متولی آیین‌نامه الزام به آموزش عمومی کیست؟

تا وقتی چهارراه پر از خودروست و تا وقتی شیشه‌ای پایین می‌آید و سکه‌ای در مشت کوچک آنها قرار می‌گیرد، این کودکان پرسه‌زنان در چهارراه‌های شهر به این سو و آن سو می‌دوند. صندوق کودکان سازمان ملل در تازه‌ترین موضع خود نسبت به این کودکان اعلام کرده که بچه‌های خیابانی بیشتر از هم‌سن و سال‌های خود در معرض انواع خشونت‌ها قرار می‌گیرند و سریع‌تر به بیماری‌های واگیردار مبتلا می‌شوند.

این خشونت بویژه در بین دخترکان 10 تا 12 ساله بیشتر از دیگران است. این گزارش هرچند به ایران اشاره‌ای ندارد و بیشتر به وضعیت کودکان خیابانی در دیگر کشورها می‌پردازد، اما ساکنان شهرهای پرجمعیت، حضور این کودکان را در کلانشهرها احساس می‌کنند.

روزی روزگاری شهرداری تهران وعده داد که این کودکان را جمع‌آوری می‌کند، بعد بهزیستی مژده داد که متولی ساماندهی این کودکان است، زمانی هم نیروی انتظامی و محاکم قضایی به فکر چاره افتادند و اعضای شورای شهر در هر دوره مصوبه دادند و حکم کردند تا شاید ساماندهی کودکان خیابانی به نتیجه برسد، اما حضور این کودکان نه تنها کم نشد که در بسیاری از مناطق بر تعداد آنها افزوده شد.

کودکان خیابانی در ایران ظاهر مناسبی ندارند، از پوشاک گرم برخوردار نیستند و در سرمای شبانه خیابان‌ها در معرض انواع بیماری‌های مسری قرار دارند، بسیاری از این کودکان در قالب فروش آدامس و فال و شکلات و اسکاچ و کبریت تکدیگری می‌کنند و آخر شب آنچه فروخته‌اند، به بزرگ‌‌ترها می‌سپارند.

کودکان خیابانی در ایران بخشی از همان کودکان لازم‌التعلیمی هستند که تعدادشان را هیچ آمار رسمی تایید نمی‌کند، بخشی از همان 3 تا 4 میلیون دانش‌آموز بازمانده از تحصیل که معاون سابق حقوقی وزارت آموزش و پرورش بر آن صحه گذاشت و با انکار وزیر جدید روبه‌رو شد.

کودکانی که در لایه‌های مختلف جامعه پنهانند، از شهرداری و بهزیستی و وزارت بهداشت گرفته تا آموزش و پرورش و معاونت اجتماعی نیروی انتظامی، تعدادشان را نمی‌دانند، چون آمار این کودکان تابعی از شرایط اقتصادی و اجتماعی خانواده‌هاست. خانواده‌هایی که اولین سوءاستفاده کنندگان از کودکانشان هستند و متاسفانه باز هم در ایران مرجعی وجود ندارد تا از والدین این کودکان برای اجبار فرزندانشان به تکدیگری، رفع صلاحیت کند.

این در حالی است که براساس آیین‌نامه اجرایی الزامی بودن آموزش تا پایان دوره راهنمایی تحصیلی که سال‌هاست به تصویب هیات وزیران رسیده ، والدین یا سرپرستانی که مانع تحصیل کودکان و نوجوانان لازم‌التعلیم شوند ، باید به مراجع قضایی سپرده شوند ، اما به نظر می‌رسد در این آیین‌نامه، هیات وزیران مشخص نکردند که ضامن ومتولی اجرای این آیین‌نامه چه سازمان و نهادی است. شاید اگر این آیین‌نامه اجرا می‌شد، شاهد حضور پرسه‌زنان کوچک بر سر چهارراه‌ها نبودیم.

کتایون مصری