معرفی انواع مواد پلی آمید و کاربرد هر یک

پلی آمید برای اولین بار در سال 1938 مورد استفاده قرار گرفته و بعد از آن به مرور توانست کاربردهای بیشتری داشته باشد. امروزه مواد PA در انواع مختلفی ساخته شده که هریک کاربردهای مخصوص به خود را دارند. معمولا قیمت هر کیلو پلی آمید هم بر اساس همین ساختار و انواع تعیین خواهد شد؛ به همین دلیل لازم است انواع مواد پلی آمید و کاربردهای هریک را بشناسید تا یک خرید آگاهانه داشته باشید.

پلی آمید چیست؟

واژه پلی آمید برای اولین بار در فوریه 1935 توسط والاس کاروترز به کار برده شد. پلی آمید که با عنوان نایلون هم شناخته می‌شود، دسته‌ای از پلیمرها بوده که از اتصال تعداد واحدهای تکرارشونده به وجود آمده‌اند. برای اولین بار از این مواد در رشته‌های مسواک استفاده شد. بعد از آن استفاده از این ماده در انواع صنایع مختلف گسترش چشمگیری پیدا کرد و کاربردهای گوناگونی برای آن در نظر گرفته شد. پلی آمیدها مقاومت حرارتی و مقاومت الکتریکی بالایی دارند. ساختار بلورین این مواد همچنین مقاومت شیمیایی نسبتا بالایی هم از خود نشان می‌دهد. نفوذناپذیری بالا هم یکی دیگر از قابلیت‌های مواد PA بوده که باعث شده از آن‌ها در انواع صنایع خودروسازی، حمل و نقل، نساجی، بسته‌بندی، برق و الکترونیک استفاده کرد.

انواع پلی آمید

به‌صورت کلی پلی آمیدها در دو دسته اصلی قرار می‌گیرند که به شرح زیر هستند.

پلی آمید آلیفاتیک یا نایلون

پلی آمید آلیفاتیک در صنعت به عنوان نایلون هم شناخته شده و در گریدهای مختلفی از جمله 66 و 11 ساخته می‌شود. تفاوت ویژگی‌ها و ساختار هر کدام از گریدهای پلی آمید در این دسته بندی، باعث شده تا شاهد اختلاف قیمت در میان آن‌ها باشیم. به‌صورت کلی قیمت مواد پلی آمید 66 با مدل 11 متفاوت بوده و شما باید در زمان خرید محصول، تفاوت در قیمت و کاربرد را در نظر داشته باشید. از جمله موارد موجود در این دسته می‌توانیم به گزینه‌های زیر اشاره کنیم.

نایلون 6 PA

مواد پلی آمید 6 با درجه انعطاف و مقاومت سایشی متنوعی تولید می‌شوند. ظاهر این پلی آمیدها درخشان بوده و معمولا از آن‌ها در تولید محصولات غیر پارچه‌ای استفاده می‌شود.

نایلون PA 66

از خواص این پلیمرها می‌توانیم به نقطه ذوب بالا و مقاومت سایشی آن‌ها اشاره کنیم. همین موضوع باعث شده تا بتوان از PA66 در ساخت انواع قطعات ماشین، الیاف فرش، لوازم عایق برق، چرخ‌دنده‌ها، تسمه نقاله، بلبرینگ و ... به بهترین نحو ممکن استفاده کرد.

PA 610

استحکام و مقاومت این پلی آمیدها در برابر انواع مواد شیمیایی بالاتر بوده و از این رو می‌توان از آن‌ها در ساخت تجهیزات عایق کاری، جوراب بافی و همچنین ساخت زیپ استفاده کرد.

PA11 یا پلی آمید 11

از ویژگی‌های این مدل پلی آمید می‌توانیم به مقاومت حرارتی پایین، اما طول عمر بالای آن اشاره کنیم. این ماده در برابر اشعه ماوراء بنفش مقاومت بسیار بالایی از خود نشان می‌دهد؛ بر این اساس PA11 به راحتی در مواردی که با اشعه برخورد دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

PA 612

این مدل پلیمرها عموما انعطاف‌پذیری بیشتر و قیمت بالاتری نسبت به سایر محصولات دارند. از PA 612 عموما در ساخت انواع قطعات الکتریکی، درپوش لوله‌ها، روکش‌ها و همچنین انواع چرخ‌دنده‌ها استفاده می‌کنند.

PA 12

تنوع این مدل پلی آمیدها در اندازه و شکل بسیار گسترده است. مقاومت بالای PA12 در برابر فرسوده شدن، باعث شده تا قیمت بیشتری نسبت به سایر نایلون‌های تولیدشده داشته باشند. از این مدل می‌توان در ساخت انواع اتصال‌دهنده‌های کابل، واشرهای ورقه‌ای، دیافراگم و ... استفاده کرد.

PA 69

نقطه ذوب و جذب رطوبت این دسته از پلی آمیدها نسبت به سایر آن‌ها در محدوده پایین‌تری قرار دارد. از این رو از آن‌ها در ساخت اتصالات الکتریکی، چمدان، بنرها و ... استفاده می‌کنند.

PA46

این مدل از پلی آمیدها حتی در حرارت‌های بسیار بالا هم مقاومت خوبی از خود نشان داده و می‌توانند خواص خود را حفظ کنند. از PA 46 معمولا در صنعت خودروسازی و همچنین برق و الکترونیک استفاده می‌شود.

پلی آمید آروماتیک

دسته بندی کلی و اساسی دیگری که برای مواد پلی آمید در نظر گرفته شده، تحت عنوان آروماتیک شناخته می‌شود. این محصولات هم ویژگی‌های خاص خود را داشته و در برابر حرارت و آسیب‌های مختلف، مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهند. این پلی آمیدها دارای زیرمجموعه خاص خود بوده که به شرح زیر هستند.

آرامید

این مدل از پلی آمیدها با عنوان پلی آمید آروماتیک هم شناخته‌شده و کاربردهای مختلفی در صنایع گوناگون دارند. از جمله کاربردهای این موارد می‌توانیم به ساخت کابل فیبر نوری، لباس محافظ حرارت، کلاه ایمنی آتش نشانی، پارچه‌های مخصوص تصفیه هوای گرم و ... اشاره کنیم.

پلی فتال آمید

این مواد هم دارای مقاومت بسیار بالایی در برابر حرارت و همچنین مواد شیمیایی مختلف هستند. از این رو از آن‌ها معمولا در ساخت عایق‌های موتور، پدهای بلبرینگ در موتورهای هواپیما، سوپاپ دوش و ... استفاده می‌شود.

ویژگی‌های عمومی پلی آمیدها

امروزه دسته بندی خاصی برای انواع پلی آمیدها در نظر گرفته می‌شود. این دسته‌ها در برخی از مواقع ویژگی‌های خاص و منحصر به فرد خود را داشته و تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند. با این وجود می‌توانیم ادعا کنیم که تمام پلی آمیدها دارای ویژگی‌های عمومی خاصی هستند که باید درباره آن‌ها اطلاعات کافی داشته باشیم. ازجمله ویژگی‌های عمومی این محصولات باید به موارد زیر اشاره کنیم.

• نیمه کریستال
• جذب رطوبت بالا
• قابل اشتعال
• قابلیت پخت و استریل شدن

به صورت کلی اصلی‌ترین ویژگی‌های این دسته از مواد به عوامل خاصی مانند درصد کریستالی بودن آن‌ها، نوع و درصد نرم‌کننده‌های استفاده شده و ... وابسته است. با این وجود در موارد ذکرشده در این بخش، عموما تشابه‌های زیادی با یکدیگر دارند.

سخن پایانی

پلی آمید یا همان نایلون، یک دسته از پلیمرهای فوق‌العاده کاربردی بوده که جایگاه ویژه‌ای در انواع صنایع مختلف دارد. این مواد خواص و ویژگی‌های منحصر به فردی دارند که در بخش‌های قبلی، اطلاعات کاملی را درباره آن‌ها ارائه دادیم. همچنین انواع پلی آمید و گریدهای مختلف این موارد را معرفی کرده و اصلی‌ترین کاربردهای هر کدام از آن‌ها را نام بردیم. با استفاده از محتوای فوق، می‌توانید اطلاعات جامع و کاملی درباره انواع پلی آمید به دست آورید.