چرا پلوتون را کمی شگفت‌انگیز می‌دانیم؟

پس از رصدهای نپتون که نشان داد جرم نپتون نمی‌تواند اثری بر حرکت‌های نامعمول اورانوس داشته باشد، بار دیگر جستجوها برای یافتن سیاره‌ای تازه آغاز شد. پرسیوال لاول که بیشتر برای بررسی‌هایش روی آبراهه‌های مریخ مشهور است، موقعیت سیاره نهم را برآورد کرد و جستجو را در 1905 آغاز نمود. تا این که در 1930، 14 سال پس از مرگ لاول یکی از کارکنان جوان رصدخانه‌اش به نام کلاید تومبا آن را کشف کرد. [پلوتون در 13 مارس 1930 یعنی صد و چهل و نهمین سالگرد کشف اورانوس پیدا شد.] پس از آن دانشمندان به‌آسانی فهمیدند پلوتون کوچک‌تر از «سیاره ناشناخته‌» لاول است. برای این که پلوتون بتواند مدار اورانوس و نپتون را کمی به هم بریزد باید جرمی چندین برابر زمین داشته باشد.

شگفتی دیگر پلوتون مدار آن است که به اندازه‌ای بیضوی است که در گردش 248 ساله‌اش پیرامون خورشید، گاهی از نپتون به خورشید نزدیک‌تر می‌شود. [پلوتون تنها تا سال 1999 از نپتون جلوتر بود و در واقع تا آن زمان هشتمین سیاره شمرده می‌شد و نه نهمین.

در سال 2008 هم که از انجمن بین‌المللی اخترشناسی، پلوتون را از زمره سیاره‌ها خارج کرد و در رده سیاره‌های کوتوله جای داد.]

به دلیل این ویژگی‌ها و چند ویژگی دیگر برخی پا را از این فراتر گذاشته‌اند و می‌گویند پلوتون زمانی یکی از ماه‌های سیاره نپتون بوده که از چنگ آن گریخته است.

در سال 1978 نیز ماهی کوچک برای پلوتون کشف شد که کارن نام گرفت با قطر 120 کیلومتر.

قطر خود پلوتون نیز 2400 کیلومتر و یک روز آن 3/6 روز زمین است؛ کارن در مقایسه با جسمی که به دورش می‌چرخد بزرگ‌ترین قمر منظومه شمسی است، چراکه تقریبا یک‌چهارم جسم مادرش قطر دارد.

زمانی که پلوتون را سیاره می‌دانستند، بسیاری از ستاره‌شناسان اعتقاد داشتند منظومه پلوتون ‌کارن را باید سیاره‌ای دوگانه شمرد!

در سال 2005، با کمک تلسکوپ فضایی هابل دو قمر دیگر پلوتون را کشف کردند و نام آنها را نیکس و هیدرا گذاشتند.

تدوین و ترجمه: مهرآیین اخوت