ستارگان بسکتبال در اندیشه فتح آسیا

تنها اتفاقی که بعد از دو سال در بسکتبال آسیا افتاده، محرومیت لبنان از جام ملت‌هاست. بسکتبال آسیا تحرک و پویایی لازم را ندارد و تیمی مانند لبنان را هم اگر از این بازی‌ها بگیرید مسلم است که از میزان تحرک نسبی بازی‌ها کم می‌شود. بازی‌های ویلیام جونز به عنوان آخرین رویدادی که تا پیش از بازی‌های ملت‌های آسیا تعدادی از تیم‌ها گردهم آمدند تا بازی کنند این نکته را که بسکتبال قاره کهن در بسیاری از سطوح همچنان بی‌تحرک است و بدون پدیده یا اثرگذاری خاصی به فعالیت‌های خود می‌پردازد، ثابت کرد.

سال گذشته نیز در کاپ آسیای ژاپن، وقتی ایران نیمی از قوای تیم ملی را به همراه نبرد، اما باز با اقتدار قهرمان شد، فاصله بسکتبال ایران با رقبای آسیایی منهای چین، به اثبات رسید. بسکتبال ایران با حریفان آسیایی به لحاظ فیزیکی، دانش بسکتبال و هوش بازیکنانش فاصله دارد، بنابراین تکیه بر این نقاط تیم ملی را دو بار بر اریکه قدرت بسکتبال جام ملت‌ها نشاند و اگر دوره قبل تیم در داخل بازی درست مدیریت می‌شد، سومین قهرمانی پی‌درپی حق بچه‌های ایران بود.

امسال قهرمانی در جام ملت‌ها دور از دسترس نیست چون تحرک و پویایی بسکتبال ایران با همه کمبودها و کاستی‌ها در برنامه‌ریزی داخلی، به مراتب بهتر از سایر رقباست، اما آیا سقف آرزوهای بسکتبال ایران رسیدن به بازی‌های جهانی آن هم از پشت دیوار کوتاه بسکتبال آسیاست؟ تیم ملی بسکتبال سال‌های 2006 تا 2009 جهش مناسبی داشت که حاصل آن را همگان در بازی‌های المپیک و جهانی دیدند بنابراین آنچه از تیم ملی انتظار می‌رود ادامه روند موفقیت‌های قبلی نه‌تنها با حضور در پیکارهای جهانی است، بلکه امروز توقع صعود به دور دوم این بازی‌ها از تیم‌ملی می‌رود. تجربه اندوزی به حد کافی در این تیم صورت گرفته است و بازیکنانی که سی تا سی‌و‌دو ساله هستند همه میادین سخت را پشت‌سر گذاشته‌اند. تغییرات چشمگیری هم در ترکیب تیم ملی صورت نگرفته، چون از هشت سال پیش تا به امروز 70 درصد نفرات تیم بویژه شروع‌کننده‌های بازی تیم ملی حفظ شده‌اند.

با توجه به حضور تیم‌های والیبال و فوتبال در پیکارهای جهانی انتظار از جهانی شدن بسکتبال توقع خام و عبثی نیست، جدا از آن که انتظارها بعد از درخشش والیبالیست‌ها در عرصه لیگ جهانی از بسکتبال بالاست، همگان دوست دارند تیم ملی بسکتبال در رقابت‌های جهانی زنگ تفریح نباشد و کار خود را فقط با قهرمانی در آسیا تمام شده فرض نکند. قهرمانی در آسیا دستاوردهای بسیار خوبی برای بسکتبال ایران داشت، اما نباید فراموش کرد این قهرمانی‌ها اتفاق افتاده و اکنون آنچه برای جامعه ورزش و بسکتبال اهمیت دارد، درخشش در عرصه پیکارهای جهانی است.

کاظمی، غایب بزرگ مانیل

ارسلان کاظمی غایب بزرگ تیم ملی بسکتبال در جام ملت‌های آسیاست. مهمد بچیروویچ، سرمربی تیم ملی و محمود مشحون، رئیس فدراسیون بسکتبال در دلایل کنارماندن کاظمی ایده‌ها و حرف‌های مشترکی داشتند هرچند به نظر می‌رسد با اوضاع حاکم بر تیم ملی ارسلان کاظمی هم تمایلی به بازی در تیم ملی نداشت. البته خودش در این رابطه حرفی نزده است، بلکه گفته هر گاه مسئولان تشخیص دهند برای تیم ملی بازی می‌کند و بازی‌کردن برای ایران را افتخاری بزرگ می‌داند.

مهمد بچیروویچ، سرمربی تیم ملی درباره بازیکنی که در تمرینات او شرکت نکند مواضع شفاف خود را در مصاحبه‌هایش اعلام کرد و گفت نمی‌تواند از بازیکنی که در اردوها نبوده در بازی‌های جام ملت‌ها استفاده کند. او از تمرین و اجرای سیستم‌ها و برنامه‌هایی گفت که ارسلان از آنها بی‌خبر است و نمی‌تواند در فاصله چهار، پنج روزی که تیم ملی در مانیل اقامت دارد با پیوستن به تیم با سایر اعضا هماهنگ شود.

ارسلان کاظمی در دوران آماده‌سازی تیم ملی بسکتبال در آمریکا به تیم فیلادلفیا پیوست و همراه این تیم در لیگ تابستانی به میدان رفت.بازی‌های بازیکنی در حد ارسلان آن هم در تیم حرفه‌ای فیلادلفیا نشان داد زمان هماهنگی بازیکنان بین‌المللی با سیستم تیم‌ها آنچنان که مهمد بچیروویچ می‌گوید سخت نیست. بازیکنان در این سطح با زبان مشترک بسکتبال آشنا هستند. می‌ماند تشخیص و نوع برنامه‌ریزی و مدیریت مربیان در تیم‌ها که از ابزار در اختیار چگونه به بهترین نحو استفاده کنند.

لبنان کنار گذاشته شد

تیم ملی بسکتبال لبنان که یکی از رقبای ایران برای قهرمانی در بسکتبال ملت‌های آسیا بود، از سوی فدراسیون جهانی بسکتبال کنار گذاشته شد. فدراسیون جهانی به دلیل مشکلات داخلی ورزش لبنان، بسکتبال این کشور را به حالت تعلیق درآورده است. با تعلیق لبنان، کنفدراسیون بسکتبال آسیا نتوانست در زمان باقیمانده تیم دیگری را جایگزین کند. به این ترتیب بازی‌های جام ملت‌ها در این دوره با 15 تیم برگزار می‌شود.

تیم ملی لبنان در سه دوره قبلی رقابت‌های جهانی حضور داشت و از این لحاظ یکی از تیم‌های مدعی حضور در رقابت‌های جهانی نیز به‌شمار می‌رفت. بسکتبال لبنان در دوره‌های 2002، 2006 و 2010 در بازی‌های جهانی آمریکا، ژاپن و ترکیه شرکت کرد که غیر از سال 2010 که با وایلد کارت به این مسابقه‌ها رفت، در دو دوره سهمیه جهانی را از بازی‌های جام ملت‌های آسیا به دست آورد.

تیم ملی لبنان در ماه‌های اخیر نیز یک‌بار در جریان بازی‌های غرب آسیا در تهران برابر تیم ایران قرار گرفت و با دو امتیاز اختلاف مغلوب تیم ملی شد. این تیم با تابعیت‌دادن به لورن وودز آمریکایی به دنبال چهارمین حضور در رقابت‌های جهانی از طریق جام ملت‌های آسیا بود که با تعلیق فدراسیون جهانی بسکتبال روبه‌رو شد. لبنانی‌ها دوره قبل بعد از ایران در جایگاه ششم بسکتبال جام ملت‌های آسیا قرار گرفتند.

بچیروویچ، جانشین ماتیچ خائن

با آن که سرمربی تیم ملی بسکتبال است، اما در این یک سال و اندی کار در ایران موافقان و مخالفان زیادی دارد. برخی می‌گویند به دلیل رفتارها و گاه حاشیه‌هایی که در جریان لیگ برتر داشته جایگاه مناسبی در بین اهالی بسکتبال ندارد و عده‌ای نیز هنوز به دلیل برکناری مصطفی هاشمی از مهرام و جایگزین‌کردن او، تصویر خوبی از مهمد بچیروویچ در ذهن خود نساختند. سرمربی اسلوونیایی تیم‌ملی بسکتبال جایگزین وسلین ماتیچ صربستانی شد که به استناد حرف‌های محمود مشحون رئیس فدراسیون بسکتبال از سه سال پیش به تیم ملی بسکتبال خیانت کرد و اوج خیانت‌های او در ووهان چین میزبان دوره قبل رقابت‌های جام ملت‌های آسیا بود. مهمد بچیروویچ از زمانی که هدایت تیم ملی بسکتبال را به عهده گرفت همه جوره حمایت شد حتی کار در مهرام بعد از نوسانات ارزی به این مربی فرصت داد برای تامین حقوق دلاری خود از امکانات یک تیم باشگاهی استفاده کند. بچیروویچ در کنار زمین عصبی و در عین حال اهل جنجال است. در بازی‌های لیگ در زنجان تیمش را بیرون کشید و جنجالی به پا کرد. در همین بازی‌های اخیر تدارکاتی در ترکیه باز نام بچیروویچ به عنوان جنجال‌ساز بازی با مصر به گوش رسید.

در شرایطی که تیم ملی بسکتبال در مانیل برای قهرمانی در آسیا مشکل چندانی ندارد، ممکن است برخی برخوردهای سرمربی در مواجهه با جریانات بازی‌ها به ضرر تیم ملی تمام شود که مسئولان و همراهان بویژه مهران شاهین طبع، کمک او در تیم ملی باید به این موارد توجه کافی داشته باشند. مرد اسلوونیایی بسکتبال به نوشته برخی سایت‌ها در روزهای پیش از سفر تیم ملی به مانیل مشکلاتی هم در گرفتن حقوق ماهانه خود داشت، اما این حرف‌ها باعث نشد بچیروویچ از بررسی‌های خود درباره رقبای آسیایی دست بکشد. ارزیابی‌های بچیروویچ قبل از جام ملت‌ها به این ترتیب است:

من، مهدی کامرانی، آرن داوودی، جواد داوری، سامان ویسی و حامد آفاق را در ترکیب قرار داده‌ام. ما باید در قهرمانی آسیا با تیم‌های شرق سرعتی بازی کنیم و باید بازیکنانی داشته باشیم که در دفاع و حمله سرعت‌مان را افزایش دهند.

ژاپن تیم خوبی دارد. آنها بسکتبالی منطقی بازی می‌کنند. چین تایپه نیز عملکرد خوبی داشت و قدرتمند ظاهر شد. کره جنوبی تیم قدرتمند و خطرناکی است. فیلیپین نیز به عنوان میزبان شرایط مناسبی دارد.

چند بازی از چین را دیده‌ام، آنها سرمربی جدیدی به خدمت گرفته‌اند که او را می‌شناسم. تاکید این مربی بر دفاع است و بسکتبالی منظم از بازیکنانش می‌خواهد. در کل همه می‌دانیم چین تیم خوبی است و اصلی‌ترین حریف ما محسوب می‌شود.

کره‌جنوبی؛ همیشه خطرناک

کره‌ای‌ها همیشه در بسکتبال ملت‌های آسیا روند رو‌به‌ثباتی دارند. تیم‌های ملی این کشور را می‌توان مدعیان دائم همه رده‌های سنی بسکتبال آسیا نامید. کره همراه ایران دو بار قهرمان آسیا شده، اما تعداد دفعات حضور در فینال‌های جام ملت‌های این تیم با هیچ حریفی در آسیا قابل مقایسه نیست. تیم‌های ایران و کره بتازگی در رقابت‌های بسکتبال ویلیام جونز برابر هم قرار گرفتند که تیم ایران موفق به شکست کره شد. با وجود این کره‌ای‌ها همیشه به عنوان حریفی سخت و خطرناک برای بسکتبال ایران مطرح هستند.

سبک بازی آنها در شرق آسیا کاملا متمایز با چین است. بسکتبال سرعتی کره با اتکا به پرتاب‌های راه دور ممکن است برای هر تیمی دردسر ایجاد کند.

محمد رضاپور ‌/‌ گروه ورزش