برهه جنگی در قاب اینجایی:

هم‌افزایی رسانه ملی با گفتمان جامعه

میدان‌داری رسانه‌ملی، پادزهر شایعه

نیمه‌شب جمعه، زمانی که شماری از خبرنگاران نوبت شب خبرگزاری صداوسیما، مشغول تهیه و آماده‌سازی اخبار برای اولین بخش خبری صبح جمعه ۲۴ خرداد بودند، متوجه حضور مدیران ارشد معاونت سیاسی در تحریریه و تشکیل جلسه‌ای اضطراری شدند که نشانه‌ای از آماده‌باش خبری برای‌شان بود.
نیمه‌شب جمعه، زمانی که شماری از خبرنگاران نوبت شب خبرگزاری صداوسیما، مشغول تهیه و آماده‌سازی اخبار برای اولین بخش خبری صبح جمعه ۲۴ خرداد بودند، متوجه حضور مدیران ارشد معاونت سیاسی در تحریریه و تشکیل جلسه‌ای اضطراری شدند که نشانه‌ای از آماده‌باش خبری برای‌شان بود.
کد خبر: ۱۵۰۸۴۳۱
نویسنده نیره رضایی‌مطلق - خبرنگار
 
این حضور منجر به انتشار فراخوانی در گروه خبرنگاران شد که باید خود را برای لحظات بحرانی آماده می‌کردند. با شنیدن صدای انفجار که در سراسر آسمان تهران پیچید و دود سنگینی که چند نقطه از شهر را فراگرفت، شبکه خبر اولین خبر را به‌صورت زیرنویس منتشر کرد که از شنیده‌شدن صداهای قوی در شهر تهران خبر می‌داد. برای مخاطبی که هراسان از این صدا، در جست‌وجوی دلیل بود، این زیرنویس کافی بود که در کنار دیگر منابعی که در دست دارد، اخبار را از شبکه خبر دنبال کند. اتفاقی که باید به‌موقع در رسانه رخ می‌داد تا مخاطب با اعتماد به‌آنچه که بر صفحه تلویزیون می‌خواند و گزارش‌هایی که می‌بیند، مرجع خبری درست خود را انتخاب کند.
   
خبرها یکی یکی می‌رسید
هوا به روشنایی می‌زد که اولین گروه خبری به میدان کتاب در سعادت‌آباد تهران رسید و گزارشی از حمله اسرائیل به مناطق مسکونی را روی آنتن فرستاد و خبرنگارش با اعلام خبر شهادت هموطنانی که در آنها کودکان و زنان بی‌گناه هم بودند، غمی عظیم بر جان مخاطبان نشاند. پس ‌از آن، دیگر گروه‌های خبری با آمادگی کامل به محل‌های انفجار در سطح شهر اعزام شدند تا بینندگان اخبار دقیق و لحظه‌به‌لحظه از آنچه را که در سحرگاه جمعه رخ داده‌ است، از رسانه‌ملی دنبال کنند.اخبار شهادت سرداران رشید اسلام و دانشمندان هسته‌ای کشورمان ابتدا غیررسمی و بعداز گذشت چندین ساعت، به‌طور رسمی تأیید و اعلام شد و ملت شهیدپرور ایران را در شوک و اندوهی جانگداز فروبرد. حضور مسئولان کشوری و کارشناسان برای اطلاع‌رسانی و تحلیل این واقعه نیز فصل دیگری از اطلاع‌‌یابی را به روی مخاطب گشود و اخبار تکمیلی توسط گوینده خبر و هم‌زمان به‌صورت زیرنویس فضا را برای روایت دست اول در بحران آماده کرد.درحالی‌که شبکه خبر از یک‌سو و شبکه‌های سیما از سوی ‌دیگر، در ساعات اندوهبار جمعه ۲۳ خرداد همراه مردم بودند، در ساعات اولیه وقوع حادثه، خودم را به خبرگزاری صداوسیما رساندم. خبرنگاران بسیاری به مناطق مختلف تهران اعزام شده بودند و شماری دیگر مشغول پیگیری و تهیه اخبار بودند؛ اما فرصتی جستم تا گفت‌وگویی با معاون و مدیران ارشد معاونت سیاسی درباره روند اطلاع‌رسانی این حادثه تلخ داشته باشم که در ادامه می‌خوانید.
   
مدیریت بحران با ارائه روایت اول
حسن عابدینی، معاون سیاسی سازمان صداوسیما، با اشاره به پوشش اخبار مرتبط با حملات تجاوزکارانه به ایران، آن را به‌موقع دانست و گفت: با قطعی شدن احتمال حمله به ایران از ساعاتی پیش از حمله، در خبرگزاری آماده شدیم و تلاش کردیم زمینه آمادگی‌های لازم را فراهم کنیم.وی افزود: پس ‌از فراخوانی که برای آماده‌باش خبرنگاران منتشر شد، گروه‌های خبری متشکل از خبرنگار و تصویربردار به محل انفجار اعزام شدند. برخی از خبرنگاران که نزدیک محل حادثه بودند نیز به‌سرعت در محل حضور یافتند و وضعیت و شرایط حاکم را گزارش کردند که به‌شکل زیرنویس در ساعات اولیه حملات منتشر شد. عابدینی با اشاره به دو رویکرد مهم معاونت سیاسی در این بحران، عنوان کرد: پوشش دقیق میدانی توأم با صحت و دقت، اولین اولویت ما در انتشار اخبار بود و در گام بعدی، تلاش برای جلوگیری از شایعه‌هایی که ممکن بود در ذهن افکار عمومی نقش ببندد.
معاون سیاسی رسانه‌ملی یادآور شد: اطلاع‌رسانی به‌موقع، حضور خبرنگاران در محل حادثه و رفتن به‌سمت تحلیل، گام‌های ما را در اعتباربخشی استوار کرد و توانستیم نبض مخاطب را با اطلاع‌رسانی شفاف و دقیق در دست بگیریم تا پاسخ مناسبی به هر نوع ابهام و شایعه بدهیم.
   
راستی آزمایی و حضور در میدان
عابدینی ضمن محکوم کردن ترور اخیر فرماندهان نظامی و دانشمندان هسته‌ای کشورمان توسط رژیم صهیونیستی، به نقش حساس صداوسیما در شرایط کنونی پرداخت و گفت: رسانه‌ملی می‌کوشد دقت و صحت را فدای سرعت نکند و به‌دلیل جایگاهش، پس‌از راستی‌آزمایی، اخبار قابل‌تأیید را انتشار بدهد. این راستی‌آزمایی مبتنی‌بر حضور میدانی خبرنگار صداوسیما و ارائه تصویر و صوت از آن رویداد در کنار تأیید مقامات ارشد و آگاهان به موضوع است.
معاون سیاسی صداوسیما خاطرنشان کرد: رسانه‌ملی در بحران پیش رو تلاش کرده علاوه‌بر اطلاع‌رسانی و انعکاس این اقدام جنایتکارانه در قالب متن و تصویر، کارکردهای دیگر خود ازجمله آرامش‌بخشی به مخاطب، تزریق روحیه اقتدار و ملی‌گرایی و دفاع از وطن را روی آنتن رسانه‌ملی به نمایش بگذارد.
   
الماس خبری با زیرنویس اخبار
هادی البرزی، قائم‌مقام خبرگزاری صداوسیما، نیز با بیان این‌که اولین گام در پوشش خبری این واقعه توصیف رویداد و حادثه بود، گفت: ما در وهله اول درپی است. خبرنگاران اعزامی ‌با نگاه روایت آنچه رخ داده، به توصیف فاجعه‌ای پرداختند که قربانیان آن مردم بی‌گناه و غیرنظامی‌ بودند.وی افزود: بسیاری از تصاویری که در ساعات اولیه این حمله جنایتکارانه در فضای مجازی منتشر می‌شد، برای ما قابل ‌استناد نبود و با اعزام خبرنگاران به تمام نقاط حادثه‌دیده و دیگر مناطق شهر تهران تلاش کردیم روایت خبرنگاران و دوربین رسانه‌ملی را در اولویت قرار دهیم و به اعتبار اخبار بیافزاییم.البرزی از اطلاع‌رسانی هم‌زمان در سه درگاه خبر داد و گفت: اخبار هم‌زمان به‌صورت زیرنویس و گزارش‌های خبری در شبکه خبر، کانال خبری شبکه و سایت شبکه منتشر می‌شود تا مخاطبان در درگاه‌ها و فضاهای مختلف خبری با خبر موثق روبه‌رو شوند.
قائم‌مقام خبرگزاری صداوسیما با اشاره به‌سبک الماس خبری در انتشار اخبار این حادثه عنوان کرد: این شیوه مبتنی‌بر سرعت و عمق، به ما اجازه داد که با داشتن کمترین عنصر خبری، خبر را در دست بگیریم و آن را منتشر کنیم. ازاین‌رو، در اولین لحظات این واقعه خبر انفجار را به‌صورت زیرنویس منتشر و در دقایق بعدی تکمیلش کردیم.
وی افزود: همین‌که خبر به‌وقوع پیوست، شبکه خبر با یک خط زیرنویس که جنبه اطلاع‌رسانی و هشدار داشت، خبر را منتشر کرد. این اتفاق در دیگر قالب‌های رسانه‌ای‌مان نیز رخ داد و سبب شد کاربران و مخاطبان ما به‌سرعت در جریان خبر قرار گیرند و خط خبری ما را دنبال کنند. این روند هشدار درعین‌حال با انتساب مالکیت خبر به شبکه خبر و رسانه‌ملی همراه بود و بر مرجعیت خبری رسانه‌ملی و روایت اول صحه گذاشت.
   
ما هنوز در وضعیت آماده‌باش هستیم
البرزی با اشاره به تلاش خبرنگاران و تصویربرداران رسانه‌ملی متذکر شد: خبرنگاران بخشی از ابزار صحت‌سنجی خبرها هستند و ضمن مشاهده عینی، به انتشار موثق اخبار ابتدا به‌صورت زیرنویس و پس ‌از آن به‌صورت میدانی و گزارشی کمک کردند.قائم‌مقام خبرگزاری صداوسیما با بیان این‌که ما هم‌اکنون در موقعیت بحران و آماده‌باش هستیم، خاطرنشان کرد: مرجعیت خبری مهم‌ترین رکن رسانه است که لازم است با دقت و عمق در تولید خبر و اعتبار در آنچه به تصویر کشیده می‌شود، حفظ شود. رسانه‌ملی با گذر از سبک‌وسیاق سنتی با اتکا به سبک الماس خبری، در لحظه وقوع خبر بدون اتکا به تصویر یا صوت می‌تواند با زیرنویس به‌موقع اخبار، مرجعیت خبری را از آن خود کند.
   
اهمیت زیرنویس در دقایق نخست
علی‌اکبر هراتی، مدیرکل اخبار داخلی خبرگزاری صداوسیما، حضور خبرنگاران در محل واقعه را مانع از بروز هر نوع ابهام و شایعه در ساعات اولیه حمله جنایتکارانه رژیم صهیونیستی به تهران دانست.وی با بیان این‌که مهم‌ترین وجه این واقعه حمله به مناطق مسکونی و شهادت افراد غیرنظامی ‌بود، تصریح کرد: خط اصلی روایت خبرنگاران از این واقعه مشخص بود؛ چراکه هر بیننده و روایتگری که شاهد این واقعه بود، بر شهادت افراد بی‌گناه گواهی می‌داد و ما نیز این خط خبری را در همه گزارش‌های‌مان دنبال کردیم.
مدیرکل اخبار داخلی با اشاره به اعزام خبرنگاران به محل حادثه عنوان کرد: از لحظه وقوع این حمله تروریستی تا ساعت ۸صبح، ۱۴واحد خبری به محل‌های مختلف اعزام شدند ومخاطبان در ساعات اولیه با دریافت گزارش‌های مختلف از همه اماکن موردحمله قرارگرفته، به یک ارزیابی درست دست پیدا کردند تا در مقایسه با اخباری که از درگاه‌های مختلف دریافت می‌کنند، به یک اجماع خبری در ذهن خود دست پیدا کنند.
هراتی یادآور شد: آنچه برای ما اهمیت داشت، این بود که رسانه‌ملی در شرایط بحران باید خبرهای بهنگام داشته باشد و ما در همه ابعاد این حادثه تروریستی باید اطلاع‌رسانی را زودتر آغاز کنیم. این روند ابتدا با زیرنویس در همان دقایق اولیه رخ داد و نشان داد که هیچ خبری پنهان نمانده است.
وی خاطرنشان کرد: اگر در شرایط بحران، اطلاعات درست و به‌موقع ازسوی خبرنگاران داده شود، برخی کاربران در فضای مجازی فرصت پیدا نمی‌کنند که اخبار جعلی و دروغ را منتشر کنند.مدیرکل اخبار داخلی با تأکید بر حضور میدانی خبرنگاران در بحران گفت: این حضور علاوه‌بر محل حادثه تروریستی، در سطح شهر هم امتداد دارد و علاوه‌بر دریافت نظرات مخاطبان و مردم درباره این حادثه، باید به ثبت دقیق و به‌موقع این حادثه اشاره کنیم. محور اصلی این گزارش‌ها تأکید بر حفظ وطن، دفاع از وطن و دربرگیری نگاه حماسی مردم برای حفظ اقتدار نظام و تسلیم نشدن است.
   
وظیفه رسانه در آرامش‌بخشی
هراتی آرامش‌بخشی و اطمینان‌دادن به مخاطب برای امنیت کشور را بخش مهمی از نگاه رسانه‌ملی بر افکار عمومی مردم دانست و گفت: رسانه این وظیفه را دارد که با پالایش اخبار، فضا را به‌سمت آرامش سوق دهد. این اتفاق با حضور مسئولان کشور روی آنتن که با سرعت و عزم جدی وارد عمل شده‌اند و برای نظارت بر امدادرسانی و بررسی ابعاد فاجعه تلاش می‌کنند، شکل گرفت و با نگاه دقیق کارشناسان که تحلیل‌های خود را از این حادثه بیان می‌کنند، می‌تواند ادامه پیدا کند.
مدیرکل اخبار داخلی خاطرنشان کرد: گزارش‌های میدانی پس‌از وقوع حادثه در کنار تحلیل کارشناسان، دو بازوی قدرتمند خبری هستند که می‌تواند در جلوگیری از بروز تنش در افکار عمومی مؤثر باشد و به‌نوعی مانع از جریان‌سازی‌های دشمن در دنبال‌کردن یک خط فکری پس‌از این حادثه باشد.

 تحلیل در کنار اطلاع‌رسانی
حسن عابدینی، معاون سیاسی رسانه ملی گفت: در کنار سرعت، صحت و دقت در گزارش‌ها، بخش دیگری از آنتن را به تحلیل بحران اختصاص دادیم. گفت‌وگو با مقامات مهم کشوری و ارشد نظامی درباره این حادثه بخش دیگری از آنتن را به خود اختصاص داد تا در کمتر از پنج ساعت از وقوع حادثه، مخاطب نگاه تحلیلی از این رویداد را از زبان کارشناسان ارشد نظام بشنود. عابدینی با اشاره به اهمیت اطلاع‌رسانی به‌موقع در رسانه‌ملی عنوان کرد: از همان اولین لحظاتی که صدای انفجار شنیده شد، خبرنگاران خبرگزاری صداوسیما به مناطق مختلف اعزام شدند و رسانه‌ملی اولین رسانه‌ای بود که به‌طور موثق خبر حمله تجاوزکارانه به ایران را به‌صورت زیرنویس مخابره کرد. این روند از دقایق اول حادثه آغاز شد و خبرنگاران ما در خبرگزاری به‌سرعت در حال دریافت اطلاعات بودند و به‌محض صحت‌سنجی اطلاعات از سوی مقامات مسئول، از جمله شهادت فرماندهان نظامی، اخبار را روی آنتن منتشر می‌کردیم. معاون سیاسی سازمان صداوسیما درخصوص اخباری که هم‌زمان در فضای مجازی منتشر می‌شد، عنوان کرد: بدیهی است که از اولین دقایق این حادثه فضای مجازی هم اطلاعاتی را در این‌ زمینه منتشر کند؛ اما این اخبار برای هیچ رسانه معتبری قابل‌ اتکا نیست. از این‌ رو، ما در مواجهه با هر نوع اخبار در فضای مجازی با هدف روشنگری به افکار عمومی آنها را صحت‌سنجی و خبر درست را منتشر می‌کردیم.وی یادآور شد: یکی از کارهایی که دشمن در لحظات اولیه بحران انجام می‌دهد، آلودگی اطلاعاتی و اخبار جهت‌دار و نادرست به‌منظور تخریب روحیه مخاطب و نزدیک شدن به اهداف رسانه‌ای‌اش است و به‌نوعی تلاش می‌کند بحران را از داخل به خارج منتقل کند. آنچه این تلاش را در اخبار مربوط به انفجارهای تأسیسات هسته‌ای ایران بی‌اثر کرد، اخبار دقیق لحظه‌به‌لحظه‌ای است که رسانه‌ملی به‌سرعت منتشر کرد و مانع از شیطنت رسانه‌ای شد.
newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها