اجرای 14 طرح برای نجات دریاچه ارومیه در آینده نزدیک

احمد کیخا در گفت‌وگو با فارس به آخرین شرایط دریاچه ارومیه اشاره کرد و افزود: در آخرین جلسه‌ای که با مشارکت هیات دولت و کارگروه ویژه نجات دریاچه ارومیه برگزار شد، حدود 14 تا 15 برنامه این کارگروه به تصویب دولت رسید و باید اجرایی شود.

کارگروه ویژه نجات دریاچه ارومیه در حالی کار خود را آغاز کرده و به دنبال اجرایی کردن مصوبات دولت در این زمینه است که از چندی پیش وزش گردوغبارهای آمیخته با نمک در آسمان برخی نقاط آذربایجان شرقی آغاز شده است. آخرین مورد شنبه گذشته تندباد شدیدی همراه با نمک دریاچه ارومیه بود که آسمان شهرستان بناب واقع در جنوب استان آذربایجان شرقی را درنوردید و چهره شهر را غبار‌آلود کرد.

این تندباد که وزش آن تا شامگاه ادامه داشت، نه‌تنها باعث ایجاد اختلال در تردد عابران پیاده شد، بلکه در برخی نقاط شهر با کنده شدن برخی درختان، اختلال در شبکه و قطعی برق را نیز به دنبال داشت.

وجود مقادیر زیادی نمک در میان گرد و غبار که با توجه به خشک شدن دریاچه ارومیه و افزایش عرض سواحل این دریاچه در شهرستان بناب و سمت وزش این تندباد از طرف دریاچه، در آسمان قابل مشاهده بود، نگرانی کشاورزان بنابی را نیز در پی داشت، چراکه به اعتقاد کارشناسان در صورت ادامه این وضع و فرود آمدن این نمک‌ها در اراضی کشاورزی منطقه، موجب غیرقابل کشت شدن آنها خواهد شد.

پیش از آن نیز به دنبال وزش بادهای فصلی در استان آذربایجان شرقی که از جمعه دوازدهم مهر آغاز شد، طی چند روز توفانی در تبریز و نواحی اطراف آن وزید و نمک دریاچه ارومیه را در آسمان استان آذربایجان شرقی پخش کرد که این امر نگرانی مسئولان بویژه نمایندگان استان‌های آذربایجان شرقی و غربی و تذکر آنها را در مجلس به دنبال داشت.

البته وزش بادهای نمکی از سال گذشته و همزمان با کاهش شدید آب دریاچه در این استان آغاز شده است.

در همین زمینه نادر قاضی‌پور، نماینده مردم ارومیه در مجلس نیز در گفت‌وگو با فارس خواستار تسریع احیای دریاچه ارومیه در دولت جدید شد و گفت: شرایط بحرانی دریاچه ارومیه و ضرورت احیای آن نگرانی و دغدغه مردم ساکن این استان است، بنابراین راهکارهای موجود باید سریع‌تر انجام شود، تا بیشتر از این حیات این زیستگاه طبیعی و حیات وحش اطراف آن به مخاطره نیفتد.

2 نسخه ویژه برای نجات دریاچه

عابد فتاحی، نماینده ارومیه در مجلس نیز در گفت‌وگو با مهر اظهار کرد: متاسفانه به دلیل بی‌توجهی مسئولان، 80 درصد کل دریاچه ارومیه خشک شده است و اگر به این موضوع رسیدگی نشود، کشور در آینده‌ای نزدیک با بحران توفان‌های نمکی مواجه خواهد شد.

وی وضع انباشت نمک در حاشیه دریاچه ارومیه را بحرانی و فاجعه‌بار خواند و افزود: خوشبختانه در دولت یازدهم توجه بهتری برای نجات این دریاچه در حال شکل گرفتن است و طرح‌‌هایی مانند بارورسازی ابرها، انتقال آب از رودخانه ارس و دریای خزر می‌تواند ازجمله طرح‌‌های نجات به شمار آید. البته به عقیده کارشناسان، طرح انتقال آب دریای خزر از سال 89 مطرح بود و در آن زمان به عنوان تنها راه نجات دریاچه ارومیه بود، اما هزینه‌بر بودن انجام چنین طرحی، لزوم رعایت مقررات بین‌المللی در این باره، فاصله حداقل 300 کیلومتری دریاچه ارومیه با دریای خزر، نبود چنین تجربه‌ای در کشور و مسائلی از این قبیل باعث شده تا به امروز چنین موضوعی فقط در حد مطالعه باقی بماند.

کشاورزی، عامل اصلی نابودی دریاچه ارومیه

معاون وزیر نیرو نیز با اعلام این که سال 74 بالاترین ارتفاع آب در دریاچه ارومیه وجود داشته است، به مهر گفت: از سال 74 به بعد، مدت 14 سال است که خشکسالی‌ها ادامه دارد و در عین حال، کشاورزی با سرعت در حال توسعه است.

علیرضا دائمی با بیان این که متاسفانه هم اکنون عمق آب دریاچه ارومیه به حداقل رسیده و بخش‌های وسیعی از آن نیز خشک شده است، افزود: به‌صورت کلی از شش میلیاردمترمکعب آب موجود در حوضه دریاچه ارومیه، بیشترین استفاده در بخش کشاورزی صورت می‌گیرد و از این رو حقآبه دریاچه ارومیه رعایت نمی‌شود.

وی با تاکید بر این که انتقال آب بین حوضه‌ای ضوابطی دارد و بدون مطالعه هیچ‌گونه انتقالی صورت نمی‌گیرد، تاکید کرد: باید روش‌هایی مورد استفاده قرار گیرد که به مهار تبخیر بیش از حد آب دریاچه ارومیه منجر شود.

در همین حال نادر قاضی‌پور، نماینده ارومیه در مجلس با تاکید بر این‌که باید آب از رود مرزی ارس به دریاچه ارومیه منتقل شود، از وزارت نیرو می‌خواهد که از انجام این کار هراس نداشته باشد.

با این حال کارشناسان می‌گویند وجود بیش از 130 هزار حلقه چاه آب غیرمجاز و 72 سد بزرگ و کوچک در حوضه دریاچه ارومیه و همچنین توسعه صددرصدی کشاورزی باعث دامن زدن به روند خشکی و نابودی دریاچه ارومیه شده است.