سبزی زندگی در پاییز

تماشای سبزی برگ‌ها، شکوفه‌ زدن یک گل یا رشد تدریجی یک نهال کوچک، حس امید و پایداری را در انسان تقویت می‌کند و در دوران پراسترس زندگی مدرن، عاملی برای آرامش ذهن محسوب می‌شود. گیاهان علاوه ‌بر اثرات روانی، از نظر فیزیکی نیزتأثیرگذارند.آنها باتولید اکسیژن و فیلترکردن هوای آلوده، کیفیت هوای خانه رابهبود می‌بخشند.حضور گل‌ها در فضای خانه حتی بر تعاملات خانوادگی تأثیر مثبت دارد؛ فضاهای سبز باعث می‌شوند محیط خانه صمیمی‌تر و آرام‌تر به‌نظربرسدوگفت‌وگوهادرفضایی دلپذیرتر شکل‌بگیرد.نگهداری گیاهان همچنین فرصتی برای تعامل خانوادگی فراهم می‌کند. آبیاری یا تعویض گلدان به‌صورت گروهی،نوعی فعالیت مشترک وآرامش‌بخش است که ارتباط میان اعضای خانواده را تقویت می‌کند.بنابراین نگهداری ازگل وگیاه درخانه فقط یک چیدمان زیبا نیست،بلکه نوعی هنرزندگی کردن آگاهانه است. 

نور مناسب برای گیاهان  
نور یکی از اساسی‌ترین نیازهای گل و گیاهان است. زیرا بدون نور، فرآیند فتوسنتز انجام نمی‌شود و گیاه نمی‌تواند انرژی لازم برای رشد را تولید کند. شدت،مدت و نوع نور تأثیر مستقیمی بر سلامت و شادابی گیاه دارد. گیاهان آپارتمانی از نظر نیاز نوری به چند دسته تقسیم‌بندی می‌شوند که شامل گیاهان نور‌دوست، نیم‌سایه‌پسند وسایه‌پسند هستند. گیاهان نوردوست باید در نزدیکی پنجره‌های جنوبی یا غربی قرار گیرند تا نور مستقیم وکافی دریافت کنند. در مقابل گیاهانی که به نور غیرمستقیم و ملایم نیاز دارند، بهتر است در فاصله کمی از پنجره قرار گیرند.نور بیش ازحد می‌تواند باعث سوختن برگ‌ها و زرد شدن آنها شود، در حالی‌ که کمبود نور باعث ضعف ساقه، رنگ‌پریدگی برگ‌ها و توقف رشد خواهد شد. برای فضاهای کم‌نور می‌توان از نور مصنوعی مثل چراغ‌های LED رشد گیاه استفاده کرد که طیف نوری مشابه نور خورشید دارند.با توجه به این‌که در فصول مختلف سال شدت نور تغییر می‌کند، در زمستان می‌توان گیاهان را نزدیک‌تر به منبع نور قرار داد و در تابستان باید از تابش مستقیم نور ظهرگاهی جلوگیری کرد. همچنین گاهی لازم است گلدان‌ها را بچرخانیم تا نور به تمام قسمت‌های گیاه برسد و رشد متوازن داشته باشد. 

آبیاری اصولی
آبیاری از رایج‌ترین و مهم‌ترین دلایل بیماری یا مرگ گل‌ها و گیاهان آپارتمانی است. هر گیاه بسته به نوع، اندازه، فصل و دمای محیط به میزان متفاوتی از آب نیاز دارد. مهم‌ترین نکته در این زمینه این است که قبل از آبیاری، حتما وضعیت رطوبت خاک مورد بررسی قرار گیرد. ساده‌ترین روش، لمس خاک گلدان با انگشت است که اگر خاک تا عمق ۲ تا ۳ سانتی‌متر خشک بود،بایدبه گیاه آب داد.آبیاری بیش ازحد باعث پوسیدگی ریشه،زرد شدن برگ‌هاوحتی رشدقارچ‌ها می‌شود. برای جلوگیری از بروز این مشکل گلدان باید دارای سوراخ‌های زهکش در کف باشد تا آب اضافی خارج شود. استفاده از زیرگلدانی مناسب نیز توصیه می‌شود اما نباید اجازه داد آب برای مدت طولانی در آن باقی بماند.آب مورد استفاده برای گیاهان آپارتمانی بهتر است بدون کلر و در دمای محیط باشد. در صورت امکان بگذارید آب شیر ۲۴ساعت در ظرفی بماند تا کلر آن خارج شود.در هوای گرم معمولا گیاهان به آب بیشتری نیاز دارند. زیرا تبخیر زیاد است اما در هوای سرد باید فواصل آبیاری را افزایش داد و برای تشخیص مدت زمان آن، بررسی میزان رطوبت خاک گلدان بهترین انتخاب است. 

خاک مناسب و بستر رشد 
پر واضح است که  کیفیت خاک تأثیر مستقیمی بر رشد، تغذیه و سلامت گیاه دارد.به عبارتی خاک باید سبک، غنی از مواد مغذی و دارای زهکشی مناسب باشد. خاک‌های سنگین باعث خفگی ریشه و ماندگاری آب می‌شوند در حالی که خاک‌های بیش از حد سبک نمی‌توانند رطوبت و مواد غذایی را حفظ و جذب گیاه کنند.بهترین و در دسترس‌ترین ترکیب برای بیشتر گیاهان آپارتمانی خاک باغچه، پرلیت، پیت‌ماس و ماسه شسته است. این ترکیب تعادل مناسبی بین حفظ رطوبت، تهویه و تغذیه برقرار می‌کند.برای گیاهان خاص مانند کاکتوس‌هاوگیاهان گوشتی ازترکیب‌های سبک‌تربازهکشی بالااستفاده می‌شود.
یکی از مشکلات رایج در خاک گلدان، فشرده شدن و کاهش تهویه در طی زمان است. برای رفع این مشکل می‌توان هر یک تا دو سال یک بار تعویض گلدان یا خاک را انجام داد چراکه تعویض خاک به‌صورت دوره‌ای برای حفظ سلامت گیاه 
ضروری است.خاک سالم باید بوی رطوبت بدهد، نه بوی کپک یا ترشیدگی.اگرروی خاک کپک سفید دیده شود،معمولا نشان‌دهنده آبیاری زیادیاتهویه ضعیف است.استفاده ازخاک استریل وتازه، ازبروزبیماری‌های‌قارچی‌وآفات جلوگیری می‌کند. 

کوددهی و تغذیه گیاهان 
گیاهان برای رشد سالم به مواد مغذی نیاز دارند. در گلدان‌ها این مواد به‌مرور زمان کاهش می‌یابند. بنابراین تامین منظم آنها از طریق کوددهی ضروری است. نحوه کوددهی به گیاهان آپارتمانی مسأله مهمی است که به آنها کمک می‌کند رشد خوبی داشته باشند و سالم بمانند.کودهای گیاهان آپارتمانی معمولا حاوی عناصر و مواد غذایی اصلی مانند نیتروژن (N)، فسفر(P) و پتاسیم (K)هستند که هرکدام نقش خاصی دررشدبرگ‌ها،ریشه وگل‌دهی ومقاومت گیاه دربرابر بیماری‌ها دارند. 
کوددهی به گیاهان آپارتمانی باید در فصول رشد فعال، از بهار تا اوایل پاییز انجام شود. 
در فصل زمستان باید کوددهی را متوقف کرد. چون گیاه در حالت نیمه‌خواب است. کود مایع و کود جامد یا پودری، دو نوع کود رایج مورد استفاده برای گیاهان آپارتمانی است و مقدار کود مورد نیاز به نوع گیاه، اندازه گلدان و شرایط محیطی و رشد بستگی دارد.در کوددهی باید احتیاط کرد. زیاده‌روی در این مساله باعث سوختن ریشه‌ها و تجمع املاح در خاک می‌شود. بهتر است مقدار کود کمتر از میزان توصیه شده باشد. گاهی می‌توان از کودهای طبیعی مثل پوست تخم‌مرغ خرد‌شده، تفاله قهوه یا ترکیب سرکه سفید و آب نیز استفاده کرد. 

هرس کردن گیاهان
هرس کردن، عملی ضروری برای حفظ زیبایی و سلامت گیاهان آپارتمانی است. این کار با حذف برگ‌های زرد و خشک، شاخه‌های بیمار یا اضافی و گل‌های پژمرده انجام می‌شود. هرس نه‌تنها ظاهر گیاه را زیبا نگه می‌دارد، بلکه جریان هوا را بهبود می‌بخشد، باعث تحریک رشد شاخه‌های جدید می‌شود و از گسترش بیماری‌ها جلوگیری می‌کند.زمان مناسب برای هرس، بسته به نوع گل و گیاه متفاوت است، اما  معمولا در فصل رشد انجام می‌شود. برای هرس باید از قیچی یا ابزار تمیز و تیز استفاده کرد تا آسیبی به بافت گیاه وارد نشود.در گیاهان گلدار، حذف گل‌های پژمرده، خشک یا تغییررنگ‌یافته، تولید شکوفه‌های تازه را تحریک می‌کند. در گونه‌های برگی، کوتاه کردن ساقه‌های بلند و باریک، تراکم و طراوت را افزایش می‌دهد.علاوه بر هرس، پاک‌سازی برگ‌ها با دستمال نمدار یا غبارپاشی آب ولرم ضروری است؛ گردوغبار مانع جذب نور می‌شود. با رعایت اصول هرس، گیاه ظاهری جذاب‌تر می‌یابد و انرژی‌اش را به بخش‌های سالم اختصاص می‌دهد. هرس منظم و تمیز نگه داشتن برگ‌ها، راز گیاهانی شاداب و پرپشت در خانه است.

دما و رطوبت مناسب
بیشتر گیاهان آپارتمانی، بومی مناطق گرم و مرطوب هستندو به نوسانات ناگهانی دماحساسیت نشان می‌دهند. دما و رطوبت مناسب، نقش کلیدی در رشد و شکوفایی آنها دارد؛ محدوده ایده‌آل برای اغلب گونه‌ها۱۸تا۲۵درجه سانتی‌گراداست.در دمای زیر ۱۵ درجه رشد گیاه کند و بالای ۳۰ درجه می‌تواند برگ‌هارابا سوختگی یا پژمردگی روبه‌رو سازد.گیاهان را از مسیر باد سرد یا نزدیکی بخاری و شوفاژ دور نگه دارید. تغییرات سریع دما، ریزش برگ و شوک حرارتی به‌دنبال دارد.رطوبت نیز در رشد و پرورش گیاهان نقشی کلیدی دارد. برخی گونه‌ها به هوای مرطوب نیاز دارند.برای افزایش آن می‌توان ظرف آب کنار گلدان گذاشت، از دستگاه بخور سرد بهره برد یا گیاهان را گروهی کنار هم چید.در زمستان، هوای خشک ناشی از وسایل گرمایشی به گیاه آسیب می‌رساند؛ بنابراین حفظ رطوبت محیط ضروری است. غبارپاشی برگ‌ها با آب ولرم ــ به‌ویژه درروزهای خشک ــ شادابی را افزایش می‌دهد.تعادل دماورطوبت، کلیدموفقیت درنگهداری‌گیاهان آپارتمانی است.