سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
چه طرحهایی در حوزه آب و فاضلاب در استان تهران قرار است طی برنامه پنجم اجرا شود؟
با توجه به اینکه 14 میلیون نفر از مردم استان تحت پوشش شبکه آب و فاضلاب قرار دارند تا قبل از این که استان البرز جدا شود حدود 4 میلیون و 800 هزار مشترک داشتیم، اما با تفکیک استان البرز 600 هزار مشترک کم شد و اکنون 4 میلیون و 200 هزار مشترک آب در استان داریم، بدیهی است که ارائه خدمات به این جمعیت نیاز به برنامهریزی و پیگیری خاص دارد.
اگر پروژه را به 2 بخش آب و فاضلاب تقسیم کنیم اولویتهای ما اجرای پروژههای فاضلاب است. اگر بتوانیم فاضلاب را اجرا کنیم، میتوانیم بحثهای زیستمحیطی را به سرانجام برسانیم. یکی از شاخصههای توسعه هر کشور بحث زیستمحیطی است،اما در استانهایی مثل استان تهران که جمعیت زیادی دارد اجرای فاضلاب در کنار مباحث زیستمحیطی باعث میشود که آب مناسبی را از تصفیه پسابها به بخش کشاورزی منتقل کنیم.
به عنوان مثال در تصفیهخانه جنوب هرچه بیشتر پساب تولید کنیم هم زیردست از نظر کشاورزی از آب برخوردار میشود و هم پساب را جایگزین آب شرب میکنند.
چون جمعیت زیادی در استان سکونت دارد و وسعت استان بسیار کم است، تهران 20 تا 25 درصد جمعیت کشور را با تراکم صنعتی 44 درصد داراست. این نشان از وسعت کار ما در اجرای طرحهای آب و فاضلاب دارد و ایمنسازی چاههای زیرزمینی یک اصل در این حوزه برای ما محسوب میشود.
دغدغه اصلی ما اجرای فاضلاب استان است. در شهر تهران با توجه به اهمیت ویژهاش به خاطر بحث آب و فاضلاب پروژههای زیادی تعریف شده. یکی از این پروژهها پروژه انتقال آب از سد ماملوست. این پروژه از نظر زمان در خط انتقال جلوتر است. در حال حاضر خط انتقال از سد ماملو تا سهراه افسریه حدود 40 کیلومتر اجرا شده است.
ساخت تصفیهخانه هم در این مسیر در دستورکار است که تا 20 ماه آینده به بهرهبرداری میرسد. اگر این تصفیهخانه ساخته شود، انتقال آب از ماملو برای جنوب تهران کار بسیار مهمی است و ما میتوانیم کیفیت آب جنوب تهران را از این طریق تضمین کنیم.
قرار است پروژه طی چند سال اجرا شود؟
ظرف کمتر از 2 سال.
با اجرای این پروژه چقدر آب منتقل میشود؟
سهمیه ما از آب ماملو 120 میلیون مترمکعب است که 90 میلیون مترمکعب آن مربوط به شهر تهران و 30 میلیون مترمکعب مربوط به پاکدشت و شهرهای زیردست آن است که از تصفیهخانه جدا میشد.
یکی دیگر از پروژههای در دست اجرا طرح حضرت قمربنیهاشم یا همان پروژه رینگ تهران است. در سالیان گذشته آبرسانی تهران از خطوط مختلف انجام میشده، اما پروژه رینگ تهران 140 کیلومتر طول دارد و هدف آن تعادلبخشی کمی و کیفی آب تهران است.
با وجود سامانههای مختلف آبی در غرب تهران سد طالقان و کرج، در شرق لار و لتیان و ماملو و وجود چاههای زیاد در جنوب تهران این منابع به صورت خط انتقال به یکدیگر ارتباط ندارند. اجرای پروژه رینگ تهران قصد برقراری این ارتباط را بین این سامانه دارد.
یکی از ویژگیهای این طرح این است که اگر خدای ناکرده در تهران زلزله بیاید ما توانمندی انتقال آب را از یک سامانه به سامانه دیگر را داشته باشیم، یعنی اگر در شرق تهران مشکل داشته باشد بتوانیم آب را از شرق تهران به غرب انتقال دهیم یا اگر در یک منطقه خشکسالی وجود داشته باشد، مثلا اگر در سد لتیان یا لار کمبود بارش ایجاد شد بتوانیم آب را منتقل کنیم.
هزینه اجرای آن چقدر است؟
کل پروژه حدود 320 میلیارد تومان است. ما برای امسال 190 میلیارد تومان پروژه تعریف کردیم که به دنبال تامین اعتبارات آن هستیم.
درباره کیفیت چاههای آب در تهران چه اقداماتی انجام دادهاید؟
در رابطه با کیفیت، چاههایی را به روش «سیمانتاسیون» قسمت کردیم. در این روش حدود 150 متر از لایههای زمین را با سیمان پوشش میدهیم که روشی منحصر بفرد و تخصصی است.
این روش در 2 مورد به صورت پایلوت اجرا شده و نتیجه خوبی به دست آمده است. همچنین بنا داریم امسال 60 حلقه چاه در تهران حفر کنیم و با این روش در زمینه بهبود وضعیت و کیفیت آب چاهها اقدام خواهیم کرد.
فایده این کار چه خواهد بود؟
چاههایی در جنوب تهران قرار دارند که از کیفیت خوبی برخوردار نیستند. با انجام عمل اختلاط کیفیت آب را استاندارد میکنیم و با اجرای این روش دنبال ارتقای کیفیت چاههایی که از مدار کمی خارج میشوند، هستیم. یعنی نیترات آب آنها را کم میکنیم تا در اختلاط مشکل نداشته باشیم.
در شهر تهران و استان تهران به تفکیک چقدر خطوط انتقال فاضلاب داریم؟
باید در شهر تهران 9000 کیلومتر شبکه فاضلاب اجرا شود که حدود 5500 کیلومتر برای اجرا طراحی و از این میزان 3500 کیلومتر آن را تاکنون اجرا کردهایم.
در این رابطه نیاز شهر تهران احداث 20 واحد تصفیهخانه و 76 کیلومتر تونل است. همیشه این نگرانی مطرح بوده که فاضلاب تهران از سال 1327 شروع شده و بعد از چند دهه تازه به این مرحله رسیده است و اگر با این روند ادامه دهیم، کار تا 50 سال آینده ادامه پیدا میکند. اما ما این موضوع را قبول نداریم. همه جا اطلاعرسانی و مکاتبه کردیم. در بازدید نمایندگان محترم و مسوولان کشور هم گفتهایم.
اعتقاد بنده به عنوان مدیرعامل این سیستم این است که فاضلاب تهران را میشود ظرف 5 سال آینده ساماندهی کرد. در 5 ،6 ماه گذشته اتفاقات خوبی افتاد و ما ادعا میکنیم تا پایان شهریور سال 90، 50 درصد از مردم تهران تحت پوشش فاضلاب قرار میگیرند. این عدد، عدد بسیار بالایی است، شاید از نظر کیلومتری 50 درصد نباشد، اما جاهایی که دوستان ما در گذشته طراحی، برنامهریزی و اجرا کردند مناطق پرجمعیتی بوده که از نظر جمعیتی 50 درصد مردم تهران را پوشش میدهد.
هماکنون حدود 25 کیلومتر ازجنوب تهران تا سبلان را به صورت کامل اجرا کردهایم و انشاءالله بزودی به بهرهبرداری میرسد.
ظرفیت انتقال اینها در مجموع چقدر است؟
تونل ما در شرق 14 مترمکعب در ثانیه انتقال فاضلاب دارد. خط غرب 4 مترمکعب در ثانیه را انتقال میدهد. این خط 40 کیلومتر است. تصفیهخانه جنوب تهران هم برای 8 قالب 525 هزار نفره برنامهریزی شده است.
4 بخش کار تمام شده و 2 بخش دیگر تا پایان شهریور تمام میشود. لذا ما خیلی از برنامه جلو هستیم و در شهریور90، 6 قالب 525 هزار نفری را به بهرهبرداری میرسانیم و خط غرب و شرق هم که در حال اتمام است.
در استان تهران، شهری را داریم که تحت پوشش کامل شبکه فاضلاب تهران قرار گرفته باشد یا شهری که اصلا تحت پوشش این شبکه قرار نگرفته باشد؟
در استان تهران، جایی را داریم که تصفیهخانهاش تمام شده است، اما کل شبکه را به این صورت نداریم. چون 54 شهر در استان داریم در برنامهریزیمان بیشتر مراکز شهرستانها را تحت پوشش قرار دادیم. شرکت آب و فاضلاب استان تهران این آمادگی را دارد که فاضلاب استان تهران را در تمام شهرها و نواحی ظرف 5،4 سال انجام دهد به شرطی که اعتبارات وجود داشته باشد.
نتیجه این میشود که برای تابستان بتوانیم حداقل 4 میلیون نفر را تحت پوشش قرار دهیم. این بحث فاضلاب است. در کنار آن در استان هم در تمام شهرها به دنبال اجرای فاضلاب هستیم.
پرورش: یکی از ویژگیهای پروژه رینگ تهران ایناست که درصورت بروز مشکلاتی مانند زلزله و خشکسالی در یکی از مناطق یا کمبود آب در تهران توانمندی انتقال آب از یک سامانه به سامانه دیگر را داشته باشیم
برای این که فاضلاب تهران را تعیین تکلیف کنیم حداقل 4 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم. با توجه به اعتباراتی که دولت سالانه میدهد (حدود 50 میلیارد که برای سال آینده 70 میلیارد پیشبینی کرد) دیدیم نتیجه نمیگیریم لذا فاضلاب را از این حالت خارج کردیم و سراغ منابع مختلف رفتیم. بحث فاینانس داخلی و خارجی و گرفتن وام از بانک توسعه را دنبال کردیم.
برنامهریزیهایی صورت گرفته است. یکی از راهها تامین اعتبار طرح پیشفروش فاضلاب است که در حال حاضر به صورت پایلوت در 2 منطقه پاسداران و دماوند در شرق تهران اجرا شده به خاطر این که به مردم کمک کنیم پروژههایشان در دستور کار قرار بگیرد، چون اعتبار نداشتیم و پروژهها 4 ، 5 سال طول میکشید، طرح پیشفروش انجام دادیم. گفتیم حق انشعاب فاضلابی که شما میخواهید بدهید، به جای این که بعد از تمام شدن به صورت نقدی یا اقساط کوتاهمدت باشد، به صورت 30 ماهه به ما بدهید. ما هزینه نصب انشعاب را رایگان میکنیم که این باعث ایجاد انگیزه شد. به آنها گفتیم ظرف 2 سال بعد از تنظیم قرارداد فاضلاب را تحویل میدهیم یعنی طرح را اجرا شده وصل میکنیم. اگر انجام نشد خسارت آن را پرداخت میکنیم. با این پیشفروش توانستیم 120 کیلومتر از مسیر اصلی خیابان دماوند را شروع و در منطقه پاسداران خطوط اصلی که زمان زیادی نمیخواست را اجرا کنیم.
یکی از الزامات احداث شهرهای جدید بخصوص در پروژههای مسکن مهر که در استان تهران اجرا میشود طرح شبکه فاضلاب و آب شهری است. در این زمینه چقدر طرح دارید؟
194 هزار واحد مسکونی در مسکن مهر برای ما در نظر گرفته شده. این عدد نسبت به کل کشور عدد قابل توجهی است. منطقه هم منطقهای است که مشکل آب و مشکلات خاص خودش را دارد. در شهر پرند 70 هزار واحد، در هشتگرد 80 هزار واحد، در پردیس 10 هزار واحد و 40 هزار واحد هم در مابقی شهرهاست که مربوط به مسکن و شهرسازی است. 25 هزار واحد هم مربوط به بنیاد مسکن است که جمع اینها 194 هزار واحد میشود.
پروژههای فاضلاب مسکن مهر البته پروژههای سختی است. بخصوص در جایی مثل پرند که جمعیت زیاد است و مشکل آب دارد. تمام برنامهریزیهایش در شورای عالی مسکن انجام شده با این حال شرکت آب و فاضلاب از شرکتهای دیگر عقبتر نیست بلکه در بعضی جاها جلوتر است.
کار بزرگی است اگر کار در روال عادی خود طی شود شاید4،3 سال طول بکشد، اما ما طبق برنامه به مسکن مهر تعهد کردیم.
هزینه تمام شده هر مترمکعب آب که به دست مصرفکننده برسد چقدر است؟
330 تومان.
این قیمت، قیمتی است که اگر بخواهیم قیمت واقعی آب را حساب کنیم شاید بالغ بر 500 تومان بشود.
خیلی از مشترکانی که میخواهند کنتورهای آب خود را تفکیک کنند هنوز اطلاعات دقیقی از این مساله ندارند. لطفا این مشترکان را راهنمایی کنید که به چه صورت عمل کنند؟
در این رابطه 2 موضوع حائز اهمیت است؛ یکی وظیفه سازمانی و دیگری این که چه کاری میتوانیم انجام دهیم که به این طرح کمک کرده باشیم.
در رابطه با بحث سازمانی نمیتوانیم به جاهایی که تاسیسات آب گرم دارند خدمات بدهیم. باید طوری باشد که آب به صورت مستقل باشد مثل خانههایی که دستگاه پکیچ دارند.
دوم این که بعد از در اصلی فضای کافی وجود داشته باشد.
کارشناسان ما باید بازدید کنند. در بعضی جاها فشار آب قابل قبولی داریم. وقتی جداسازی صورت میگیرد به دلیل تعداد بالای طبقات و افتی که به وجود میآید ممکن است آب به بالا نرسد.
تاکید من این است که جاهایی که این مشکلات را ندارند مراجعه کنند. ظرف مدت 48 ساعت همکاران ما مراجعه میکنند و کار را انجام میدهند.
هزینه نهاییاش چقدر است؟
فکر میکنم 180 هزارتومان باشد این رقم را خودمان اعلام میکنیم قانون به ما اجازه هیچ حاشیه سودی نداده. کل هزینه مربوط به هزینه حفاری، کنتور، لوازم و پیمانکار است. اگر کسی، کارگری بخواهد سوءاستفاده کند قابل پیگیری است.
در طرحهای مطالعاتی طرحی دارید که نظامنامهای تدوین شود مبنی بر این که ساختمانهایی از نظاممهندسی یا شهرداری مجوز میگیرند از ابتدا سیستم انشعاب آب را جدا تعبیه کنند؟
براساس سندهای بالادستی توافقی بین وزارت مسکن و نظام مهندسی ایجاد شده و دنبال این هستیم که حقوق مردم حفظ شود یعنی نظام مهندسی آماده است که این کار را انجام دهد، اما ما فقط میخواهیم این امر صرفا یک امتیاز فنی نباشد که به یک تاییدیه ختم شود.
الان شرکت بهینهسازی سوخت در مبحث 13 الزاماتی دارد، شما هم برای نظام مهندسی الزامی دارید؟
ما در مبحث ساختمان الزامات بیشتری داریم.
شاید3،2 جلسه روی این موضوع داشتهایم. دوستان نظام مهندسی هم به این مساله علاقهمند هستند، اما نمیخواهیم فقط تاییدیه و امضا بگیریم. خود من روی این کار تجربه دارم و عضو نظام مهندسی هستم نمیخواهم خدای نکرده اتفاقی بیفتد که تایید حقوقی را از مردم کسب کند.
درباره بهداشت و کیفیت آب تهران و موضوع وجود نیترات، کلراید و کمبود فلوراید توضیح میدهید؟
70 درصد از منابع آب تهران از آبهای سطحی و 30 درصد آن از چاههاست. ما تمام آب را اختلاط میکنیم و آن را طبق استاندارد سازمان بهداشت جهانی به مردم تحویل میدهیم.
در تابستان نگرانیهایی از طرف مردم وجود داشت و الان هم بعضا وجود دارد، اما این نگرانیها بجا نیست.
ما حتی به وزارت بهداشت نامه نوشتیم که آمادهایم تمام دستگاههای نظارتی طبق توافق مخازن ما رصد کنند.
زیبا اسماعیلی / گروه اقتصاد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد