‌آرایی جدید برای نیازهای روز جامعه

آیت‌ا...سیدابراهیم رئیسی، خادم ملت و رئیس‌جمهور مردمی در حین خدمت به مردم به مقام والای شهادت نائل شد. ایشان به جز خدمات اجرایی در حوزه‌های گوناگون در زمینه علمی نیز مقامی شامخ با آثاری درخور به ویژه در حوزه فقه داشت. آیت‌ا... رئیسی که در کنار دروس شرعی، علوم روز در حوزه حقوق را نیز تا مقطع دکتری خوانده بود، آرایی جدید و مطابق با نیازهای روز جامعه ارائه کرده بود. در ادامه مروری کوتاه داریم بر برخی از تالیفات ایشان که اکنون در مقام سیدالشهدای خدمت به مردم، محبوب قلب‌ها شده است. 
   
ارث بی‌وارث
«ارث بی‌وارث» برای نخستین بار در پاییز ۱۳۹۷با شمارگان ۱۰۰۰ نسخه، ۲۴۰ صفحه و بهای ۲۵ هزار تومان توسط انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد.مولف در این اثر، در زمینه موضوع ارث بی‌وارث بین مباحث فقه و حقوق تطبیق می‌دهد و بحث کلیات و مصادیق ارث و بی‌ارث و بی‌وارث را تبیین کرده و جایگاه ارث بی‌وارث را در فقه به بحث می‌گذارد. سپس نگارنده مصارف ارث شخصی بی‌وارث را ذکر و پایه‌های تصدی و تعهدات بی‌وارث از سوی فقیه جامع‌الشرایط را مورد بررسی قرار می‌دهد. در پایان این نوشتار تعهدات امام یا فقیه در برابر بی‌وارث و نتایج و دستاوردهای موضوع ذکر شده است. بررسی ارث بی‌وارث در قرآن و روایت و در روایات اهل سنت از مباحث قابل تأمل این مجموعه به‌حساب می‌آید. 
   
تعارض اصل و ظاهر در فقه و قانون
«تعارض اصل و ظاهر در فقه و قانون» برای نخستین‌بار در زمستان سال ۱۳۹۷ با شمارگان ۱۰۰۰ نسخه، ۲۷۲ صفحه و بهای ۳۵ هزار تومان توسط انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد.در این پژوهش نخست واژه‌های اصل، ظاهر، اصول عملیه، تعارض و انواع آن از حیث لغت و اصطلاح مورد تبیین قرار می‌گیرد. در ادامه نگارنده شرایط تقدم اصل یا ظاهر و مبانی حجیت آنها در فقه شیعه و اهل سنت را واکاوی کرده و مصادیق تقدم اصل یا ظاهر را روشن می‌کند. در پایان این تحقیق، نظریه تقدم اصل به معنای قاعده فقهی و نظریه تقدم ظاهر به معنای ظاهر حال را بررسی کرده، نظر کلی درباره تعارض اصل و ظاهر را ارائه می‌دهد. نتایج، دستاوردها و پیشنهادها از مطالب مهم در این مجموعه است. 
   
قواعد فقه (بخش عبادی)
«قواعد فقه: بخش عبادی» برای نخستین‌بار در سال ۱۳۹۷ با شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۲۳۶ صفحه و بهای ۲۳ هزار تومان توسط بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد.افزون بر دانش اصول فقه که نقش برجسته‌‏ای در استنباط احکام شرعیه فرعیه دارد، مجموعه دانش دیگری به نام قواعد فقهی هست که مطالعه، بررسی و اثبات این قواعد نیز، فقیه را در استنباط حکم شرعی یاری کرده و از اهمیت بسزایی برخوردار است. قواعدی مانند فراغ و تجاوز، لا تعاد، اصاله الطهاره و لا‌ضرر، از این دسته قواعد است. اثر حاضر مشتمل بر بخشی از قواعد فقهی باب عبادات است که پیشتر آیت‌ا... رئیسی برای جمعی از فضلای حوزه علمیه تهران و قضات تدریس کرده بود. 
   
قواعد فقه (بخش اقتصادی)
«قواعد فقه: بخش اقتصادی» برای نخستین‌بار در سال ۱۳۹۷ با شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۲۶۹ صفحه و بهای ۲۶ هزار تومان توسط انتشارات بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر‌شد. این کتاب در کنار جلد نخست این مجموعه که به قواعد فقه عبادی می‎‌پرداخت، درباره برخی قواعد فقه اقتصادی نگاشته شده است که از آن جمله می‏‌توان به قاعده لزوم، قاعده ضمان ید، قاعده اتلاف، قاعده استیمان، قاعده احسان، قاعده اقدام، قاعده تحذیر، قاعده جَت، قاعده ما یضمن و ما لا‌یضمن و قاعده تلف مبیع قبل از قبض اشاره کرد. 
   
قواعد فقه (بخش قضایی)
«قواعد فقه: بخش قضایی» برای نخستین‌بار در سال ۱۳۹۸ با شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۳۱۶ صفحه و بهای ۳۷ هزار و۵۰۰ تومان توسط انتشارات بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد.بخش قابل ملاحظه‌‏ای از ابواب و مباحث فقه اسلامی به مسائل حقوقی و قضایی در ابعاد مختلف آن اختصاص یافته است و مجموعه‏‌ای از قواعد فقهی، مانند قواعد حجیت بینه، البینة علی المدعی و الیمین علی من أنکر، إقرار العقلاء، غرور و لا‌ضرر…نیز از ارتباط وثیقی با مباحث قضایی برخوردار است. این کتاب در اصل سومین جلد از مجموعه قواعد فقه شهید آیت‌ا...سیدابراهیم رئیسی است که قواعد یادشده و برخی دیگر از قواعد مرتبط با باب قضا‌ را مورد بحث و بررسی قرار داده است. 
   
تقریر دروس خارج: فقه وقف
«فقه وقف» برای نخستین‌بار درفروردین ۱۴۰۰ با شمارگان ۵۰۰نسخه، ۵۴۸صفحه و بهای۹۰هزار تومان توسط بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد.بخشی ازعناوین سرفصل‌های کتاب از این قرار است: «فضیلت وقف»، «تعریف وقف»، «صیغه وقف»، «لزوم قصد عنوان در وقف مسجد»، «معاطات در وقف»، «وکالت در وقف»، «وقف فضولی»، «اعتبار قبول در وقف»، «قصد قربت در وقف»، «شرایط وقف»، «وصیت به وقف»، «شرطیت اخراج واقف از وقف»، «شرط ادای دیون عرفی و شرعی از عین موقوفه»، «صحت شرط استفاده مهمانان و رهگذران از ثمره وقف»، «وقف عین مستاجره»، «جواز انتفاع واقف از وقف عام خود»، «شرایط واقف»، «وقف کافر»، «شرایط مال موقوفه»، «وقف پول»، «وقف اموال دارای منفعت بالقوه» و ... .