این گروه از دانشجویان پزشکی هم به دو دسته عمده تقسیم میشوند. گروه اول فارغالتحصیلان پزشکی هستند که در دانشگاههای معتبر خارجی درس خواندهاند و وزارت بهداشت هم اعتبار آن دانشگاهها را قبول دارد، مدارک تحصیلیشان در داخل هم ارزشیابی میشود و منعی برای کار کردن در ایران ندارند ولی گروه دوم فارغالتحصیلانی هستند که مدارکشان مورد تائید وزارت بهداشت نیست یا هنوز اعتبار آن دانشگاه مورد ارزیابی وزارت بهداشت قرار نگرفته است که راه طولانی برای ادامه تحصیل و کارکردن در داخل کشور در پیشرو دارند.
اما امیرمحسن ضیایی، معاون آموزشی وزارت بهداشت در گفتوگو با جامجم خبر میدهد که بزودی همه پزشکان بدون توجه به این که در کدام دانشگاه فارغالتحصیل شده باشند، باید در آزمون ملی مهارت شرکت کنند و در صورتی که در این آزمون پذیرفته شوند، میتوانند به ادامه تحصیل یا فعالیت درمانی در ایران اقدام کنند.
هماکنون برای اثبات توانایی علمی و مهارتی پزشکان، دانشگاه خارجی محل تحصیل دانشجو بسیار حائز اهمیت است و در واقع این که دانشجو در کدام دانشگاه خارجی درس خوانده است، برای ادامه تحصیل و افتتاح مطب درمانی در ایران، تاثیر مستقیم میگذارد.
یعنی آن دسته از دانشجویان پزشکی که در دانشگاههای معتبر خارجی درس خواندهاند یا حداقل وزارت بهداشت، اعتبار آن دانشگاهها را قبول دارد، معمولا برای ادامه تحصیل در دوره دستیاری یا فعالیت در مراکز درمانی ایران منعی ندارند و براحتی میتوانند دانشنامه و گواهینامه پزشکی را از وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی دریافت کنند ولی آن گروه از دانشجویان و فارغالتحصیلان پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی که در دانشگاههای غیرمعتبر (از نظر وزارت بهداشت) درس خواندهاند، باید برای کار کردن در ایران، دورههای آموزشی تکمیلی را در دانشگاههای علوم پزشکی کشور بگذرانند.
اما حالا وزارت بهداشت میگوید به دنبال آن است که بزودی همه فارغالتحصیلان رشتههای گروه علوم پزشکی از فیلتری مشترک به اسم آزمون مهارت ملی بگذرند و فقط آن گروه از پزشکانی وارد فعالیتهای درمانی شوند که با موفقیت این آزمون را پشتسر گذاشتهاند.
براساس تازهترین آمارهای معاونت آموزشی وزارت بهداشت، تاکنون مدارک تحصیلی 20 هزار پزشک فارغالتحصیل دانشگاههای خارجی طی سالهای متوالی ارزشیابی شده است.
حال با توجه به الزام برگزاری آزمون ملی مهارت از این پس باید انتظار داشت که در مرحله ارزشیابی مدارک تحصیلی فارغالتحصیلان جدید رشتههای گروه علوم پزشکی، نمره آزمون ملی مهارت نیز همراه با سایر مدارک تحصیلی پزشک فارغالتحصیل، ارزیابی شود.
احیای مصوبه شورای عالی برنامهریزی پزشکی
این قانون که فارغالتحصیل رشته پزشکی از دانشگاههای خارجی در آزمونی ملی شرکت کند تا حداقل با سلامت و جان مردم بازی نکند، اتفاق جدیدی نیست.
تقریبا دو سال قبل بود که شورای عالی برنامهریزی پزشکی، حضور همه پزشکان در آزمون ملی مهارت را به تصویب رساند و قرار بود که 115 مهارت پزشک فارغالتحصیل از دانشگاههای خارجی مورد آزمون قرار بگیرد، اما خیلی زود این مصوبه به فراموشی رفت و پس از گذشت دو سال، این مصوبه هیچگاه به مرحله عملیاتی نزدیک نشد.
معاون آموزشی وزارت بهداشت تاکید میکند که این وزارتخانه به دنبال احیای این مصوبه قبلی است و در صورت توافق نهایی، بزودی آزمون مهارتسنجی پزشکان تحصیلکرده در خارج در سطح ملی و بهصورت دائم برگزار میشود.
البته این آزمون ملی شامل پزشکان شاغل و فارغالتحصیلان پیشین دانشگاههای خارجی نمیشود بلکه شامل فارغالتحصیلان جدید رشتههای علوم پزشکی میشود که هماکنون در دانشگاههای خارجی درس میخوانند.
احیای این مصوبه خاک خورده، از آنجا حائز اهمیت است که از این پس فقط دانش تئوری دانشجویان فارغالتحصیل پزشکی و رتبه علمی دانشگاه آنان بررسی نمیشود.
براساس این مصوبه اگر فارغالتحصیل رشته پزشکی حتی در یک دانشگاه معتبر خارجی درس خوانده باشد، اما مهارت لازم برای درمان بیمار را نداشته باشد و در آزمون ملی مهارت مردود شود، نمیتواند در مراکز درمانی داخل کشور فعالیت کند.
آمار نامعلوم دانشجویان پزشکی مقیم خارج
نه وزارت بهداشت و نه وزارت علوم، آمار دقیقی از دانشجویان پزشکی مقیم خارج از کشور ندارند، زیرا بسیاری از این دانشجویان بدون اطلاع دولت، در دانشگاههای خارجی تحصیل میکنند.
سلیمان احمدی، رئیس مرکز خدمات آموزشی وزارت بهداشت در گفتوگو با جامجم خاطرنشان میکند: نمیتوان آمار دقیقی از دانشجویان پزشکی مقیم خارج ارائه کرد، زیرا خیلی از آنها بدون اطلاع ما در دانشگاههایی درس میخوانند که برخی از آنها مورد تائید وزارت بهداشت هم نیست.
البته چندی قبل وزارت علوم اعلام کرد که هر ساله حدود 5000 ایرانی برای ادامه تحصیل به خارج از کشور میروند، اما با توجه به این که بسیاری از دانشجویان مقیم خارج از کانال وزارت علوم یا وزارت بهداشت به خارج از کشور نمیروند، این آمارها با واقعیت تطابق چندانی ندارد.
12 میلیون تومان شهریه برای پشیمانشدهها
بسیاری از دانشجویان ایرانی مقیم خارج در رشتههای گروه علوم پزشکی درس میخوانند که اغلب آنان برای فرار از کنکور دشوار پزشکی، هزینههای تحصیل در خارج از کشور را به جان خریدهاند اما پس از بحران ارزی که از سال قبل آغاز شد، بسیاری از این دانشجویان خواستار بازگشت به کشور و ادامه تحصیل در دانشگاههای داخلی شدند.
احمدی با اشاره به این که پس از بهوجود آمدن مشکلات ارزی، موج مهاجرت دانشجویان پزشکی به داخل افزایش پیدا کرده است، خاطرنشان میکند طی سال 91 حدود 500 نفر و تا آبان امسال نیز حدود 330 دانشجوی پزشکی خواستار تحصیل در دانشگاههای داخل شدهاند.
این گروه از دانشجویان انتقالی حق ادامه تحصیل در دانشگاههای مادر گروه علوم پزشکی ایران را ندارند و فقط میتوانند در واحدهای بینالملل دانشگاههای داخلی تحصیل کنند.
برای این دسته از دانشجویان، هزینه یک سال تحصیل در واحدهای بینالملل دانشگاهها در رشتههای پزشکی و دندانپزشکی حدود 12 میلیون تومان آب میخورد که البته این رقم با توجه به هزینههای زندگی و تحصیل در خارج از کشور، کمتر به چشم میآید.
امین جلالوند - گروه جامعه
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد