اظهار تمایل رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گفت‌و‌گو با رسانه‌های خارجی برای حضور در ایران باعث شد تا وی به این کنفرانس بین‌المللی دعوت شود. البته نباید فراموش کرد که قطع تعاملات به‌دلیل سیاسی‌کاری‌های این نهاد بین‌المللی در تبعیت از اقدامات مغرضانه تروئیکای اروپایی بود که باعث واکنش تهران و اعمال محدودیت‌هایی در برخی از دوربین‌های نظارتی و فراپادمانی آژانس و تعدیل برخی بازرسان اروپایی شد. بنا بر آنچه گروسی در شبکه ایکس نوشته است، حضور و پیشنهاد‌های وی برای رایزنی‌های دوجانبه می‌تواند به حل اختلافات کمک کند. دیدار مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با امیر عبداللهیان و علی باقری، گمانه‌زنی‌هایی را درخصوص ازسرگیری گفت‌و‌گوهای برجامی ایجاد کرده است؛ موضوعی که از دید رسانه‌های خارجی نیز پنهان نمانده و آنها نیز گزارش‌های مبسوطی را در این خصوص منتشر کرده‌اند. خبرگزاری فرانسه در این‌باره نوشته است: تنش‌ها بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از زمان شکست توافق برجام بارها شعله‌ور شده است و تلاش‌های میانجیگری اتحادیه اروپا تاکنون برای بازگرداندن واشنگتن به توافق و هم برای وادار کردن تهران به پایبندی مجدد به مفاد توافق شکست خورده است. سال گذشته، ایران طی مذاکرات غیررسمی با آمریکا، سرعت غنی‌سازی اورانیوم خود را کاهش داد که به‌عنوان یک اقدام نمایش حسن‌نیت تلقی شد. بازدید گروسی فرصتی برای تبادل نگرانی‌های دو طرف فراهم خواهد کرد؛ نگرانی‌هایی که پس از عملیات وعده صادق و نقش محوری جمهوری اسلامی ایران در معادلات منطقه تشدید و برای طرف‌های غربی مسجل شده است که جمهوری اسلامی ایران درخصوص تجاوز به تمامیت‌ارضی خود ساکت نخواهد نشست. همکاری قابل توجه جمهوری اسلامی ایران با آژانس انرژی اتمی ازجمله راهبردهای اصلی کشورمان طی سال‌های گذشته بوده تا به این ترتیب در راستای تحقق شفاف‌سازی و راستی‌آزمایی گام بردارد؛ مسأله‌ای که از آن می‌توان به‌عنوان اصلی‌ترین راهبرد دیپلماسی هسته‌ای یاد کرد؛ موضوعی که باعث انتقاد از رویه متناقض آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قبال جمهوری اسلامی شده است زیرا هر چقدر تهران در مسیر همکاری و تعامل قرار دارد اما با بدعهدی و فشار دیپلماتیک طرف‌های غربی و در راس آنها آمریکا مواجه می‌شود که در اقدامی غیرمرسوم به‌صورت یک‌طرفه از توافق برجام خارج شده و بدعهدی خود را دوباره در معرض دید همگان گذاشت و عجیب‌تر این‌که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز مستقل از غرب عمل نکرده و اراده‌ای از خود برای همکاری با جمهوری اسلامی ایران نشان نداده است و اقداماتش بیشتر در راستای سنگ‌اندازی است تا تعامل. اعزام بازرسانی که در واقع جاسوس کشورهای غربی هستند آشکارترین مصداق درخصوص این عدم همکاری است که بنا بر اظهارات گروسی قرار است روند اعتمادسازی دوباره پیش گرفته شود. شکی نیست که ابهام‌تراشی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران بنا به سفارش آمریکا و سه کشور اروپایی عضو برجام است تا فرآیند هسته‌ای شدن جمهوری اسلامی ایران را به تعویق بیندازد؛ خیال خامی که هرگز به‌وقوع نمی‌پیوندد. موضوعی که در نشست دوجانبه محمد اسلامی و رافائل گروسی به آن اشاره شد. محمد اسلامی روز سه‌شنبه پس از مذاکرات دوجانبه فنی با هیات آژانس در نشست خبری مشترک با رافائل گروسی ضمن قدردانی از سفر و حضور گروسی در کنفرانس بین‌المللی هسته‌ای گفت: گرچه بدخواهان از تعامل ایران و آژانس ناخرسند هستند و با ادبیات مخرب سعی بر سیاه‌نمایی و کم‌ارزش نشان دادن دارند، معتقدیم توافق مشترک مبنای خوبی برای تعامل است و ما بر این خط مبنا به‌عنوان نقشه‌راه خود میان ایران و آژانس تاکید کردیم.
مذاکرات پیشرفت بیانیه مارس را به‌عنوان خط مبنا مثبت ارزیابی کردیم
وی ادامه داد: ما در این مذاکرات پیشرفت بیانیه مارس را به‌عنوان خط مبنا مثبت ارزیابی کردیم، گرچه به‌دلیل شرایط به‌وجود آمده در مسائل ایران و آژانس روند همکاری‌ها کند شد و هر دو طرف از این کندی ابراز ناخرسندی کرده بودند. ما تداوم تعاملات‌مان را بر مبنای بیانیه مشترک در سه بخش از این پس دنبال می‌کنیم؛ اول موارد گذشته است که در سند برجام در قالب پی‌ام‌دی بسته شده بود، اینها مسائل خاص خودش را دارد که آغشته به مسائل بیرونی و سیاسی است و نباید به دیگر بخش‌ها تسری داده شود. در این بخش موضوع مهم دو مکان باقی مانده است، موضوع ناترازی مواد حل شد و بر حل دو مکان باقی‌مانده تمرکز می‌کنیم.
مدیرکل آژانس باید نقش تسهیل‌کننده برای برداشتن موانع داشته باشد
اسلامی گفت: بخش دوم، درباره وضعیت موجود است که در چارچوب ان‌پی‌تی و پادمان انتظارات و کاستی‌ها را دنبال می‌کنیم و برای اقدامات هماهنگ برای پیشبرد وضعیت موجود اقدامات متقابل لازم را انجام می‌دهیم و بخش سوم که مدیرکل و شخص آقای گروسی مسئول آن است و باید گام‌هایی بردارند که برای آینده است. نقشی که مدیرکل به موجب وظایف قانونی به‌عهده دارد و باید تسهیل‌کننده باشد، برای برداشتن موانع و حل مسائل مربوط که عمدتا سیاسی بوده، در این رابطه حائز اهمیت است.
توافق ایران و آژانس برای تهیه پیش‌نویس تداوم تعاملات بر مبنای بیانیه مشترک
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: ما توافق کردیم برای تهیه پیش‌نویس این سه بخش، معاونان دو طرف مذاکرات را دنبال کنند و الان هم در حال انجام است و همان‌طور که زمان پیش می‌رود، نتایج مورد انتظار را دریافت می‌کنیم، البته این آغاز یک فرآیند است.اسلامی گفت: باید از اقدامات خصمانه علیه ایران که با منشأ صهیونیستی پایه‌گذاری شده است مراقبت شود تا در تعامل دو طرف تاثیر نگذارد.وی بیان کرد: این موضوع مهم است چون آنچه در امپراتوری رسانه‌ای گفته می‌شود برخاسته از این القائات بوده که رژیم صهیونیستی سردمدار آنهاست. اسلامی افزود: در این مقطع زمانی که ماهیت این رژیم بر جهانیان معرفی شده و جامعه کثیری از مردم و نخبگان این ماهیت را دیدند و به آن اعتراض می‌کنند، باید توجه کنیم این همان ماهیت است که پشتیبان جریان مخرب علیه ایران است و نباید مطالب این رژیم، ملاک سازمان بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران قرار گیرد. رئیس سازمان انرژی اتمی گفت ما امروز توافق کردیم که اینها را از هم تفکیک کنیم؛ گذشته حال و آینده. ما هماهنگ و مشترک به سمت آینده مشترک پرتعامل و پرتحرک گام برمی‌داریم.
حضور گروسی در امتداد تعاملات جاری و موافقت‌نامه پادمان جامع است
اسلامی در پاسخ به این‌که در سال‌های اخیر شاهد تشدید تنش علیه ایران بودیم و شاهدیم که برجام و مذاکرات شکست خورده است با این حال حضور آقای گروسی تاثیر مثبتی در ازسرگیری مذاکرات دارد یا خیر؟ گفت: حضور ایشان در امتداد تعاملات جاری در چارچوب ان‌پی‌تی و موافقت‌نامه پادمان جامع است. ایران از برجام خارج نشده است، آمریکا خارج شد و به تعهداتش عمل نکرد و دیگران هم به تبع آن اقدامی نکردند. ایران با حسن‌نیت در این توافق مانده و الان که کاهش تعهدات داده، ملاکش برجام است. به علاوه قانون اقدام راهبردی ملاک عمل ماست و این ملاحظات را آقای گروسی مطلع هستند و دیدید که اشاره کردند چارچوب‌های ما الان ان‌پی‌تی، موافقت‌نامه پادمان جامع و قانون اقدام راهبردی ایران است. شخص آقای گروسی هم البته جایگاه سیاسی ویژه دارند و یکی از توافق‌های امروز ما در سه بخش مورد اشاره همین تعاملات سیاسی است که می‌تواند اثرات متقابل داشته باشد.
