جلوگیری از آسیب‌ها در مناظره

محمدصالح مفتاح به تفاوت این مناظره‌ها با مناظرات گذشته اشاره کرد و گفت:‌ مناظره سوم با موضوع فرهنگی و تحت عنوان «انسجام اجتماعی با حکمرانی فرهنگی»، مناظره چهارم با موضوع سیاسی و شعار «ایران در جهان امروز» و نهایتا مناظره پایانی در موضوع اقتصاد با عنوان کارآمدسازی دولت پخش خواهد شد. ما دیگر آن تشریفات خاص ورود نامزدها و قرعه‌کشی را نخواهیم داشت، چون این کار را با حضور نمایندگان نامزدها انجام دادیم و قرعه‌کشی چهار مناظره پیش‌رو اتفاق افتاد. اما درباره تفاوت‌ها؛ ما این‌بار چند شاخص را دنبال کردیم که ظرفیت نخبگانی را به خدمت گرفتیم و از سؤالات نخبگان بهره ببریم تا بار مناظرات و میزگردها بالا برود. 

مفتاح تأکید کرد: از طرف دیگر خواستیم دانشکده‌ها، دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها به میدان بیایند تا شاهد فعالیت‌های متنوع و آرا و نظرات متکثری باشیم و مسائل واقعی حکمرانی در مسائل مطرح و جلوی طرح‌های عوامانه گرفته شود. یعنی درواقع به مسائل اساسی بپردازیم و از کلی‌گویی فاصله بگیریم. ما تلاش‌مان بر این است فضای مناظره به فضایی نزدیک تبدیل شود تا صحبت بر سر حکمرانی واقعی اتفاق بیفتد. دیدگاه‌های مختلف در این مناظرات طرح مسأله می‌شود نه برخورد هیجانی با موضوعات؛ نه این‌که افراد را با سؤالات ناگهانی مواجه کنیم. 

دبیر ستاد انتخابات صداوسیما خاطرنشان کرد: ما در فرم نشستن و صحبت‌کردن در مناظرات را از یک جلسه تقابلی به یک جلسه هم‌اندیشی تبدیل کردیم. ما درواقع به‌دنبال آن بودیم به این فضا آرامش بدهیم تا صحبت‌ها بهتر دیده شوند. جلوی بخشی از این آسیب‌ها در مناظرات گرفته و فضای اخلاقی حاکم شود که در فضای فرمی تا حدودی محقق شد.

او در پاسخ به این سؤال که بسیاری انتقاد به فرم مناظره اول و محتوای آن داشتند و آیا در ادامه با نگاهی به نقاط ضعف و قوت اولین مناظره، به بالابردن جذابیت مناظره‌ها در ادامه توجه کرده‌اید، افزود: بخشی از این نکته شما به نامزدها برمی‌گردد تا فضای انتخابات را گرم و صریح‌تر مسائل را طرح کنند. ما سعی کردیم از کلی‌گویی جلوگیری کنیم و با طرح سؤالات، پاسخ‌ها و مسائل دقیق‌تر شود تا موضوعات حول محل اختلافات و تفاوت سلایق و نگاه‌ها شکل بگیرد و مردم بتوانند تفاوت دیدگاه‌ها را مشاهده کنند. ما در وهله اول با تمهید قرعه‌کشی تمام چهار مناظره آتی با حضور نمایندگان و برنامه‌ریزی برای کوتاه‌کردن تشریفات ابتدایی، توانستیم مناظره را سر وقت برگزار کنیم. امیدوارم مناظرات هم با بحث‌های خوب و جزئی‌نگری و فاصله‌گرفتن کاندیدا از کلی‌گویی، جذاب‌تر و مفیدتر باشد.

مفتاح درخصوص میزگردها و قالب‌های برنامه‌سازی انتخاباتی گفت: در تحلیل عملکرد صداوسیما درباره برنامه‌های انتخاباتی باید مجموعه قالب‌های برنامه‌سازی دیده شوند. ما مجموعه‌ای از برنامه‌ها را تدارک دیدیم که هرکدام کارویژه خودش را دارد. میزگردها یک ابتکار و اتفاق جدیدی بود که به‌واسطه آن نامزدها را در معرض پاسخگویی به نخبگان و کارشناسان قرار می‌دهد. در بخش ابتدایی میزگردها، ایده مرکزی نامزدها در آن موضوع و حوزه مورد بحث در میزگرد مشخص می‌شود. در ادامه او پاسخگوی سؤالات کارشناسان می‌شود که جلوی همین کلی‌گویی‌ها را می‌گیرد. همچنین توانمندی آن نامزد مشخص می‌شود که چطور می‌تواند پاسخگوی سؤالات نخبگان و کارشناسان باشد. اینجا تناقضات و بقیه مسائل به‌خوبی در معرض نگاه مخاطبان قرار می‌گیرد. همه نامزدها در این دوره یک‌بار نظرات و دیدگاه‌های‌شان درخصوص برنامه هفتم تکلیفی که قانون در اجرای برنامه رئیس‌جمهور آینده گذاشته، در گفت‌وگوی ویژه خبری مشخص می‌شود.

دبیر ستاد انتخابات صداوسیما در ادامه اضافه کرد: در سری دوم گفت‌وگوهای ویژه خبری سؤالات، ابهامات و نکات مورد نظر مردم را از نامزدهای انتخاباتی جویا می‌شویم. جالب است بدانید از شب اول که این گفت‌وگوها آغاز شد تعداد نظراتی که به دست ما می‌رسید تاکنون به هزاران سؤال رسیده و در حال افزایش است. همچنین برنامه «صف‌اول» را تدارک دیدیم که به کارنامه‌خوانی اختصاص پیدا کند و به سوابق افراد بپردازد. در «بدون‌ تعارف» بحث زندگی شخصی و شبهات مطرح‌شده را پیگیری می‌کنیم و گفت‌وگوی صمیمی تدارک دیده شد. همچنین پیش از حضور نامزد انتخاباتی در استودیوی گفت‌وگوی ویژه، نماینده‌ای از طرف او که بیشتر هدف خانواده آن نامزد است حضور پیدا می‌کند تا به‌واسطه این برنامه مردم با سبک زندگی و شخصی نامزدهای ریاست‌جمهوری آشنا شوند. برنامه «با مردم» و مستندهایی که ارائه شد نیز قالب‌های دیگر برنامه‌های تبلیغاتی نامزدهاست. 

وی افزود: ما در دور دوم مستندها را بعد از دو مناظره پنجشنبه و جمعه خواهیم داشت که نامزدها مجددا یک مستند جدید ارائه می‌کنند. ما تلاش‌مان بر این بوده با کمک‌گرفتن از ابزارهای مختلف سازمان صداوسیما و شبکه‌های استانی، ستاد هرکدام از نامزدها فیلم‌هایی ارائه دهند تا پخش می‌شود. یک کانال 24ساعته در تلوبیون در اختیار نامزدها قرار گرفته و درنهایت همه بخش‌های سازمان صداوسیما به میدان آمدند تا در این انتخابات نابهنگام همه‌چیز در تراز انقلاب اسلامی و شأن مردم عزیز ایران اتفاق بیفتد. در انتخابات مجلس شورای اسلامی کارهایی اتفاق افتاد که در نوع خودش منحصربه‌فرد بودند، مثل راه‌اندازی 200 کانال تلویزیونی در شش ماه. در این دوره هم دنبال کار متفاوت و جدید بودیم با این‌که فرصتی نداشتیم رقم بخورد.