌اش با ارزش یک‌میلیون‌تومان را به مبلغ یک‌میلیون‌و130هزارتومان تهیه کنی. اینها اسکناس‌هایی است که هر قطعه‌اش با اندک سودی از طرف دلالان به فروش می‌رسد. اسکناس‌هایی که با مراجعه به بانک هم می‌توانی بدون پرداخت هزینه اضافه‌ای تعداد محدودی از آن را تهیه کنی. به‌خصوص اسکناس‌های پنج و 10هزارتومانی را که در بانک‌ها هم فراوان است. اما در کنار بازار فروش اسکناس‌های نو، بازار خریدوفروش اسکناس‌های قدیمی، داغ‌تر است. اسکناس‌های قدیمی، قیمتی‌ترند و همه فروشندگان هم در دست‌وبالشان اسکناس‌های قدیمی پیدا نمی‌شود. در اطراف میدان فردوسی تنها چندنفری هستند که اسکناس‌های 10، 20، 50 و 100تومانی می‌فروشند آن هم با قیمت‌هایی بسیار بالاتر از قیمت اصلی.
یک بسته صدتایی اسکناس 10تومانی از میدان فردوسی تا خیابان منوچهری با 10 قیمت متفاوت به فروش می‌رود. از بسته‌ای 30هزارتومان تا بسته‌ای 350هزارتومان. فروشنده که مرد نسبتا جوانی است اولین سوالی که می‌پرسد این است که اسکناس را برای چه می‌خواهم. برای عیدی یا برای کلکسیون شخصی. پیشنهاد می‌دهد اگر برای عیدی به اقوام می‌خواهم، اسکناس‌های 10 تومانی و 20تومانی ارزان را بخرم. اسکناس‌هایی که تنها 10سالی عمر کرده‌اند و خیلی قدیمی نیستند. این اسکناس‌ها که ارزش واقعی‌شان تنها هزارتومان است را می‌توان به‌راحتی از 40 تا 50هزارتومان خرید. اسکناس‌های 20تومانی هم تنها کمی گران‌ترند. صدعدد اسکناس 20تومانی به ارزش دو هزار تومان هم قیمت‌هایی متفاوت دارد. از 40هزارتومان گرفته تا 60هزارتومان. اینها قیمت اسکناس‌های رایج و معمولی است. اما قدیمی‌ترهایش نرخ دیگری دارد که برای عیدی‌دادن چندان مقرون‌به‌صرفه نیست. اسکناس‌های 50تومانی هم گرانند. صدعدد اسکناس نو 50تومانی به ارزش پنج‌هزارتومان هم 50هزارتومان قیمت دارد. اسکناس‌های صدتومانی هم کم‌کم نایاب شده و آنها هم قیمتی محسوب می‌شوند. پس اگر خریدار باشی باید برای صدعدد اسکناس صدتومانی 30 تا 50هزارتومان بپردازی. برخی دیگر از فروشنده‌ها می‌گویند قیمت اسکناس‌های درشت و رایج که نرخ خود را دارد اما قیمت اسکناس‌های قدیمی یکسان است. مهم نیست 10 تومانی بخواهی یا 50 تومانی. بسته صدتایی هر کدام 50هزارتومان قیمت دارد.

پیرمردی کنار میدان فردوسی بساط کرده است. مرد جوانی 30 عدد اسکناس 500تومانی می‌خواهد. فروشنده 30 اسکناس جدا می‌کند. سریال اسکناس‌ها به ترتیب و پشت‌سر هم است. دو اسکناس را بیرون می‌‌کشد و می‌گو‌ید قیمت این دو متفاوت است. پنج عدد آخر سریال اسکناس 3 است: 4133333. می‌گوید این، هم قیمتی است هم برکت دارد. این اسکناس و اسکناس بعدی (شماره سریال بعدی‌اش) را بگذار لای قرآن. برایت برکت دارد و تو را پول‌باران می‌کند. هرکدام از اسکناس‌های 500تومانی 650 تومان قیمت دارد و این دو اسکناس، دانه‌ای هزارتومان. فروشنده توضیح می‌دهد در هر بسته صدتایی اسکناس فقط یکی، دو عدد اسکناس با شماره سریال رند پیدا می‌شود و همین برخی از اسکناس‌ها را قیمتی می‌کند. پیرمرد توضیح می‌دهد که هرچه اسکناس‌ها قدیمی‌تر باشد، رندبودن اعداد ارزش بیشتری پیدا می‌کند. اگر تمام اعداد شماره سریال یکسان باشد که داستان بسیار متفاوت است و قیمت آن بسیار بالاست.
در بساط فروشنده دیگری دسته‌ای اسکناس 10تومانی یافت می‌شود با ارزش 350هزارتومان. فروشنده می‌گوید این اسکناس‌ها برای عیدی مناسب نیست. فقط باید کلکسیونر باشی تا اسکناس‌ها را بخری. این اسکناس‌ها بسیاری قدیمی است و جزو اولین اسکناس‌های چاپ‌شده است. بازار چندان رونقی ندارد. گاهی فردی گذری رد می‌شود قیمتی می‌گیرد و رد می‌شود. اما فروشنده‌ها حتی پاسخ یک‌نفر را هم بی‌جواب نمی‌گذارند. در کنار هر اعلام قیمت، برای خرید اسکناس‌های قدیمی هم اعلام آمادگی می‌کنند. اگر اسکناس 10تومانی داشته باشید خریدارم. هر بسته صدتایی را 35هزارتومان می‌خرم. اسکناس‌های نو را از بانک می‌خرند. اما اسکناس‌های قدیمی را از مردم می‌خرند. برخی کارشان همین است. امسال اسکناس‌های 10تومانی و 20تومانی را می‌خرند و سال بعد با قیمت بالاتری می‌فروشند. توضیح می‌دهد که مثلا همین بسته اسکناس 10تومانی، امسال نسبت به سال پیش 10هزارتومان گران‌تر شده است. تا الان بازار 10، 20 و 50 تومانی داغ بود. از وقتی سکه‌های 100، 200 و حتی 500 تومانی ضرب شده، اسکناس‌های این نوع پول‌ها هم گران‌تر شده است.|شرق