بوشهر با فرهنگی غنی و فرهنگ سازانی فقیر

بوشهر سرزمین افتخارات است و هر قطعه از خاک آن چون دیواری بلند، با کاشی هایی به رنگ و طرح های متفاوت و دلنشین، نمایان گر آفرینش های فاخر هنری، فرهنگ، دانش و آداب و رسوم اند.

آنچه امروز بر فضای فرهنگی و هنری استان بوشهر می‌گذرد، دلالت بر بروز چالش‌هایی همچون عدم عدالت فرهنگی، کمبود سرانه فضای هنری، تفکر دولتی حاکم بر فرهنگ وهنر استان و مدیر محوری به جای مدیریت محوری، وابستگی اهالی فرهنگ وهنر استان به دولت، توجیه نبودن مدیریت در سطح مختلف جهت واگذاری امور به بخش خصوصی و مردم، فقدان بانک جامع اطلاعاتی از جامعه هدف (هنرمندان، نویسندگان، قاریان، خبرنگاران و غیره) و عدم بهره مندی از ابزار تکنولوژی اطلاعات، نداشتن برنامه اثر بخش عملیاتی در حوزه فرهنگ وهنر، سیاست زدگی در عرصه مدیریت فرهنگی، عدم توجه به نیازهای واقعی جامعه در برنامه ریزی های فرهنگی وهنری، تمایل به اهداف غیر ذاتی در مدیریت فرهنگی، استفاده از نیروهای ناکارآمد و استخدام با نظر و نفوذ مدیران، ضعف آموزش کادرهای فرهنگی وهنری و اداری، کم ارزش بودن نظارت و ارزیابی دقیق از فعالیت کارکنان ومدیران سازمان های فرهنگی وهنری، کاهش مخاطبین برنامه های فرهنگی و هنری، عدم تکمیل بسیاری از پروژه‌های عمرانی و کمبود سخت افزار و تجهیزات در ادارات فرهنگی به ویژه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی ، ادارات شهرستان ها و فرهنگسراها می‌باشد.

از مهمترین دلایل بروز مسائل بالا، عدم اتخاذ یک رویکرد راهبردی به مقوله فرهنگ و هنر می‌باشد. عدم برخورداری نهادهای فرهنگی از چشم‌اندازی روشن برای عرصه فرهنگ و اندیشه در کشور، باعث شده است تا این حوزه دستخوش تحولات غیرقابل پیش بینی و حتی مغایر با سنت‌های تاریخی، دینی و فرهنگی مردم و کشور گردد. بر همین اساس، ضرورت دارد تا به موضوع فرهنگ و ارشاد از منظری دیگر نگریست چراکه اساس هر جامعه‌ای بر تربیت، ارشاد و فرهنگ آن جامعه استوار است.

بی‌تردید، با یک نگاه راهبردی می‌توان زمینه را برای تقویت و توسعه بخش غیر دولتی (موسسات فرهنگی هنری وانجمن ها) در انجام برنامه های فرهنگی وهنری، واگذاری امور فرهنگی و هنری به مردم و نهادهای تخصصی مردمی فرهنگ، هنر، رسانه و کانون های مساجد و تحول ساختار ادارات فرهنگی با بهره گیری از فناوری نوین جهت ارتقای کیفیت خدمات وافزایش بهره وری و گسترش زیرساخت‌ها فراهم نمود.

در حقیقت، بوشهر یکی از استان‌های مرزی کشور است که به‌خاطر بهره‌مندی از امکانات و درآمدهای حاصل از ذخایر و گمرک خود در بعد اقتصادی استان ضعیف و فقیری نیست، اما این امکان را در جهت توسعه فرهنگی و هنری مورد استفاده قرار نداده است. یعنی سهم درامدهای این استان در هزینه‌کرد فرهنگی مثل سایر نقاط کشور است و شاید به‌نسبت کمتر از آنها نیز باشد.

در حال حاضر اغلب شهرهای کوچک استان فاقد فرهنگسرا و دو شهر بادوله در دشتی و کلمه در دشتستان فاقد کتابخانه عمومی هستند.

در سه سال گذشته شرایط فرهنگ و هنر استان از تمام ادوار  بدتر بوده و نقاط ضعف فراوانی در زمینه فرهنگی و هنری گریبانگیر فرهنگ و هنر استان است. در سال‌های اخیر اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی توان برگزاری یک دوره نمایشگاه استانی کتاب را نداشته اما با دادن مجوز مکرر به نمایشگاه‌های کوچک در بوشهر و شهرستانها، حیات کتاب فروشی ها را به خطر انداخته تا آن جا که از ٨کتابفروشی فعال در گناوه تنها یک کتابفروشی باقی مانده است.

هنرمندان و فعالان حوزه فرهنگ استان بوشهر که به عنوان بازوان نهادهای فرهنگی حاکمیتی محسوب می‌شوند برای ایفای نقش خود با چالش‌هایی روبرو هستند. مشکلات معیشتی و زیر ساختی از جمله مهم‌ترین این چالش‌ها است که با تغییر دولت، امیدوار به تغییر بودند که تاکنون این مهم محقق نشده است. برای تحقق مطالبات جامعه فرهنگی وهنری در ابتدا انتصاب مدیرانی بادانش کافی و مقبول جامعه فرهنگ وهنر ضروری است. گام دوم بودن یک مشاور فرهنگی با اختیارات تمام از طرف استاندار در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس جنوبی با هدف نطارت بر اعتبارات و برنامه های فرهنگی آن است. موضوع دیگر برخورداری نهادهای فرهنگی و هنرمندان بوشهر از بودجه مسوولیت های اجتماعی صنایع نفت و گاز می باشد. طرح دیگر برای توسعه فرهنگی در روستاهای استان بوشهر، تاسیس خانه های فرهنگ و کارآفرینی است که می تواند ضمن کشف استعدادهای هنرمندان روستا، باعث رونق اقتصاد هنر در روستاها گردد. امید است دکتر پزشکیان در سفرش به استان بوشهر، نهنگ خفته فرهنگ بوشهر را جراحی و بیدار کند.