کاهش خطر دیابت با مصرف دانه‌های سبوس‌دار

مطالعات جدید نشان می‌دهد که رژیم غذایی سرشار از دانه‌های سبوس‌دار، میوه و سبزیجات و لبنیات کم‌چرب خطر ابتلا به دیابت تیپ 2 را در افراد کاهش می‌دهد. یک مطالعه جدید روی بیش از 5000 نفر از نژادهای مختلف که در مطالعه طولانی مدت برای کنترل بیماری‌های قلبی شرکت کرده بودند، انجام شد. براساس نتایج این مطالعه، افرادی که رژیم غذایی آنها حاوی مقادیر زیادی غلات سبوس‌دار، میوه، خشکبار، لبنیات کم‌چرب و سبزیجات (بخصوص سبزیجات با برگ سبز) است خطر ابتلا به دیابت نوع دوم، 15 درصد کمتر از افرادی است که کمتر از این گونه مواد مصرف می‌کنند.جالب آن که از طرف دیگر مطالعات پیشین نشان داده بود، رژیم غذایی که شامل مصرف زیاد گوشت قرمز، لبنیات پرچرب و غلات بدون سبوس باشد، خطر گسترش دیابت را 18 درصد افزایش می‌دهد.

همان طور که می‌دانیم دیابت نوع دوم و سایر بیماری‌های متابولیک ارتباط نزدیکی با چاقی دارند. از طرف دیگر مطالعات متعدد نشان داده است که رسیدن به وزن ایده‌آل از طریق رژیم غذایی درست و ورزش، ریسک گسترش این بیماری‌ها را کاهش می‌دهد، اما خیلی از افراد چاق دیابتی به دلیل افزایش وزن بیش از حد گاه از رسیدن به وزن ایده‌آل ناامید گشته‌اند، ولی جای خوشبختی است که این افراد با رعایت رژیم غذایی، حتی بدون رسیدن به وزن مطلوب خود می‌توانند کنترل قند خود را بهبود بخشند. همچنین باید متذکر شد، یک رژیم غذایی سالم برای گروه‌های قومی و نژادی مختلف که ریسک بیماری دیابت در آنها بالاست، اثر مثبت یکسانی می‌تواند داشته باشد.

در رژیم غذایی توجه به کل رژیم غذایی، به جای تمرکز کردن روی گروه‌های غذایی خاص دارای اهمیت است. شاید در قدیم فقط به کالری موجود در غذا اهمیت داده می‌شد، ولی شواهد علمی تاکید دارند برنامه غذایی سالم با ترکیب مناسب انواع مواد غذایی، برنامه غذایی منظم و نحوه طبخ می‌تواند در کنترل بیماری دیابت موثر باشد. به طوری که در مطالعه فوق‌الذکر اگرچه لوبیاها و گوجه‌فرنگی مواد غذایی مفیدی هستند، ولی در کسانی که مصرف زیاد آنها را در انواع فست‌فود‌ها داشتند خطر ابتلا به دیابت افزایش یافته بود؛ لذا توجه جامع به برنامه تغذیه‌ای در کنار درمان دارویی در کنترل دیابت مهم می‌باشد.

دکتر حمیدرضا فرشچی
متخصص تغذیه و فوق‌تخصص دیابت و چاقی