لاله‌های واژگون فارس؛ قربانیان خاموش سودجویی و بی‌توجهی

به گزارش جام‌جم‌آنلاین از ایرنا، لاله‌های واژگون، نگین‌های سرخوش دشت‌های فارس، این روز‌ها قربانی بی‌مهری انسان‌ها شده‌اند. عمر طبیعی کوتاه این گل‌ها با برداشت‌های بی‌رویه، خشکسالی و تخریب روزافزون به مرز بحران رسیده و زنگ خطر انقراض این گونه منحصر به فرد را به صدا درآورده است.

استان فارس با دارا بودن رتبه نخست تنوع گیاهان دارویی در کشور، میزبان بیش از ۶۰۰ گونه ارزشمند مانند موسیر، آویشن کوهی و شیرین بیان است. اما سودجویی انسان‌ها با برداشت غیراصولی، صادرات خام و ناآگاهی از خواص سمی پیاز این گیاهان، بقای آن‌ها را تهدید می‌کند. لاله واژگون، گلی با گلبرگ‌های اشک‌آلود وارونه، نماد این بحران است.

این گیاه چندساله از خانواده سوسنیان، با گل‌های زرد لیمویی تا قرمز وارونه‌اش، در ارتفاعات اقلید، ممسنی و سپیدان می‌روید. عمر گلدهی آن به زحمت به یک هفته می‌رسد، اما همین فرصت کوتاه نیز با هجوم گردشگران و دستبرد سودجویان به دشت‌ها تبدیل به فاجعه‌ای زیست محیطی شده است.

فیلم اخیر تخریب گسترده لاله‌ها که در فضای مجازی منتشر شد، گواه این بی‌توجهی است. در این فیلم، گروهی با بی‌اعتنایی به هشدار‌های محیط‌بانان، انبوهی از گل‌ها را ریشه‌کن می‌کنند.

کارشناسان هشدار می‌دهند: پیاز لاله واژگون به دلیل وجود آلکالوئید‌های سمی، قابل مصرف نیست، اما عده‌ای با فروش آن در چهارراه‌ها، نه تنها جان مردم را به خطر می‌اندازند، بلکه چرخه تکثیر این گونه را نابود می‌کنند. خشکسالی و کمبود نیروی حفاظتی (فقط ۱۲۰ محیط‌بان برای ۱۰ میلیون هکتار عرصه طبیعی!) نیز بحران را تشدید کرده است.

فریاد دشت‌های بی‌پناه

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری فارس از همکاری با استان همجوار برای پیگیری تخلف اخیر خبر می‌دهد و تاکید می‌کند: با متخلفان برخورد قانونی می‌شود.

حجت مرادی به شهروندان یادآوری می‌کند: هرگونه تخلف در مراتع را می‌توان به سامانه ۱۵۰۴ گزارش داد.

به گفته وی، اداره کل منابع طبیعی استان برای حفاظت از منابع ملی به ۲ هزار و ۲۰۰ نفر نیروی عملیاتی نیاز دارد؛ اکنون تنها ۱۲۰ نیروی یگان حفاظت در استان وجود دارد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری فارس در عین حال تاکید می‌کند: ۱۰ میلیون و ۶۰۰ هزار هکتار در این استان عرصه طبیعی و اراضی ملی وجود دارد که طبق نرم استاندارد کشوری حداقل ۲ هزار و ۲۰۰ نفر از این اراضی باید حفاظت کنند.

مرادی به فیلم منتشر شده در فضای مجازی که ادعا شده بود تخریب لاله‌های واژگون در سپیدان در حال انجام است، اشاره می‌کند و می‌گوید: اداره‌کل منابع طبیعی از طریق همیاران طبیعت از موضوع مطلع شد و بلافاصله تیمی برای بررسی موضوع به منطقه عزیمت کردند و اعلام شد برداشت این گل‌ها در دشت مور پلیسه به طرف کاکان انجام شده است که جزو حوزه استحفاظی استان کهگیلویه و بویراحمد است و پس از اطلاع از موضوع، این مهم به همکاران در استان کهگیلویه و بویراحمد اطلاع رسانی شد تا موضوع را پیگیری کنند.

آینده تاریک در پس زیبایی زودگذر

لاله‌های واژگون، فقط یک گونه گیاهی نیستند؛ حلقه اتصال اکوسیستم و میراثی برای نسل‌های آینده‌اند. اگر امروز چرخه برداشت بی‌رویه و بی‌تدبیری ادامه یابد، فردا تنها خاطر‌های از این شکوهِ وارونه در دشت‌ها باقی خواهد ماند.