زیبایی ماه مهمانی خدا در کشور‌های مسلمان

مردم بعضی از کشورها با فرارسیدن رمضان چنان عادات و شیوه زندگی‌شان را تغییر می‌دهند که انسان فکر می‌کند در این نقاط جهان، جای روز و شب عوض شده است. آنها شب‌ها تا هنگام سحر در خیابان‌ها هستند و می‌توان شادی را در سطح شهرها دید. صبح‌ها هم زندگی آرام و ساکتی دارند، مشغول دعا و نیایش می‌شوند و عبادت می‌کنند. برای همین هم مسافران زیادی دوست دارند ماه رمضان به این کشورها سفر کنند تا از نزدیک با جشن‌ها و مراسم‌شان آشنا شوند.

در نقاطی دیگر با فرارسیدن ماه رمضان مردم دست به کار می‌شوند و با تهیه غذاهای سنتی از مهمانان خود پذیرایی می‌کنند. بعضی‌ هم ساعات زیادی از روز را به دعا و نماز و خواندن قرآن اختصاص می‌دهند.

اهالی کشورهای مختلف به شیوه‌های متفاوتی فرا رسیدن این ماه مبارک را گرامی می‌دارند و تلاش می‌کنند از تمام لحظات آن بهره ببرند.

پاکستان؛ خرما و نمک، سر سفره‌های افطار

در پاکستان هم مسلمانان برنامه‌های ویژه‌ای برای برگزاری ماه رمضان دارند و مراسم خاصی را در این روزها انجام می‌دهند. آقایان پاکستانی معمولا بعد از افطار برای ادای نماز به مسجد می‌روند و سعی می‌کنند نمازشان را همراه دیگر مسلمانان بخوانند.

ساعت کار هم در این کشور تغییر می‌کند؛ ادارات و موسسات معمولا زودتر از روزهای عادی کارشان را شروع می‌کنند و بعدازظهر زودتر تعطیل می‌‌شوند، اما وضع در فروشگاه‌ها طور دیگری است. آنها دیرتر کار را آغاز می‌کنند ولی تا نیمه‌های شب باز هستند و با روی خوش از مشتری‌ها استقبال می‌کنند.

رستوران‌های پاکستان اما در طول این ماه تعطیل است و مردم به احترام مسلمانان در جمع چیزی نمی‌‌خورند و نمی‌آشامند. با این‌که در پاکستان قانونی در این زمینه وجود ندارد اما همه با رعایت ادب و احترام به این موضوع توجه دارند. غذاهایی که ساکنان پاکستان در ماه رمضان مصرف می‌کنند نیز جالب است؛ آنها برای این‌که بتوانند راحت روزه بگیرند، هنگام سحر از غذاهای سرخ‌شده چرب و سنگین استفاده می‌کنند، غذاهایی که شاید تصور خوردنش در سحرگاهان هم برای اهالی دیگر کشورها ناممکن باشد. برای باز کردن روزه هم معمولا خرما یا نمک می‌خورند. پس این دو حتماً باید در سفره افطارشان وجود داشته باشد.

عربستان و سفره‌های افطاری

ماه رمضان در عربستان و بخصوص در شهرهای مکه و مدینه بسیار باشکوه برگزار می‌شود. زمانی که در طول این ماه به عربستان سفر کنید، متوجه می‌شوید روز و شب در این کشور هم جابه‌جا می‌شود و مردم حتی تا ساعت‌ 2 یا 3 پس از نیمه‌شب هم مشغول خرید و گشت‌وگذار در خیابان‌ها هستند.

یکی از رسوم جالبی که هنگام ماه رمضان در این شهرها وجود دارد، گسترده شدن سفره‌های افطار در مساجد و نزدیک آنهاست تا همه افراد بتوانند هنگام افطار روزه‌شان را با غذاهایی که برای روزه‌داران تهیه شده است، باز کنند. در طول این ماه، برای نمازگزاران سفره‌هایی به طول بیش از 12 کیلومتر در مسجد الحرام گسترده می‌شود و روزه‌داران می‌توانند روزه‌ خود را با خرما و آب زمزم باز کنند. پس از آن هم شیرینی‌ها و مواد غذایی مخصوص ماه رمضان مانند شیر و کیک برای افطار در اختیارشان قرار می‌گیرد.

غذاهایی که برای وعده‌های سحر و افطار در عربستان مصرف می‌شود نیز معمولاً شامل شیرینی‌های مخصوص ماه رمضان و غذاهای ویژه‌ای است که اغلب آنها چرب و سنگین هستند ولی میان عرب‌ها طرفداران زیادی دارد.عرب‌ها به افطاری دادن نیز اهمیت ویژه‌ای می‌دهند و یکدیگر را برای صرف افطار دعوت می‌کنند؛ خیلی هم تفاوتی ندارد اگر یکدیگر را نشناسند و خیلی با هم آشنا نباشند. چون افطاری دادن برای آنها مهم است و دوست دارند در طول ماه مبارک رمضان به روزه‌داران زیادی افطار بدهند. گاهی حتی اگر دعوت آنها پذیرفته نشود، ممکن است ناراحت شوند و احساس بدی هم پیدا کنند. به همین دلیل معمولا مهمانی‌های افطارشان به راه است و افراد زیادی در آن شرکت می‌کنند.

افغانستان؛ سبقت در افطاری

افغان‌ها در این ماه توجه ویژه‌ای به افطاری دادن به سایر مسلمانان دارند و سعی می‌کنند تا جایی که می‌شود، دوستان و آشنایان خود را برای صرف افطار دعوت کنند. آنها نمازشان را هم حتما در مساجد می‌خوانند و به همین دلیل قبل از فرارسیدن ماه رمضان همه با هم مشغول نظافت و غبارروبی مساجد می‌شوند.

رستوران‌های این کشور در طول ماه مبارک رمضان تعطیل است و تنها در ساعت‌های پایانی روز کارشان آغاز می‌شود.

اهالی افغانستان برای وعده‌های سحر و افطار حتما از ترشی‌ها و شیرینی‌های مخصوص هم استفاده می‌کنند.

ترکیه؛ جشن و شادی در ماه روزه‌داری

ساکنان کشور ترکیه در ماه مبارک رمضان برنامه‌های جالب و متنوعی برای خودشان تدارک می‌بینند. آنها در این ماه علاوه بر عبادت و روزه‌داری، به نوعی فرارسیدن آن را جشن می‌گیرند. پس اگر زمانی در این روزها به ترکیه سفر کردید، حتما هنگام افطار از هتل بیرون بیایید و به خیابان‌ها و مساجد شهر سری بزنید و حال و هوای این مناطق را از نزدیک ببینید.در شب‌های ماه مبارک رمضان، مردم ترکیه به کمک چراغ‌های رنگین، شهرهایشان را تزئین می‌کنند. درخت‌ها، ساختمان‌ها و مساجد همگی چراغانی می‌شود و هنگام اذان، نمازگزاران دسته‌دسته به مساجد می‌روند تا نمازشان را بخوانند. پس از افطار و غروب آفتاب، شهرهای ترکیه دیدنی است. مردم بعد از این‌که روزه‌شان را باز کردند و غذاهای مخصوص افطار را ‌خوردند، به خیابان‌های شهر می‌آیند و از غرفه‌های مخصوص ماه رمضان که در کوچه‌ها و خیابان‌ها برپا می‌شود، بازدید و خرید می‌کنند. در این غرفه‌ها که ویژه ماه رمضان است و فقط در همین ایام می‌توان آنها را دید، مردم می‌توانند کتاب‌های مختلف، تنقلات مورد علاقه بچه‌ها و شیرینی‌ها و خوراکی‌های سنتی ترکیه را تهیه کنند.

غذاهایی که در این کشور برای افطار آماده می‌شود، جالب است؛ ترک‌ها حتما موقع افطار از شیرینی‌های مخصوص استفاده می‌کنند و علاوه بر آن، باید نان تازه هم سر سفره‌شان باشد. سوپ‌، زیتون، ترشی، سبزیجات و نان‌های محلی هم از جمله موادی است که معمولا باید هنگام افطار مصرف شود.

نکته جالب این‌که رستوران‌های ترکیه در این ماه از رونق می‌افتد؛ بعضی رستوران‌ها و کافه‌ها کارشان را تعطیل می‌کنند و بعضی هم خود را برای پذیرایی از مسافران یا کسانی که روزه نیستند، آماده می‌کنند. جالب است که در این کشور، مسلمانانی که روزه می‌گیرند با روی خوش و با کمال میل از مسافران و غیرمسلمانان پذیرایی می‌کنند و در تمام این ماه برای خدمت‌رسانی به آنها آماده هستند. ترک‌ها هنگام افطار رسم جالب دیگری هم دارند؛ در بعضی از شهرهای ترکیه میزها و سفره‌های افطار در خیابان‌ها پهن می‌شود تا کسانی که هنگام غروب آفتاب در کوی و برزن هستند و به خانه‌هایشان نرسیده‌اند نیز بتوانند روزه خود را با غذاهای محلی باز کنند.

قطر؛ هدیه صاحبخانه‌ها برای کودکان

بسیاری از قطری‌ها در طول روز و هنگامی که روزه هستند، می‌خوابند یا بهتر است بگوییم چرت می‌زنند. برای همین هم معمولا پس از افطار و وقتی روزه‌شان را باز کردند، سر حال و قبراق از خانه بیرون می‌زنند و به کارهایشان می‌رسند. برای همین بعد از غروب، اغلب ترافیک سنگینی در خیابان‌ها ایجاد می‌شود. البته در ساعات قبل از افطار هم راننده‌ها کمی با شتاب رانندگی می‌کنند تا هرچه زودتر به خانه یا رستورانی برسند که قرار است روزه‌شان را آنجا  باز کنند.

نکته جالب دیگر این‌که مردم قطر در این ماه بیش از دیگر اوقات سعی می‌کنند زمانی را همراه با خانواده‌‌شان سپری کنند و این موضوع برای آنها اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. به همین دلیل، جمع‌ها و مهمانی‌های خانوادگی در این ماه مبارک حسابی رونق دارد.

یکی از رسوم جالب قطری‌ها این است که زمان افطار با صدای شلیک توپ به مردم اعلام می‌شود. با شنیدن این صدا مشخص می‌شود وقت غروب آفتاب است و مردم می‌توانند روزه‌شان را باز کنند. برای همین هم بسیاری از ساکنان شهرهای بزرگ به مناطق شلیک توپ می‌روند تا از نزدیک شاهد این مراسم باشند.

روز چهاردهم ماه مبارک رمضان، بچه‌ها در قطر لباس‌های محلی می‌پوشند و از خانه‌ها بیرون می‌آیند. آنها خانه به خانه می‌روند و از صاحبخانه‌ها مقداری شیرینی یا آجیل می‌گیرند. صاحبخانه‌ها هم این خوراکی‌ها را داخل کیسه‌ای پارچه‌ای که از گردن کودکان آویزان است، می‌ریزند و با خوشرویی آنها را راهی می‌کنند.

حلیم هندوستان

ماه رمضان در هندوستان هم بیشتر شبیه یک جشن بزرگ است. مسلمانان هندی در این ماه به مساجد می‌روند و در کلاس‌های قرآن شرکت می‌کنند. تزئین خانه‌ها و مساجد هم یکی دیگر از رسوم ماه رمضان است که در هندوستان اجرا می‌شود.

هندی‌ها روزه‌شان را با یک لیوان آب، یک عدد خرما یا مقداری نمک باز می‌کنند و پس از آن از غذاهای مخصوص و شیرینی‌های ویژه این ماه هم استفاده می‌کنند. به‌عنوان نمونه حلیم یکی از غذاهایی است که معمولا سر سفره‌های افطار آنها وجود دارد.

پس از غروب آفتاب و افطار نیز مسلمانان هند به خیابان‌ها می‌آیند و مراسم شادی مانند آتش‌بازی برپا می‌کنند.

نیلوفر اسعدی‌بیگی / جام جم