این موضوع را میتوان در ادعای روز گذشته رئیسجمهور آمریکا مبنی بر نامهنگاری با مقامات ایرانی و همچنین اظهارات وزیر خزانهداری آمریکا که به مردم ایران توصیه میکند به بازارها هجوم آورده و ارز بخرند مشاهده کرد.
درهمین زمینه روز گذشته رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ گفته در تلاش است تا ایران را به مذاکره درباره توافق هستهای مجاب کند. ترامپ در یک مصاحبه با فاکسبیزینس مدعی شد که نامهای به مقامات ایران ارسال کرده و از آنها خواسته که پای مذاکره بیایند. او ادعا کرده این مذاکره برای ایران بسیار بهصرفه خواهد بود و در صورتی که ایران مذاکره نکند، آمریکا اقداماتی خواهد داشت که از نظر ترامپ، به جلوگیری از پیشرفت تواناییهای هستهای ایران منجر خواهد شد.
دفتر نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل در نیویورک در پی ادعای ترامپ اعلام کرد: «تاکنون چنین نامهای دریافت نکردهایم.» متعاقب این موضوع یک مسئول آمریکایی روز جمعه توضیحی درباره نامه دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا به مقام معظم رهبری ارائه کرد. به گزارش خبرگزاری ایسنا وی گفت که ترامپ این نامه را نوشته اما هنوز ارسال نشده است.
اما واقعیت این است که در پس این رویکردهای ظاهرا دیپلماتیک، ترکیبی از سیاست تحریمی شدید و تهدیدهای نظامی پنهان است که هدف اصلی آن وادارکردن ایران به عقبنشینی از برنامههای دفاعی و قدرت هستهایاش است، بدون اینکه هیچ امتیاز ملموسی به ایران داده شود و تضمینی داشته باشد که توافق مفروض به سرنوشت برجام دچار نشود! در این راستا، ایالات متحده در پی تحقق خواستههای خود بدون دادن کمترین امتیاز به ایران است و حتی در مواردی بهدنبال تبدیل این مذاکرات به فرصتی برای ثبت یک تصویر از مقامات ایران در کنار مقامات آمریکایی است.
نامهنگاریها؛ نمادی از ناامیدی آمریکا از براندازی ایران
درصورت درستبودن ادعای مقامات آمریکایی مبنی بر اینکه قرار است بهزودی این نامه برای ایران ارسال شود باید توجه داشت که سابقه نشان میدهد مقامات آمریکایی زمانی به سیاست نامهنگاری روی میآورند که از تلاشها برای براندازی ناامید شدهاند. پیش از این، باراک اوباما نیز در دوران ریاستجمهوری خود، نامههای مشابهی به رهبرمعظم انقلاب ارسال کرده بود. این نامهها، البته با وقوع فتنه ۸۸ و امیدواری مجدد و البته کاذب آمریکا به براندازی به نتیجه نرسید. آمریکا که از دستیابی به رؤیای تغییر رژیم و براندازی سیاسی در ایران ناتوان مانده است، تلاش دارد با ترکیبی از فشار اقتصادی، تهدید و دیپلماسی، ایران را به توافقی جدید وادار کند که در آن، بیشتر به منافع آمریکا پرداخته شود و ایران تنها باید امتیازاتی مانند محدودسازی برنامه هستهای و دفاعی و منطقهای خود را بدهد.
تحریمها و جنگ روانی
از سوی دیگر، ایالات متحده در کنار نامهنگاریهای دیپلماتیک، ابزار تحریم و فشار رسانهای را بهعنوان یک روش فشار اقتصادی بهکار گرفته است. تحریمهای اقتصادی آمریکا، بهویژه آنچه که علیه صنعت نفت ایران و تواناییهای پهپادی و موشکی کشور اعمال شده، در راستای کمپین «فشار حداکثری» ترامپ قرار دارد. این فشارها بهویژه از طریق محدودسازی صادرات نفت ایران و اعمال تحریمهای جدید علیه بخشهای مختلف اقتصادی کشور، قصد دارد ایران را به تسلیم در برابر خواستههای آمریکا وادار کند. در مقابل، ایران از همان ابتدای اجرای سیاستهای تحریمی آمریکا، بهویژه پس از خروج یکجانبه ترامپ از برجام نشان داده هیچگاه تحت فشارهای خارجی مذاکره نخواهد کرد. مقامات ایرانی بارها تأکید کردهاند که «مذاکره در سایه تهدید» هیچگاه قابل قبول نخواهد بود و آمریکا باید از فشارها و تحریمها دست بکشد تا بتواند به توافقی جدید دست یابد.
روز پنجشنبه اسکات بسنت، وزیر خزانهداری ایالات متحده اعلام کردکه تحریمهای دونالد ترامپ علیه ایران،با هدف تعطیلکردن صنعت نفت این کشور و «فروپاشی اقتصاد آن» طراحی شده است. بسنت در جریان سخنرانی در «باشگاه اقتصادی نیویورک» گفت ایالات متحده تحریمهایی تهاجمی علیه ایران اعمال میکند تا یک«تأثیر حداکثری فوری» داشته باشند. او مدعی شد: «هدف ترامپ این است که صادرات ۱.۵میلیون بشکه نفت ایران در روز را به صادرات قطرهای تبدیل کند. ما بخش نفت و قابلیتهای تولید پهپاد ایران را نیز تعطیل میکنیم.» وزیر خزانهداری آمریکا با هدف جنگ روانی و هیجانیکردن بازار تهران گفت: «اگر ایرانی بودم الان تمام پولم را از ریال به ارز دیگری تبدیل میکردم.» این سناریوی رسانهای درحالی است که روز گذشته رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز بهصراحت اعلام کرده تحریمهای اعمالشده علیه ایران هیچگونه تأثیری در راستای توقف برنامه هستهای این کشور نداشته است. ایران بهوضوح راههایی برای دورزدن تحریمها پیدا کرده و برنامه هستهای خود را گسترش داده است.
پاسخ تهران به اظهارات وزیر خزانهداری آمریکا
سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان نیز در واکنش به اظهارات خصمانه وزیر خزانهداری آمریکا مبنی بر ادامه سیاست فشار حداکثری علیه مردم ایران گفت: «آزموده را آزمودن خطاست و قرار نیست سیاستگذاران آمریکایی با تکرار سیاستهای نادرست نتیجهای متفاوت از آنچه تاکنون گرفتهاند، بگیرند. اسماعیل بقائی تاکیدکرد: رویکرد جمهوری اسلامی ایران در دیپلماسی بینالمللی مبتنی بر منطق و احترام متقابل برای تأمین منافع مشروع و قانونی ملت ایران است و هر رفتار و گفتاری که با این رویکرد ملازمه نداشته باشد، از نظر ما مردود است. وی سیاست فشار و ارعاب علیه ملت ایران را ناقض صریح اصول و اهداف منشور سازمان ملل متحد و حقوق بینالملل و «مستوجب مسئولیت بینالمللی» دولت آمریکا دانست و تصریح کرد که ملت ایران به تقویت ظرفیتهای خود در حوزههای مختلف ادامه داده و هرگونه فشار غیرقانونی و ضدانسانی را با مقاومت و پایداری پاسخ خواهد داد.
تقلای آمریکا در برابر قدرت ایران
در نهایت، سیاستهای آمریکا در برابر ایران در حال حاضر بهوضوح نشان میدهد که واشنگتن قصد دارد از طریق تحریمهای اقتصادی، تهدیدهای نظامی و تلاشهای رسانهای و سیاسی، ایران را وادار به عقبنشینی از مولفههای کلیدی قدرت خود کند، در حالیکه هیچ امتیازی به ایران داده نمیشود.
در این راستا، نامهنگاریهای مقامات آمریکایی بهویژه ترامپ که با یک جنجال رسانهای نیز همراه بود، بیشتر بهعنوان ابزاری برای تصویرسازی سیاسی و تلاش برای رسیدن به یک «عکس یادگاری» از مقامات ایران در کنار آمریکاییها بهکار میرود، نه اینکه نشانهای از تمایل واقعی آمریکا به تغییر رفتار و پذیرش حقوق ایران باشد.
تلاشهای اخیر آمریکا نشان میدهد که آنها همچنان بر این باورند که میتوانند ایران را با استفاده از سیاست فشار، تهدید و با کمترین امتیاز پای میز مذاکره بیاورند اما این واقعیت را نادیده میگیرند که ایران در برابر چنین فشارهایی که بهدنبال تحمیل خواستههای یکجانبه هستند، هرگز تسلیم نخواهد شد.