«فرقه‌های سری» و استقبالی امیدوارکننده

حضور مسموم فرقه‌های انحرافی در فضای داخلی کشور و ایجاد فضای تئوری توطئه و افراط و تفریط‌های کارشناسانی که در این زمینه‌ها فعالیت دارند، باعث شد چنین مستندی را ـ با این هدف که یک کار علمی به دور از احساسات باشد ـ بسازم و با توجه به این‌که قبل از این درباره شیطان‌پرستی و نفوذ تفکرات شیطانی در جوانان نیز کار مستند کرده بودم، متوجه این خلأ در جامعه بودم و هدفم ـ همان‌طور که بارها ذکر کرده‌ام ـ آسیب‌شناسی فرقه‌ها به صورت علمی و تئوریک بوده است.

از وقتی این فکر در ذهنم جرقه خورد و تحقیقات را شروع کردم حدود چهار سال می‌گذرد. کار پس از یک سال از شروع تحقیقات ایده، به صدا و سیما ارائه شد و در این راه یکی از مشکلات اصلی، مشکلات مالی بود. گاهی حس می‌کردم به‌عنوان مستندسازی که دغدغه مذهبی دارد، در حق من و گروهم اجحاف شده است. خانه شخصی من شده بود دفتر کار و بچه‌های گروه روزی 18 ساعت و به واسطه دغدغه‌های مذهبی کار می‌کردند، ولی دستمزدشان بموقع پرداخت نمی‌شد. البته ما برای تولید این سری برنامه مستند، مشکلات دیگری هم داشتیم. تامین محتوا (به این دلیل که قبل از این به طور تخصصی روی موضوع پروژه کار نشده بود) ما را دچار زحمت می‌کرد. همچنین مشکلات دسترسی به کارشناسان وجود داشت و از مجموع 240 کارشناسی که با آنها برای مصاحبه مذاکره صورت گرفت، درنهایت برنامه با 27 کارشناس بسته شد و مشکل عمده دیگر کمبود تصاویر آرشیوی بود. البته تلاش ما این بود که بخش‌های کارشناسی این کار مستند تلویزیونی بسیار متنوع باشد و هیچ‌گاه نخواستیم برای مخاطب‌مان کم‌بگذاریم. ما بیش از 3500 دقیقه تصویر ضبط کردیم، اما فقط به نسبت یک به 18 از آن استفاده کردیم. یعنی از هر 18 دقیقه تنها یک دقیقه را گزینش و پخش کردیم. البته مهم‌ترین اضطراب ما در این راه مشکلات مالی بود.

نحوه شکل‌گیری و قدرت یافتن شبکه انجمن‌های سری، افشای واقعیت‌های پشت پرده این انجمن‌ها و آشنایی با نمادها و نشانه‌های مشترک، تاریخچه شکل‌گیری فرقه‌های سری از مصر و یونان باستان، قرون وسطی، رنسانس و... تا شکل‌گیری فرقه‌های امروزی، شوالیه‌های معبد، شوالیه‌های مالت، کابالا، فراماسونری، شیطان‌گرایی، انجمن جمجمه و استخوان و بیلدربرگ از جمله مباحث مطرح شده در مجموعه فرقه‌های سری بود.

در نهایت و پس از پایان پخش این سری مجموعه مستند باید بگویم بازخوردی که از طریق سایت و ایمیل مستقیم برنامه داشتیم، فوق‌العاده بود و وقتی می‌بینم قشر مذهبی و دانشگاهی بیشترین مخاطب ما را تشکیل می‌دهند، بیشتر انرژی می‌گیرم. حتی چند دانشجوی دوره دکتری درخواست همکاری با ما را داشتند و ابراز تمایل کردند تا کارشناسان برنامه ما به‌عنوان استاد راهنما دوره دکتری آنها را همراهی کنند. حتی خارج از کشور نیز بازخورد مثبتی داشتیم و شنیده‌ام شبکه‌هایی درخواست خرید و پخش مجموعه مستند فرقه‌های سری را دارند. در رسانه‌های خبری نیز بازخورد فوق‌العاده‌ای داشتیم و تقریبا 98 سایت و خبرگزاری نسبت به ما واکنش مثبت نشان دادند. اینها همه امیدوارمان می‌کند، بخصوص وقتی می‌بینیم مخاطبانمان بسیار ریزبینانه و دقیق برنامه را دیده‌اند و ما را نقد می‌کنند. درواقع می‌توان گفت روی این بعد ماجرا خیلی فکر نمی‌کردم، اما این حس که حالا ایجاد شده، خیلی به ما امیدواری می‌دهد، آن هم با وجود مشکلاتی که برای تولید این مجموعه متحمل شدیم. وقتی برنده المپیاد شیمی به ما نامه می‌دهد که به خاطر المپیاد وقت تماشای تلویزیون را ندارم، اما از خانواده‌ام خواسته‌ام وقت استراحتم همان زمان پخش مستند شما باشد تا آن را ببینم و انرژی بگیرم، یا وقتی مخاطبانمان می‌گویند شب قدر همواره به یادتان بودیم و دعایتان کردیم، این حس و پشتوانه معنوی از سوی مردم و درخواست آنها برای سری ساخت دوم واقعا دور از انتظار است، بخصوص این که من هرگز خودم را لایق این همه محبت مخاطبان نمی‌دانستم.

در شرایط فعلی به طور جدی در پی ساخت سری دوم این مستند هستم و روی موضوعاتی مثل فراماسونری و افکار و عقاید این جریان و عرفان‌های نوظهور تمرکز کرده‌ام. امیدوارم در سری بعد بتوانیم این فرقه‌های انحرافی را از منظر کارشناسان مختلف بیشتری از سراسر دنیا بررسی کنیم. اکنون برنامه ما شش‌زبانه است، اما می‌توان از کارشناسان دین‌ها و فرهنگ‌های دیگری استفاده کرد. البته علاقه‌مندم روزی بتوانم فرقه‌های انحرافی داخل کشور را بررسی کنم که طرح آن را نیز چند سالی است به سازمان صدا و سیما ارائه کرده‌ام.

اسماعیل حاج حیدری‌/‌ تهیه‌کننده و کارگردان مجموعه «فرقه‌های سری»