کشت انار‌به‌جای‌خشخاش در افغانستان

نیویورک‌تایمز در گزارشی از طرح جدید دولت آمریکا در این زمینه خبر می‌دهد. بر اساس طرح پیشین مبارزه با تولید و تجارت موارد مخدر، اگر مزرعه کاشت خشخاشی در افغانستان کشف می‌شد مأموران آن‌را به آتش می‌کشیدند. روشی که بر اساس شواهد موجود، بسیاری از کشاورزان خرده ‌را به دامان شورشیان طالبان سوق داده است.

به نوشته نیویورک تایمز دولت آمریکا در نظر دارد به جای این روش با اجرای طر‌ح‌های حمایت‌کننده بلندمدت کشاورزان افغان را ترغیب به کاشت گندم، گل یا محصولاتی مانند انار کند. این طرح قرار است در استراتژی تازه افغانستان که در حال حاضر از سوی جامعه بین‌الملل در حال تدوین است گنجانده شود. در این حال پیش‌بینی می‌شود اجرای چنین طرحی با مشکلات مختلفی همراه خواهد بود، از جمله  دشواری کوتاه کردن دست‌ واسطه‌ها و قاچاقچیان مواد مخدرکه در این میان سود می‌برند.

تجارت پر رونق با چهارپایان

تجارت تریاک در سال‌های دهه هشتاد میلادی رفته رفته رونق کرد. در سال‌هایی که سازمان سیا با چهارپایان برای مجاهدین افغانی که اتحاد جماهیر شوروی می‌جنگیدند سلاح می‌فرستاد. در این روش حمل‌و نقل نسبتأ مطمئن، چهارپایان در راه بازگشت باری حمل نمی‌کردند. در نتیجه رفته‌رفته عده‌ای که به تجارت تریاک علاقمند بودند در راه‌بازگشت بسته‌ای کوچک تریاک در خورجین چهارپایان پنهان می‌کردند. تجارتی که از دید سازمان سیا پنهان نماند اما به دلیل شرایط جنگی منطقه، از آن چشم‌پوشی شد.

این روش اما در سه دهه گذشته تبدیل به تجارت پر رونق تمامی احزاب شرکت کننده در جنگ شد. مجاهدینی که عیله شوروی می‌جنگیدند، گروه‌های درگیر جنگ داخلی، متحدان شمالی علیه طالبان و امروزه شورشیان و سایر گروه‌های در نبرد با نظامیان بین‌المللی مستقر در افغانستان. امروزه کاشت تریاک از منبع درآمدی جانبی تبدیل به یکی از مهمترین ستون‌های تجارت ملی افغانستان شده است. تجارتی که دامنه وسیع آن از کشاورزان کوچک، برداشت‌کنندگان، زمین‌داران بزرگ نگهبانان تا کارمندان دولتی و سیاستمداران می‌رسد.

در حالی که در سال 1970 سالانه حدود 100 تن تریاک در افغانستان کشت می‌شد این رقم در سال 2008 به حدود 7700 تن رسید که بالغ بر 93 درصد کشت جهانی خشخاش می‌شود. با اینکه تجارت اصلی و درآمد کلان ناشی از آن خارج از مرز‌های افغانستان رخ می‌دهد شواهد حاکی از آن است که گروه طالبان سالانه 300 میلیون دلار از تجارت مواد مخدر درآمد دارد.

در حال حاضر تخمین زده می‌شود که تجارت مواد مخدر حدود یک‌چهارم تا نیمی از درآمد ناخالص ملی افغانستان را تشکیل می‌دهد، در حالیکه در کلمبیا که یکی دیگر از کانون‌های اصلی قاچاق مواد مخدردر جهان است، این رقم حدود 2درصد است.

دویچه وله