بزرگداشت زمین‌

سال جهانی سیاره زمین، یک رویداد 3 ساله (2009 2007)‌ است که با هدف ایجاد توسعه پایدار در جامعه با استفاده از دانش و اطلاعات به دست آمده از سوی زمین‌شناسان برگزار می‌شود و قصد دارد با ارتقای پتانسیل اجتماعی دانشمندان علوم زمین، به بهبود زندگی روزمره بویژه در کشورهای در حال توسعه کمک کند. بر پایه قطعنامه سازمان ملل در اعلام سال جهانی سیاره زمین، تقدم برنامه‌ها با موضوع‌هایی چون جامعه، اقتصاد، فرهنگ و بشردوستی است و تمام کشورها بدون در نظر گرفتن مسائل اقتصادی و سیستم‌های اجتماعی موظف شده‌اند برای حل مشکلات جهانی به کشورهای در حال توسعه کمک کنند.

هدف از سال جهانی سیاره زمین، نشان دادن راهکارهایی است که در آنها زمین‌شناسان، نسل آینده را در برطرف کردن مشکلات برای رسیدن به جهانی امن‌تر، سالم‌تر و ثروتمندتر یاری دهند. از مهم‌ترین این راهکارها می‌توان به کاهش خطرات ایجاد شده از سوی عوامل انسانی و طبیعی برای جامعه، کاهش مشکلات بهداشتی با به‌کارگیری جنبه‌های زمین‌شناسی پزشکی، ساخت‌وساز امن‌تر و گسترش فضای شهری با در نظر گرفتن ویژگی‌های زیرسطحی زمین، تعیین عوامل غیرانسانی در تغییرات آب و هوایی، افزایش علاقه به زمین‌شناسی و علوم زمین به طور اعم در جامعه و ایجاد انگیزه در جوانان برای تحصیل در گرایش زمین‌شناسی و زمینه‌های مرتبط در علوم زمین با شعار «علوم زمین برای همه» اشاره کرد.

 دستیابی به هدف‌های یادشده با 2 برنامه عمده عملی خواهد بود: برنامه‌های خدماتی، شامل فعالیت‌های آموزشی در تمام سطوح جامعه و تمرکز برنامه‌های علمی بر مشکلات بزرگی که روی سیستم زمین اثر می‌گذارند.
بر این اساس، دولت‌ها ملزم خواهند شد، برای بهره‌گیری کامل از این سیاره به دانش زمین‌شناسی و به طور عموم، زمین توجه بیشتری مبذول دارند. این توجه بستگی به افزایش آگاهی تمامی افراد از سهم و نحوه کارکرد علوم زمین در جامعه دارد؛ چرا که بجز پژوهشگران، بسیاری از گروه‌های دیگر نیز وجود دارند که انتظار می‌رود از نتایج این برنامه‌های علمی بهره‌مند شوند.

برگزارکنندگان امیدوارند سیاستمداران، تصمیم‌گیران و مدیران به واسطه بزرگداشت این سال، درباره چگونگی استفاده از زمین‌شناسی در جهت توسعه پایدار آگاه شوند و از سوی دیگر، افکارعمومی و بدنه جامعه متوجه این نکته شوند که زمین‌شناسی چگونه می‌تواند به درک بهتر از جامعه کمک کند و در نهایت، زمین‌شناسان گروه دیگری خواهند بود که از برگزاری این سال سود خواهند جست؛ دانشمندانی که اگرچه متخصص امر به شمار می‌روند، اما لازم است از تجربه‌های جهانی استفاده کنند و به آن سود رسانند.

دکتر منوچهر قرشی
رئیس پژوهشکده علوم زمین سازمان زمین‌شناسی‌