راهبردی چشم‌نواز برای حل بحران ناترازی برق

چنان‌که در بحبوحه فشارهای آمریکا و تروئیکای اروپایی بابت فعال کردن مکانیسم ماشه و بردن آن به شورای امنیت، این نگاه رنگ و بوی پررنگ‌تری به خود گرفت و ایران با شرکت درکنفرانس اتم اکسپو۲۰۲۵ درمسکو،همکاری همه‌جانبه‌ای را با روسیه برای ساخت نیروگاه‌های اتمی جدید به امضا رساند. 
این گام بلند و امضای موافقتنامه ۲۵ میلیارد دلاری میان تهران و مسکو برای ساخت چهار نیروگاه اتمی به جهت تولید برق هسته‌ای، بدون شک یک اقدام تاثیرگذار در راستای تحقق سند چشم‌انداز ۲۰ ساله صنعت هسته‌ای و نمودی از اقدام جهت گره‌گشایی برای ناترازی انرژی در کشورمان بود. 
از طرفی سال‌هاست هژمونی رسانه‌ای طرف‌های غربی کوشیده‌ «غنی‌سازی اورانیوم» را که در حوزه‌هایی همچون «تولید برق»، «کشاورزی»، «صنعت»، «محیط زیست»، «بهداشت و درمان» و «پژوهش و آموزش» کاربرد دارد، به راهبردی «پرهزینه» برای ایران تبدیل کنند. 
     
مزیت‌های غیرقابل چشم‌پوشی «برق اتمی»
طی چند سال اخیر اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی‌های انجام گرفته برای نشان دادن تاثیرات صنعت هسته‌ای در زندگی روزمره مردم،این موضوع که ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای‌وبرق اتمی مزیت‌های بالایی داردرابرهمگان روشن کرده است. خواسته‌ای که موتور محرکه آن اورانیوم غنی‌شده بوده تا به چرخه تولید برق وارد شده وعلاوه‌بر عمر بسیار طولانی، برقی ارزان و بدون آلایندگی تولید و در اختیار بخش‌های مختلف کشور قرار دهد. 
این مزیت غیرقابل چشم‌پوشی که بارها توسط مقام معظم رهبری مدظله‌العالی مورد تاکید قرار گرفته، حالا پس از امضای قرارداد جدید با روسیه برای ساخت چهار نیروگاه ۱۲۵۵ مگاواتی، نشان می‌دهد که این مسأله یک موضوع مهم در راهبری هسته‌ای کشورمان بوده و به عنوان یک اولویت راهبردی در مجموعه اقدامات سازمان انرژی اتمی ایران چه در حوزه‌ داخلی و چه در عرصه همکاری‌های بین‌المللی قرار دارد. 
   
چرایی تاکید بر ساخت نیروگاه‌های جدید در ایران
در حال حاضر ایران تنها نیروگاه هسته‌ای برقی که در اختیار دارد؛ واحد یک نیروگاه اتمی بوشهر است که روزانه ۱۰۰۰ مگاوات برق تولید و به شبکه تزریق می‌کند. نیروگاهی که طی ۱۲ سال فعالیت تجاری، مزیت‌های زیادی را به همراه داشته است. 
بررسی‌های کارشناسی نشان می‌دهد تولید برق هسته‌ای در نیروگاه بوشهر از سال ۱۳۹۰ تا شهریور ۱۴۰۴، از انتشار حدود ۸۰ میلیون تن گازهای گلخانه‌ای جلوگیری کرده و صرفه‌جویی ۱۲۲ میلیون بشکه‌ای نفت را به همراه داشته که این یافته‌ها نقش ویژه انرژی هسته‌ای در تامین امنیت انرژی و کمک به تحقق اهداف درخصوص کاهش کربن در ایران را خاطرنشان می‌کند. 
با همه این مزیت‌ها و گام‌های روبه‌جلوی انجام گرفته در کشورمان در حوزه تولید برق اتمی، داده‌ها حکایت از سهم ناچیز این برق در سبد انرژی ایران داشته و در قبال منابعی همچون گاز طبیعی، نفت، آب و زغال‌سنگ چیزی حدود یک درصد را به خود اختصاص داده است. 
این آمار در بخش جهانی و باتوجه به داده‌های بین‌المللی که ۱۰ درصد از برق جهان را هسته‌ای اعلام کرده، بازهم ناچیز است و عددی کمتر از یک درصد را نشان می‌دهد. به همین خاطر کارشناسان معتقدند ایران برای رسیدن به سطح جهانی تولید برق، باید پنج تا ۹ برابر و برای رسیدن به سطح کشورهای پیشرفته، حدود ۱۸ برابر میزان فعلی برق اتمی تولید کند. هرچند که با این شرایط هم براساس گزارشی که «موسسه انرژی» در آخرین روزهای تیرماه ۱۴۰۴ منتشر کرده، خبر از رشد ۱۰ درصدی تولید برق هسته‌ای در ایران طی سال ۲۰۲۴ میلادی داد که چیزی حدود ۷.۳تراوات ساعت برق هسته‌ای تولید کرده‌ و این رقم در سال میلادی قبل ازآن، ۶/۶تراوات ساعت بوده‌ است.اتفاقی که ایران را درمیان۳۱ کشور تولید کننده برق اتمی تا پایان سال ۲۰۲۴ دررتبه بیست و نهم وبالاتر ازکشورهایی همچون هلندواسلوونی قرار داد. 
     
یک موافقت‌نامه راهبردی در تقابل با تناقض‌های آمریکایی
آمارهای بین‌المللی که دراین حوزه منتشر می‌شود، از تلاش گسترده آمریکا برای توسعه نیروگاه‌های خود و افزایش ظرفیت برق اتمی در این کشور خبر می‌دهد، حال اما بزرگ‌ترین تولیدکننده برق اتمی در جهان با ۲۹.۲درصد از کل برق دنیا، آن را برای ایران غیرضروری دانسته و بعد از اعمال گسترده تحریم‌ها، با حمله نظامی درصدد تخریب برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران برآمد. 
درهمین راستا اقدام سازمان انرژی اتمی ایران و سفر محمد اسلامی به روسیه در جریان برگزاری رویداد هفته جهانی اتم و نمایشگاه اتم‌اکسپو ۲۰۲۵، یک بستر مناسب را برای گسترش همکاری‌های بین‌المللی در مسیر توسعه صنعت هسته‌ای کشورمان در حوزه برق اتمی فراهم کرد و توافق‌نامه مهم ساخت چهار نیروگاه در سیریک بندرعباس به امضا رسید. 
همان‌طور که گفته شد این اتفاق در راستای سند راهبردی ۲۰ ساله صنعت هسته‌ای است که تحقق تولید ۲۰ هزار مگاوات برق هسته‌ای و تامین ۱۰درصد ازبرق کشور از این طریق را دنبال می‌کند و برای رسیدن به آن طبق چشم‌انداز ترسیم‌شده، نیازبه ساخت ۹نیروگاه اتمی بوده وقراراست تاپایان برنامه هفتم توسعه ظرفیت نیروگاه اتمی کشوربه۳۰۰۰مگاوات برسد.