به گزارش جام جم آنلاین در آغاز این گفت و گو حق شناس ضمن ارائه توضیحاتی در خصوص سابقه انتخابات در کشور، انتخابات را مبتنی بر واژه نخبه گزینی دانست و گفت: «بر اساس بحث تفکیک قوا که در قانون مشروطه و قانون اساسی جمهوری اسلامی بر آن تاکید شده، انتخابات را به یکی از محورهای مهم و جدی در مشارکت سیاسی کشور تبدیل کرده است.»
محمدرضا باهنر (نائب رئیس مجلس شورای اسلامی) در ادامه افزود: «رعایت و حفاظت از آرای مردم خلاصه حفاظت از انتخابات است و انتظار عمومی این است که هرچه مردم اراده می کنند در انتخابات متجلی شود و بنابر این اساس ساز و کار اجرای انتخابات اندیشیده می شود.»
وی تصریح کرد: «در قانون اساسی ما وضعیت انتخابات و مشارکت در برگزاری آن به گونهای تقسیم شده تا انتخابات سالم برگزار شود و نظام جمهوری اسلامی یکی از معدود حکومت هایی است که همه مسئولین سطح بالای کشور مستقیم و با واسطه از سوی مردم انتخاب می شوند.»
باهنر افزود: «سلامت انتخابات در یک رقابت آزاد و روشن قابل تعریف است؛ حتماً باید رقابتی میان افراد یا احزاب و جریان های مختلف سیاسی در جریان باشد و این جاست که تیپ هایی که رقابت میکنند انتظار برگزاری سالم انتخابات را دارند.»
در ادامه این بحث اسدالله بادامچیان (عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی) در پاسخ به این پرسش که آیا امانت داری در انتخابات موجب محافظه کاری می شود یا خیر، تصریح کرد: «امانت داری موجب می شود انسان با قدرت در حفظ امانتی که متعلق به نظام است تلاش کند و در نهایت انسان را در مقابل خدا مسئول می کند. در اصل ولایت فقیه عادل بر انتخابات نظارت می کند تا امانت داری به نحو کامل انجام گیرد.»
وی گفت: «انتخابات یک طرفه با ماهیت دیکتاتوری در کشورهای کمونیستی جنجالی بدنبال ندارد اما در یک انتخابات آزاد هر کسی با حضور خود سعی می کند و افکار دیدگاه های خود را مطرح نماید، البته برخی در هر کار ارزشی اقدام به سوء استفاده می کنند.»
بادامچیان خاطرنشان ساخت: «نظام ما، قانون اساسی، قوانین انتخاباتی، قوای سه گانه و توده مردم و بالاتر از همه اصل ولایت فقیه می کوشد در انتخابات شعار آزادی، استقلال و جمهوری اسلامی حفظ شود.»
در ادامه حق شناس با ذکر یک پرسش بحث را پی گرفت: «آیا وضع موجود متناسب با انتظاراتی است که در تراز جمهوری اسلامی تعریف شده و مردم برای آن در سال 57 انقلاب کرده اند... مردم در تمام حوزه ها تصمیم گیر هستند و برای انتخاب مسئولین نیز باید اظهار نظر نمایند.»
وی تصریح کرد: «در این حوزههاست که در عمل دچار مشکل هستیم؛ آیا امروز از وضعیتی که در آن قرار داریم راضی هستیم، ما کلیتی بنام نظام جمهوری اسلامی داریم، طبیعتا وقتی حفظ نظام به عنوان یک واجب مطرح می شود، ساختار حکومتی اختیارات حداکثری -برای انتخاب- را به مردم می دهد.»
حق شناس با اشاره به برخی کاستی های موجود در حوزه مدیریت قوای سه گانه، اظهار کرد: «سوال این است، آیا دوستان از رقابتی که در دوره های قبلی وجود داشت، راضی بودند، آیا منافع حزبی و فردی و ملاحظات اجازه می دهد که آقای بادامچیان حرف هایشان را بزند.»
بادامچیان در پاسخ به این اظهارات گفت: «آقای حق شناس به موضوع دیگری می پردازد؛ ایشان بر مشکلاتی که در کشور داریم تکیه می کند،این مشکلات در کشوری که نزدیک 100 سال زیر سلطه استعمار بوده به سادگی قابل رفع نیست.»
وی اضافه کرد:«ایشان می فرماید ما در رودربایستی هستیم، ولی ما از ملت رودربایستی نداریم. مگر برای امثال بنده منافع حزبی مطرح است که به خاطر آن حقایق را نگویم، ما یاران امام(ره) هستیم که همیشه تاکید می کردند حقیقت را بگویید.»
بادامچیان در بخشی دیگر از این بحث اذعان داشت: «این که می گویید سازمانی مجاز به دخالت در انتخابات نیست، در حقیقت باید بگویید مسئولین اجرایی انتخابات به وظایف خود عمل نکردهاند که -این ادعا- نیازمند دلیل و مدرک است؛ اگر دلایل دخالت یک سازمان در انتخابات وجود دارد، چنین موضوعی دور از آزادی است.»
باهنر در ادامه این بحث را چنین پی گرفت: «این موضوعات مسیر بحث را منحرف می کند؛ بحث اصلی ما سلامت انتخابات است. در این نوع برخوردهایی که هم ماشین و هم انسان فعال است اگر بدنبال برخی حرف ها باشیم با بحث های تئوریک و در یک فضای مجازی حرکت خواهیم کرد.»
وی افزود: «بعد از انتخابات مجلس در حوزههای انتخابیه بحث هایی مطرح می شود که برخی از این حدس ها و تحلیل ها مغایر با واقعیت است، ممکن است رأی چند حوزه انتخابیه باطل و یا متوقف شود و اگر به دنبال چنین حرف هایی باشیم بحث های تئوری کردهایم.»
باهنر گفت: «با مکانیزم و فرایندی که برای اجرا تعریف شده، هر صندوق رأی را بیش از 10 نفر مورد نظارت قرار می دهند؛ حال اگر کسی ادعا می کند که این انتخابات ناسالم است، باید گفت که این یک توهم جدی است.»
وی تصریح کرد: «گاه نتیجه اول و دوم انتخابات متضاد است که امری طبیعی است؛ وگر نه اگر قرار بود فردی همان میزان رأی را که در مرحله اول بدست می آورد در مرحله دوم نیز کسب می کرد، مرحله دوم معنایی نمی یافت؛ مرحله دوم انتخابات برای آن است که مردم بتوانند رأی خود را اصلاح نمایند.»
باهنر افزود: «بحث ما سلامت کلی انتخابات است؛ مهم این است که آیا شاخص های اصلی سلامت انتخابات حاکم است، که ما می گوییم هست.»
حق شناس در ادامه بیان داشت: «انتظار ما این است مجلس با چارچوبی به عنوان قانون مادر و مؤثر که حوزه های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را تحت تأثیر قرار دهد و می تواند وارد عمل شود، انتخابات را مدیریت کند که در آن بحران و مشکلی نباشد.»
باهنر در پاسخ گفت: «اخیراً این اقدام در مجلس صورت گرفته، تاکنون در سطح کشور وزیر کشور انتخابات را اجرا می کرد و اعلام کردیم نظارت انتخابات بصورت تام بر عهده شورای نگهبان است و استدلال ما این بود که چون قوه مجریه نتیجه انتخابات است، نباید اجرای آن در دست دولت باشد.»
نائب رئیس مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: «در سطح ملی ستاد انتخابات را طراحی کردیم که از این به بعد فرمانداری ها و وزارت کشور بحث تصدی گری انتخابات را بر عهده گیرند، اما سیاستهای اجرای انتخابات بر عهده یک هیئت فراقوهای باشد.»
حق شناس در ادامه این گفت و گوی رادیویی صدور کارت الکترال برای دستیابی به تعداد شرکت کنندگان در انتخابات را مفید دانست و اظهار داشت: «در کشور ما به مدت 34 سال انتخابات برگزار می شود و یک اصل ساده را نتوانستهایم مدیرت کنیم. برای اینکه دچار مشکل نشویم آیا نمی توانیم چنین پیش بینی کنیم که واجدین شرایط حاضر در انتخابات پیش از برگزاری مشخص شوند.»
باهنر در پاسخ به این پرسش گفت: «درباره این مباحث بارها در مجلس و دولت بحث شده ولی اختلاف نظرهای اساسی وجود دارد که در نهایت قانون گذار درباره آن تصمیم می گیرد.»
وی افزود: «برخی افراد نسبت به حوزه انتخابیه خود حساس هستند که در روز انتخابات اقدام به حرکت می کنند. در حال حاضر در خصوص جا به جایی افراد در روز انتخابات منعی وجود ندارد؛ اما شاید برخی بگویند این خلاف اخلاق دموکراسی است.»
باهنر اذعان داشت: «با وجود بهره گیری از کارت الکترال در انتخابات دوره گذشته امریکا یکی از کندیداها رأی بیشتر و یکی رأی الکترال کمتر آورد و در نهایت با رأی دادگاه عالی رئیس جمهور انتخاب شد.»
حق شناس در بخشی دیگر از این برنامه گفت: «یکی از مشکلاتی که در انتخابات 88 و 76 دیده شد، این بود که فردی با 300 تا 400 اختلاف رأی بر فرد دیگر پیروز شد؛ چگونه و با چه انگیزه ای تعداد 2000 نفر از یک استان به فردی رأی می دهند.»
وی افزود: «این اتفاق چندان قشنگ نیست؛ این جا به جایی در انتخابات ریاست جمهوری معنایی ندارد اما در انتخابات مجلس بسیار تعیین کننده است و می تواند به عنوان یک تخلف انتخاباتی محسوب شود.»
حق شناس خاطرنشان ساخت: «یکی از مشکلات جدی این بود که با افزایش استقبال مردمی برگه رأی برای یک استان تمام می شود، مشخص است که در یک استان تعداد مشخصی برگه رأی وجود دارد و با داشتن کارت الکترال به خوبی تعداد کارت های رأی در همه استان ها تقسیم بندی می شود.»
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد