وقتی به سازمان می‌آید بسیار متواضع و متین است و از همه کارمندانی که در اداره دیده می‌شود، مرتب‌تر و آراسته‌تر به نظر می‌رسد. چهره‌اش به پدر مهربانی می‌ماند که از فرزندان ناسپاسش انتظار مهربانی دارد، اما چندان هم امیدوار نیست. مدیر بازنشسته روابط عمومی که مرتب و خوش اخلاق است در عین حال رگه‌هایی از رنجیدگی در چهره‌اش دیده می‌شود.
گاهی از طرف کانون بازنشستگان می‌آید و موضوعی را مطرح می‌کند و در عین حال دوست دارد همکاران جوانی که بعضا کار را از او آموخته‌اند، او را هم به بازی بگیرند و به‌تجربیاتش پشت نکنند. برای ویراستاری نشریه، مشاوره یا تدوین کتب خاطرات گذشته سازمان... .
اما این روزها کسی به پشت سرش نگاه نمی‌کند. همه نوک قله را نگاه می‌کنند، آنقدر که کلاهشان را باد ببرد و چشمشان جلوی پایشان را هم نبیند. مرد بازنشسته انگار می‌خواهد نظم را با آراستگی خود به رخ جوان‌ها بکشد که با تی‌شرت و شلوار جین در اداره جولان می‌دهند، بیشتر به روحی سرگردان شبیه است که گرچه از دنیا بریده، اما از خانه‌اش دل نمی‌برد و گاهی در آنجا ظاهر می‌شود.
نیمه عمر مفید
قرار است 30 سال کار کنید؟ اگر این طور برای خود برنامه‌ریزی کرده‌اید وقتی 15 سال کار کردید، احتمالا به نیمه عمر مفید کاری خود رسیده‌اید.
در این زمان باید به رشد مناسبی رسیده باشید و رو به صعود باشید و نوسان کاری‌تان کاهش یافته باشد و برای سال‌های بازنشستگی خود برنامه‌ریزی کنید.
اگر فرزندی دارید روی او حساب کرده و شروع کنید به ایجاد یک کار دوم و سرمایه‌گذاری تا به موازات کار اول هرچه به بازنشستگی نزدیک می‌شوید، کار دومتان پا بگیرد.
کار دوم می‌تواند سرمایه‌گذاری روی زمین کشاورزی، خرید و فروش ملک، ساخت مسکن یا ورود به یک رشته کارآفرینی باشد. این بهترین کار ممکن است، چون اگر قرار باشد بعد از 30 سال اشتغال از کار اول خود بریده و به کار دوم رو بیاورید در آغاز سنین سالمندی آغازی دوباره برای شما بسیار سخت خواهد بود و آشنایی با الفبای روزآمد تجارتی که با آن بیگانه‌اید غیرممکن می‌شود.
ایمن شوید
نوید حسینی که 29 سال سابقه اشتغال دارد به سال‌های پایانی خدمتش نزدیک می‌شود.
او می‌گوید: همیشه با خود فکر کنید ممکن است 30 سال دیگر عمر کنم و برای چنین سرنوشتی برنامه‌ریزی بلندمدت داشته باشید و در عین حال به خود بگویید ممکن است همین فردا از دنیا بروم و برای این موضوع هم آماده باشید.
فکری برای بدهی‌های خود بکنید تا خدای نکرده ورثه را در قرض نیندازید.
پیگیری بیمه‌های مکمل برای دوران بازنشستگی، بیمه‌های عمر و... را برای رفاه خانواده فراموش نکنید.
حمیده صدر بانویی است که یک سال است بازنشسته شده. او می‌گوید: وقتی از میانسالی عبور می‌کنید انگار بیماری‌ها صف می‌کشند و منتظرند تمام اندوخته بازنشستگی‌تان را مصرف کنند. شما پیش‌دستی کنید و با کمک بیمه‌ها و سرمایه‌گذاری‌های مطمئن آماده عبور از سال‌های سخت‌تر باشید.
آرامش بعد از کار
بعد از یک عمر کار بزودی با رسیدن حکم بازنشستگی به یکباره با آرامش عمیقی مواجه می‌شوید که گاه آرامش قبل از توفان است.
توفانی از فکر و خیال ممکن است ذهن شما را درگیر کند: چطور از پس مخارج بربیایم، ازدواج فرزندان در پیش است، با بیکاری پسرم چه کنم؟ چطور کار دیگری شروع کنم؟ دیگر هیچ کس مرا به حساب نمی‌آورد و هزاران سوال دیگر که پشت چهره آرام و بیکار شده شما رخ در هم کشیده و منتظر یک هیاهوست. دعوا با همسر، پرخاش به فرزند یا گلایه از روزگار و ناگهان استرس به افسردگی تبدیل می‌شود.
حمید صلاح‌الدین، کارشناس اقتصادی می‌گوید: هر چقدر موقعیت شغلی افراد بعد از گذشت 30 تا 35 سال بالاتر باشد و از عزت نفس بالاتری نیز برخوردار باشند، با تنش کمتری مرحله بازنشستگی خود را شروع می‌کنند. در حالی که دو شغله‌ها تازه شرایط جدیدی را تجربه می‌کنند که منتظرش بوده‌اند. در بعضی فرهنگ‌ها مرد تمام قدرتش را از کار می‌گیرد و مرد بیکار هیچ مفهومی ندارد.
این را پیرمرد کرمانشاهی پینه‌دوز که با 87 سال سن هنوز به کفاشی ادامه می‌دهد، تائید می‌کند.
او می‌گوید: همسرم به من گفت بازنشسته شدن معنی ندارد. مرد نان‌آور است و باید کار کند. می‌خواهی گوشه خانه بنشینی که چه کنی؟
حسین ـ الف نیز مرد شصت و پنج ساله آذری است که در تائید این موضوع می‌گوید: یک سال است بازنشسته شده‌ام و در مغازه دوستم می‌نشینم و تا وقتی کاری پیدا نکنم به همسرم نمی‌گویم که بازنشسته شده‌ام.
نمی‌خواهم خانواده‌ام دچار نگرانی شوند که نان‌آورشان دیگر به درد نمی‌خورد.
بازنشسته‌های خوشحال
دو گروه وجود دارند که با خوشحالی محل کار خود را ترک کرده و با بازنشستگی احساس خوبی را تجربه می‌کنند. این افراد به طور معمول در محیط کاری خود همواره با استرس و فشار روبه‌‌رو بوده‌اند و از بازنشستگی خود استقبال می‌کنند. این افراد بسادگی با استرس‌های ناشی از بازنشستگی کنار آمده و چالش‌های گروه پیشین را ندارند و چه‌بسا برای خود خارج از محیط کار مشغله دیگری هم تدارک دیده‌اند، زیرا دلبسته کار اصلی خود نیستند.
گروه دیگر دارای مدیریت شخصی هستند و پیش از شروع بازنشستگی برای این دوران خود به برنامه‌ریزی می‌پردازند. این برنامه‌ریزی می‌تواند در راستای ادامه کار و کسب درآمد یا کسب تجربیات جدید و هیجان‌انگیز باشد.
شرکت در گروه‌های ورزش‌های صبحگاهی، گروه‌ها و انجمن‌های خیریه، تشکل‌های مردمی و حتی گروه‌های فعال در مراکزی همچون خانه‌های سلامت در شهرداری‌ها که به طور معمول برای بازنشستگان و سالمندان برنامه‌های تفریحی، آموزشی و درمانی ترتیب می‌دهند و عضویت در گروه خیرین مساجد ازجمله کارهای گروهی و اجتماعی است که سالمندان بازنشسته را از انزوا خارج می‌کند و به آنان کمک که راحت‌تر با شرایط کنار بیایند.
>> جام جم/ ضمیمه چاردیواری/ ماندانا ملاعلی
