میمون‌ها در صف مقدم آزمایش پرتوهای فضایی

محققان ناسا قصد دارند برای این پروژه تحقیقاتی جدید خود 18 تا 28 میمون سنجابی را در معرض نوعی تشعشع مجاز و پایین که انتظار می‌رود فضانوردان مسافر مریخ با آن مواجه شوند قرار دهند. در این میان مطالعه چگونگی تأثیر این تشعشعات بر دستگاه عصبی مرکزی میمون‌ها و همچنین رفتارشان در طول زمان موضوعی است که توجه خاص محققان را به خود جلب کرده است. در همین رابطه جک برگمن، داروشناس رفتاری دانشکده پزشکی هاروارد که دور جدید آزمایش‌های پرتوافکنی ناسا روی میمون‌ها تحت سرپرستی وی محقق می‌شود از تشخیص دانشمندان مبنی بر وجود نیازی برای این نوع تحقیقات خبر می‌دهد و خاطر نشان می‌کند که از دیرباز تعهد و التزامی درخصوص سفرهای فضایی دور دست در بخشی از ساختار ناسا وجود داشته است و بالطبع این تعهد کاری به همراه خود نیازهایی را مطرح کرده که در این میان شناخت انواع اثرات گوناگونی که سفر به اعماق فضا ممکن است دربرداشته باشد و همچنین ریسک‌هایی را که برای فضانوردان متصور است می‌توان از جمله مطالباتی برشمرد که به موازات این تعهد کاری مطرح شده است و صدالبته تاکنون مورد سنجش و ارزیابی مناسبی قرار نگرفته است.

محققان پروژه سلامت پرتوزایی فضایی در مرکز فضایی جانسون ناسا، پیش از این و به منظور بررسی اثرات پرتوزایی، موش‌های خانگی و صحرایی را هدف تشعشعات قرار داده‌اند، اما معتقدند که این آزمایش‌ها تنها تصویر کوچکی را پیش روی دانشمندان قرار می‌دهد. این در حالی است که به اعتقاد النور بلکلی، محقق زیست فیزیک آزمایشگاه ملی برکلی که در زمینه بیماری‌های ناشی از پرتوزایی و تشعشعات از جمله آب مروارید چشم مطالعه می‌کند، بدیهی است در حال حاضر قرار گرفتن در مسیری که ما را به نتایج انسانی نزدیک‌تر نماید، بهتر خواهد بود. از این‌رو، برای تحقیقات برگمن، میمون‌هایی که براساس مجموعه‌ای از تکالیف رفتاری تربیت و آموخته شده‌اند، مورد آزمون‌هایی قرار خواهند گرفت تا به دنبال آن، نحوه و میزان اثرات تشعشعات برعملکرد آنها مشاهده شود. آزمایش‌های قرارگیری در معرض پرتوافکنی در آزمایشگاه پرتوافکنی فضایی ناسا و در بخش آزمایشگاه ملی انرژی در نیویورک صورت می‌پذیرد. به اعتقاد برگمن، حسن این آزمایش‌ها در این است که ما می‌توانیم در نقاط زمانی مختلف پس از قرارگیری در معرض پرتو به ارزیابی و سنجش‌های لازم دست بزنیم و از این رو نه تنها می‌توانیم به تشخیصی از تأثیرات نسبتا فوری برسیم، بلکه قادر خواهیم بود اثرات مورد نظر را در درازمدت‌ نیز مشاهده کنیم و دستیابی به چنین نتایجی در حالی است که این نوع از اطلاعات تاکنون قابل دسترس نبوده است.

بنا به اظهارنظر مقامات ناسا، حیوانات آزمودنی پس از آزمایش‌ها از بین برده نشده و در بیمارستان مک لین دانشکده پزشکی هاروارد باقی خواهند ماند و در آنجا توسط دامپزشکان و پرسنل مربوطه مورد سرکشی و مراقبت‌های لازم قرار خواهند گرفت. در این زمینه مسوولیت مراقبت مادام‌العمر از نخستین نمونه‌های آزمایش‌های پرتوافکنی فضایی به‌عهده بیمارستان مک لین خواهد بود و ناسا در حال حاضر تحقیقات بیشتری را برای این حیوانات برنامه ریزی نکرده است.

دور جدید آزمایش‌های فضایی ناسا که برای نخستین بار طی چند دهه اخیر از میمون‌ها استفاده خواهد شد، در حالی مطرح می‌شود که پیش از این و قبل از آن که ناسا نخستین انسان‌ها را به فضا بفرستد، دو شامپانزه به نام‌های هام و انوس برای امتحان کپسول‌های مرکوری، مسافر فضا شدند و در مجموع و براساس گزارش ژوزف بیلیژکی دامپزشک ارشد ناسا، تاکنون 29 مسافر حیوانی راهی فضا شده‌اند که در این میان 12 مورد مربوط به موشک‌های روسی و 17 مورد نیز سهم فضاپیمای آمریکایی بوده است. البته اکثر این مأموریت‌ها جزو پروازهای تحت مداری و برای آزمایش فیزیولوژی بنیادی و ارزیابی ریسک‌های روانه سازی و پرتاب و شرایط ریزجاذبه صورت گرفته‌اند.

مترجم: مهریار میرنیا / منبع: دیسکاوری