گزارش «جام‌جم» از رشد معنادار مخاطبان صداوسیما
فضای‌مجازی در سیطره برنامه‌های رسانه‌ملی
آمار مخاطبان تلویزیون و تلوبیون در مدت اخیر بحث‌برانگیز شده بود. آمارها روشن و شفاف بود اما شبکه‌های معاند تلاش کردند آمار را به روش خود و طبق بازی همیشگی جلو ببرند. روز گذشته نشستی پیرامون آمار مخاطبان در دو بازه زمانی نوروز و رمضان برگزار شد تا آمارها این بار به شکل مستندتری به مخاطبان ارائه شود.
نشستی که با حضور محسن شاکری‌نژاد رئیس مرکز تحقیقات صداوسیما، حسن عابدینی معاون امور استان‌ها، علی بخشی‌‌زاده معاون صدای رسانه‌ملی، محمد کشوری مدیرکل اتاق وضعیت معاونت فضای مجازی، سلیم غفوری قائم‌مقام معاونت سیما، حسین قرائی مدیرکل روابط‌عمومی، احمد خورشیدی مدیرعامل تلوبیون و مدیران شبکه‌های رادیویی فرهنگ، صبا و پیام برگزار شد.
دقیق‌ترین نظرسنجی‌ها
محسن شاکری‌نژاد، رئیس مرکز تحقیقات صداوسیما در ابتدای ارائه گزارش خود پیرامون مخاطبان نوروز و رمضان، با اشاره به فعالیت‌های مرکز تحقیقات به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین مراکز افکارسنجی عنوان کرد: نظرسنجی مرکز تحقیقات هم مثل تمام جهان، به دو صورت انجام می‌شود؛ یکی از آنها نظرسنجی مقابل منازل است که براساس استانداردهایی که داریم، جلو می‌رویم. مسائل مرتبط به تلویزیون به لحاظ نبود حساسیتی که در حوزه مسائل سیاسی وجود دارد، به شکل تلفنی و در منازل و به شکل شفاف انجام می‌دهیم. یکی ازمعیارهای مراکز نظرسنجی در ایام انتخابات است. به‌نوعی می‌گوییم شب قدر مراکز تحقیقی و افکارسنجی در انتخابات است. برهمین اساس، در انتخابات اخیر، عددی حول ۷.۴۱درصد را در مورد مشارکت مردم در انتخابات اعلام کردیم که با نتایج واقعی اختلاف اندکی داشت. درسنجش مخاطب هر دو هفته یک بار میزان مخاطب را می‌سنجیم و اگر یک سریال یک ماه پخش آن به طول بینجامد، در هر دو هفته نظرسنجی دوباره انجام می‌دهیم. از آنجا که بررسی همه برنامه‌های تلویزیون هزینه‌بر است، برنامه‌های شاخص به ما اعلام می‌شود تا به صورت حضوری آن را مورد بررسی قرار دهیم. دقیق‌ترین نظرسنجی‌ها ، به شکل فصلی و به صورت حضور در مقابل درب منازل انجام می‌شود.
«نون‌خ» پرمخاطب‌ترین سریال شد
وی ادامه داد: به‌تازگی اظهاراتی از من منتشر شد که شبکه‌های معاند روی آن مانور دادند. می‌خواهم در این فرصت قدری درباره آن توضیح بدهم. در آخرین نظرسنجی که داشتیم، کلیت میزان مخاطب ۶۶ درصد است که شامل نظرسنجی پیغام‌گیران ما در تهران و مراکز استان می‌شود. نمی‌توان انکار کرد که مخاطب تلویزیون در شهرستان‌های تابعه و روستاها بیشتر است. بر این اساس، میزان مخاطب در شهرستان ۶۹/۹درصد و میزان مخاطب در روستاها ۷۸/۷درصد بوده است. اگر بخواهیم همه را بسنجیم باید به شکل میلیاردی هزینه کنیم. در نظرسنجی مرتبط با انتخابات هم این را دیدیم که مخاطبان شهرستان‌ها نسبت به تهران بیشتر هستند. به‌طور کلی در همه آیتم‌های نوروز و رمضان، ۸درصد افزایش مخاطب داشته‌ایم. البته معتقدم که دشمن می‌خواهد دشمنی کند و از تیتر خاصی استفاده کرد. امروز در عصری هستیم که مخاطب را باید ترکیبی از برادباند و برادکست دانست و از آن گریزی نیست. در حقیقت این عددها در این عصر چیزی شبیه معجزه است. مثلا مرکز تحقیقاتی در آمریکا یا انگلیس که میزان مخاطب را ارائه می‌کند، به ندرت آمارهایش به ۱۰ درصد می‌رسد؛ به‌عنوان مثال، برنامه پرمخاطب ۲۰۲۳ انگلیس، برنامه مربوط به تاجگذاری چارلز بود که ۱۲/۵ میلیون نفر درمجموع آن را دیده بودند که حدود ۱۸ درصد می‌شود. امروز قتی با مردم صحبت می‌کنیم متوجه می‌شویم مردم در بستر خارج از تلویزیون و بر بسترهای دیگر مصرف رسانه‌ای دارند. در حقیقت باید به یک فناوری برسیم که وقتی درباره میزان مخاطب صحبت می‌کنیم، هر دو را لحاظ کنیم. رئیس مرکز تحقیقات صدا و سیما با اشاره به اولین نظرسنجی انجام شده در سال جاری، عنوان کرد: طبق نظرسنجی‌های انجام شده، سریال نون خ با ۴۱/۵درصد پرمخاطب‌ترین سریال بوده است. این مجموعه سال گذشته مخاطبی حدود ۳۱/۴ درصد داشت که امسال بالاتر رفته است. ما در همه آیتم‌ها به‌جز برنامه‌های شب قدر رشد داشتیم. مساله شب قدر و ریزش مخاطب برای ما جای خوشحالی است چون به این معناست که به‌دلیل تعطیلات، مردم بیشتر فرصت رفتن به مساجد و هیات‌ها را داشته‌اند. وی در ادامه با بیان آمار سریال‌های نوروز و رمضان، تصریح کرد: سریال زیرخاکی با ۲۴/۹ درصد، هفت سر اژدها با ۲۲/۵ درصد و رستگاری با ۱۵/۹ درصد مخاطب ثبت شده‌اند. در مورد برنامه‌های افطار، برنامه محفل با ۲۷/۹ درصد، زندگی پس از زندگی ۲۷/۱ درصد پرمخاطب بود که بعد از آن برنامه هلال قرار داشت. این را هم بگویم که رکورد مخاطبان سال قبل برنامه زندگی پس از زندگی امسال توسط خود برنامه زده شد. برنامه محفل هم از ۱۹/۷ به ۲۷/۹ رسید. در مورد برنامه‌های سحر هم، پربیننده‌ها مربوط به شبکه‌های استانی بود که گویای تمایل مردم به پیگیری سحر از شبکه‌های استانی خودشان بوده و طبیعی هم هست. شبکه‌های استانی با ۱۴/۳درصد(پرمخاطب‌ترین برنامه سحرگاهی شبکه‌های استانی) و بعد از آن برنامه ماه خدا با ۹/۴درصد پربیننده‌های سحر بودند. شاکری‌نژاد در توضیح مخاطبان تلویزیون و آمارهای اعلام شده هم این‌طور بیان کرد: در نظرسنجی‌ها کلیت را می‌سنجیم و مخاطبان ۱۲سال به بالا را لحاظ می‌کنیم. در نظرسنجی‌ها از افراد می‌پرسیم که چقدر تلویزیون می‌بینند. ارقام بالای ۱۵دقیقه در زمره مخاطبان قرار می‌گیرند. اگر هم تلویزیون نبینند، چرایی آن را جویا می‌شویم.
نگاه جهانی و امتی
سلیم غفوری، قائم‌مقام معاونت سیما هم در ادامه این نشست گفت: آنچه در نوروز و رمضان روی آنتن تلویزیون رفت، گویای تلاش و زحمت شبکه‌ها بود. برخی سریال‌ها مثل زیرخاکی و رستگاری به پایان رسید و بقیه ادامه دارد. شبکه‌های ما برای سال تحویل برنامه تدارک دیده بودند که همه در جریان هستند. امسال قله برنامه‌ها محفل و زندگی پس از زندگی بود اما برنامه‌های دیگری هم داشتیم. مثل هلال که با محوریت امت اسلامی بود. به‌طور کلی، برای ماه رمضان ۱۰برنامه ویژه افطار، ۹برنامه ویژه سحر، ۱۵ ترتیل‌خوانی، ۵۰ ویژه‌برنامه معارفی و ۱۶برنامه مناجات داشتیم. در این میان ۵۰ درصد برنامه‌های گفت‌وگو محور، ۱۴ درصد مسابقه، ۲۴ درصد نماوا و کلیپ، ۷درصد برنامه‌های گزارشی و ۵.۳درصد برنامه‌های پویانمایی داشتیم. در نوروز هم برنامه‌های متنوعی تدارک دیده بودیم. شبکه چهار با برنامه سرزمین شعر مورد اقبال قرار گرفت. تلاش کردیم در برنامه‌های‌مان به سراسر ایران فرهنگی توجه کنیم و نگاه جهانی و امتی داشته باشیم.
تغییر مصرف رسانه‌ای از تلویزیون به فضای مجازی
غفوری در پاسخ به برخی شبهات درباره کیفیت سریال‌ها هم این‌طور بیان کرد: در دوره جدید، ابتدا فیلمنامه به شکل کامل نهایی می‌شود و بعد، وارد تولید می‌شویم. آثار تولید شده با این رویکرد هنوز به آنتن نرسیده است. مثلا «هفت سر اژدها» از سیستم قدیم بوده. البته این را هم بگویم که کیفیت سریال می‌تواند اختلاف دیدگاه باشد. طبق اعلام آمار، احتمالا کیفیت نون خ امسال از سال قبل بهتر بوده اما حتما فرآیند جدید بر این مبناست که با فیلمنامه کامل وارد تولید شویم تا بهتر از قبل به ارتقای کیفی مجموعه‌ها کمک شود. این‌که برخی می‌گویند چرا تلویزیون دیگر خیابان‌ها را خلوت نمی‌کند، باید بگویم این مساله به فضای کلی مصرف رسانه در کشور و کل دنیاست که روزگاری تمام مرجع ما تلویزیون بود و حالا به شکل دیگری است. ما این روزها بخشی از وقت‌مان را در گوشی صرف می‌کنیم و مصرف رسانه‌ای ما متفاوت از قبل شده است. در نتیجه مخاطب تلویزیون از سایر بسترها کم شده است. این در همه دنیا اتفاق افتاده است. الان شبکه‌ای در دنیا نداریم که ۸۰ درصد مخاطب داشته باشد. در سایر رسانه‌ها هم همین‌طورشده است. درست مثل تیراژ روزنامه‌ها که نسبت به گذشته یه یکدهم رسیده است.در حقیقت مردم از بسترهای دیگری نیازمندی‌های خود را تأمین می‌کنند. در مورد کارگردانان صاحب‌نام هم این‌طور نیست که با ما همکاری نکنند. کارهای پخش شده و در دست تولید هم مؤید این مطلب است. ممکن است برخی هم با سایر فضاهای رسانه‌ای همراه شوند. گاهی هم مراحل توافق طول می‌کشد. وی ادامه داد: البته خیلی از برنامه‌های نوروز یا رمضان همچنان ادامه دارد و باید این را بگویم که دو شبکه یک و سه، تا پایان سال خالی از سریال نخواهد بود. مجموعه‌های مختلفی در مراحل تولید هستند که به آنتن این دو شبکه می‌رسند. برخی نقد می‌کنند که تلویزیون گفته بود از سلبریتی استفاده نخواهد کرد. ما هیچ وقت نگفتیم، نمی‌خواهیم از سلبریتی استفاده کنیم. چیزی که از ابتدا اعلام کردیم این بود که حتما از حضور هنرمندان استقبال می‌کنیم اما با شرط رعایت شرایط خاصی که رسانه ملی دارد. در عین حال، حتما تلویزیون برای برنامه‌هایی برنامه‌ریزی می‌کند که اتکایی به سلبریتی هم ندارد. درست مثل برنامه‌های زندگی پس از زندگی و محفل. این را هم بگویم که برخی پلتفرم‌ها نرخ تولید برنامه‌سازی و دستمزدها را به هم زده‌اند اما تلویزیون به هر حال زایش داشته و چهره‌های تازه‌ای اضافه کرده است.
امتداد محتوای رسانه ملی
در ادامه این نشست، محمد کشوری، مدیرکل اتاق وضعیت معاونت فضای مجازی در بیان آمار بینندگان رسانه ملی در فضای مجازی گفت: مخاطبان از چند منبع می‌توانند محتوای رسانه ملی را ببینند که امتداد محتواهای سازمان در پیام‌رسان‌هاست. چند نکته باید بگویم. وقتی می‌گوییم بازدید، این کلمه با بازدیدکننده فرق دارد. نکته دیگر این‌که محتواهایی که در مجازی منتشر شده، کوتاه و تقطیع شده است که به ازای اقتضائات آن منتشر می‌شود. یعنی آماری که می‌گویم مربوط به انتظار قطعاتی از سریال بوده که خودش نوعی مصرف رسانه‌ای است. به‌طور کلی ۵۵۰ هزار محتوای کوتاه در چهار پلتفرم مرتبط با برنامه‌های سازمان در رمضان و نوروز جمع‌آوری کردیم. بر این اساس، میزان بازدید مخاطبان از این محتواها در تلگرام ۱۷۳ میلیون، اینستاگرام ۱.۲میلیارد، ایتا ۸۵.۵میلیون و روبیکا ۱۳۹میلیون بازدید داشته‌ایم. از حیث برنامه‌ها نیز می‌توان گفت که محفل با ۴۰۵ میلیون بازدید، زندگی پس از زندگی با ۲۷۸میلیون، سال نو شبکه سه با ۱۱۸میلیون، برمودا در ایام عید ۱۰۳میلیون و شب عیدی شبکه دو با ۷۹میلیون بازدید در ردیف پرمخاطب‌ترین برنامه‌ها قرار داشتند.
۵۰ میلیون بازدید در ۲۴ ساعت
احمد خورشیدی، مدیرعامل تلوبیون هم در ادامه مراسم این‌طور بیان کرد: آمار تلوبیون در رابطه با مخاطبان خود تلوبیون معنا پیدا می‌کند و به معنای افکارسنجی نیست. این آماری که اعلام می‌کنم مربوط به آرشیو است. در مورد آمار زنده باید بگویم در رویدادهای مختلف تلاش می‌کنیم مخاطب و آمارش را اعلام کنیم. به‌طور کلی یک رقم ۵۰ میلیون واچ تایم (زمانی که مخاطب برای مشاهده صرف می‌کند) در۲۴ساعت منتهی به سال تحویل داشتیم. در خود سال تحویل هم، ۱۱۲ هزار و ۵۴۶ ای پی منحصر‌به‌فرد شبکه سه را تماشا کردند؛ ۴۰ هزار و ۲۹۸شبکه یک و ۳۰ هزار و ۸۹۲ شبکه دو را دیدند. آن چیزی که ما در نوروز و رمضان تجربه کردیم این بود که کاربران با اینترنت رایگان خانگی مخابرات تلوبیون دیدند و همین آمار را بالا برد. طی چهار سال اخیر پربیننده‌ترین برنامه، زندگی پس از زندگی بود که امسال برنامه محفل با تجمیع آمار شبکه سه و قرآن، به رقم زندگی پس از زندگی یعنی حدود سه میلیون بازدید رسید.در این میان سریال‌ها، نون‌خ در هر قسمت با ۱۵۰ هزار بازدید در پلتفرم صداوسیما مواجه بوده و به لحاظ بیننده در صدر است. پس از این مجموعه، سریال زیرخاکی با ۱۴۰ هزار بازدید در هر قسمت، هفت سر اژدها با ۱۰۷ هزار بازدید و رستگاری با ۳۷ هزار بازدید و فصل جدید جومونگ حدود ۴۷ هزار بازدید به ازای هر قسمت داشته است.وی آمار مخاطبان تلوبیونی ویژه‌برنامه‌های تحویل سال را هم اعلام کرد و گفت: برنامه سال نو با یک میلیون و ۶۶۲ هزار،شب عیدی با۳۶۷هزار و ایران دوست‌داشتنی با ۱۶۸هزار بازدید از‌جمله پرمخاطب‌ها بوده‌اند. در برنامه‌های سرگرمی مهمانی با ۶۴۶ هزار، مردان آهنین با ۳۸۰ هزار، شب خوش با ۳۹۵ هزار، پاورقی با ۲۳۵ هزار و معرکه با ۱۶۹ هزار بازدید در میان پرمخاطب‌ها قرار داشتند.
کارنامه درخشان استان‌ها
بخش دیگری ازآمار، مربوط به اموراستان‌ها بود که حسن عابدینی، معاون امور استان‌های رسانه‌ملی دراین‌خصوص گفت: سازمان در راستای دو محور اصلی فعالیت‌های خود یعنی هویت‌محوری و عدالت‌گستری، تلاش کرد آرام آرام خرده‌فرهنگ‌ها و قومیت‌های مناطق مختلف را در قاب رسانه نشان دهد. از چهار ماه قبل، روزانه ۱۰ساعت از برنامه‌های شبکه‌های ملی را از طریق استانی پوشش داده‌ایم به طوری که از ۷ تا ۹صبح، شبکه سه در اختیار استان‌‌هاست که از سیستان و بلوچستان تا خراسان شمالی و خوزستان این پهنه گستره ایران اسلامی را شامل می‌شود. دو ساعت هم در شبکه‌های دیگر زیست‌بوم استان‌ها را به نمایش گذاشتیم. ما معتقدیم که بخش مهمی از کارهای استانی، قابلیت پخش در شبکه‌های ملی را دارد و باید به مرور سریال و مجموعه‌ها به استان‌ها نقل مکان کنند تا سوژه‌های استانی در قالب مجموعه‌های نمایشی تولید شود. سال قبل سریال سنجرخان را روی قاب رسانه بردیم. علاوه‌بر آن دو سریال دیگر از مناطق کرد در حال انجام است که یکی از آنها مربوط به زندگی شخصیت مستوره اردلان خواهد بود و فیلمنامه آن در حال نهایی شدن است. امیدواریم امسال جلوی دوربین برود. همچنین، مادرسوجان را در گیلان داریم که امیدوارم اوایل تابستان به آنتن برسد. سریال دامون هم از مازندران در حال جلو رفتن است.دو سه سریال در رمضان و نوروز، ویژه استان‌ها تولید کردیم که باعث شده به مرور جهشی در این حوزه اتفاق بیفتد. این را هم باید بگویم که میزان بینندگان شبکه‌های استانی در سحر۴.۲درصد نسبت به سال قبل رشد داشت که نشان می‌دهد توانسته نیاز مخاطب را تأمین کند. در نوروز بیش از ۲۹هزار دقیقه برنامه تولید کردیم که در قالب برنامه‌های نمایشی و ترکیبی بود و دو حوزه صداوسیما را شامل می‌شد. همچنین در بازه انتخابات، رقمی حدود ۱۵۰ هزار دقیقه مناظره ضبط و پخش کردیم که رکورد بالایی است. راهبرد معاونت امور استان‌ها این است که سهم استان‌ها در شبکه‌های ملی بالاتر رود.ما درمدت اخیر درانیمیشن ونماآهنگ هم کارکردیم.همچنین در موضوع غزه، ویژه‌برنامه‌های مشخص داشتیم که با گویش‌های متنوع استانی صورت گرفت. امیدواریم در سال جاری فرآیند تولید فرآورده‌های رسانه‌ای اعم از مستند، تله‌تئاتر، تله‌فیلم، موسیقی، نماآهنگ، مجموعه‌های نمایشی و...بتواند نیاز مخاطبان را در حوزه‌های استانی پاسخ دهد.
علی بخشی‌‌زاده، معاون صدای رسانه‌ملی هم در این نشست با اشاره به تولید برنامه‌های معاونت صدا براساس سیاست‌هایی همچون صبر راهبردی در مقابل نظام سلطه و نشاط معنوی در خانواده، گفت: نگاه به عملکرد برنامه‌ها نشان از انطباق نسبی با اهداف ما دارد. در عین حال تلاوت‌های قومیتی ازسراسر کشوروکمربند تلاوت را به شکل مشهود داشتیم. تلاش کردیم قاب متنوعی از اقوام رادرسفره‌های افطارنشان دهیم.همچنین در مناسبت‌های موازی همچون سیزده به دروشب قدر،توازن و تبیین منطقی صورت‌گرفت.
محسن شاکری‌نژاد، رئیس مرکز تحقیقات صداوسیما در ابتدای ارائه گزارش خود پیرامون مخاطبان نوروز و رمضان، با اشاره به فعالیت‌های مرکز تحقیقات به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین مراکز افکارسنجی عنوان کرد: نظرسنجی مرکز تحقیقات هم مثل تمام جهان، به دو صورت انجام می‌شود؛ یکی از آنها نظرسنجی مقابل منازل است که براساس استانداردهایی که داریم، جلو می‌رویم. مسائل مرتبط به تلویزیون به لحاظ نبود حساسیتی که در حوزه مسائل سیاسی وجود دارد، به شکل تلفنی و در منازل و به شکل شفاف انجام می‌دهیم. یکی ازمعیارهای مراکز نظرسنجی در ایام انتخابات است. به‌نوعی می‌گوییم شب قدر مراکز تحقیقی و افکارسنجی در انتخابات است. برهمین اساس، در انتخابات اخیر، عددی حول ۷.۴۱درصد را در مورد مشارکت مردم در انتخابات اعلام کردیم که با نتایج واقعی اختلاف اندکی داشت. درسنجش مخاطب هر دو هفته یک بار میزان مخاطب را می‌سنجیم و اگر یک سریال یک ماه پخش آن به طول بینجامد، در هر دو هفته نظرسنجی دوباره انجام می‌دهیم. از آنجا که بررسی همه برنامه‌های تلویزیون هزینه‌بر است، برنامه‌های شاخص به ما اعلام می‌شود تا به صورت حضوری آن را مورد بررسی قرار دهیم. دقیق‌ترین نظرسنجی‌ها ، به شکل فصلی و به صورت حضور در مقابل درب منازل انجام می‌شود.
«نون‌خ» پرمخاطب‌ترین سریال شد
وی ادامه داد: به‌تازگی اظهاراتی از من منتشر شد که شبکه‌های معاند روی آن مانور دادند. می‌خواهم در این فرصت قدری درباره آن توضیح بدهم. در آخرین نظرسنجی که داشتیم، کلیت میزان مخاطب ۶۶ درصد است که شامل نظرسنجی پیغام‌گیران ما در تهران و مراکز استان می‌شود. نمی‌توان انکار کرد که مخاطب تلویزیون در شهرستان‌های تابعه و روستاها بیشتر است. بر این اساس، میزان مخاطب در شهرستان ۶۹/۹درصد و میزان مخاطب در روستاها ۷۸/۷درصد بوده است. اگر بخواهیم همه را بسنجیم باید به شکل میلیاردی هزینه کنیم. در نظرسنجی مرتبط با انتخابات هم این را دیدیم که مخاطبان شهرستان‌ها نسبت به تهران بیشتر هستند. به‌طور کلی در همه آیتم‌های نوروز و رمضان، ۸درصد افزایش مخاطب داشته‌ایم. البته معتقدم که دشمن می‌خواهد دشمنی کند و از تیتر خاصی استفاده کرد. امروز در عصری هستیم که مخاطب را باید ترکیبی از برادباند و برادکست دانست و از آن گریزی نیست. در حقیقت این عددها در این عصر چیزی شبیه معجزه است. مثلا مرکز تحقیقاتی در آمریکا یا انگلیس که میزان مخاطب را ارائه می‌کند، به ندرت آمارهایش به ۱۰ درصد می‌رسد؛ به‌عنوان مثال، برنامه پرمخاطب ۲۰۲۳ انگلیس، برنامه مربوط به تاجگذاری چارلز بود که ۱۲/۵ میلیون نفر درمجموع آن را دیده بودند که حدود ۱۸ درصد می‌شود. امروز قتی با مردم صحبت می‌کنیم متوجه می‌شویم مردم در بستر خارج از تلویزیون و بر بسترهای دیگر مصرف رسانه‌ای دارند. در حقیقت باید به یک فناوری برسیم که وقتی درباره میزان مخاطب صحبت می‌کنیم، هر دو را لحاظ کنیم. رئیس مرکز تحقیقات صدا و سیما با اشاره به اولین نظرسنجی انجام شده در سال جاری، عنوان کرد: طبق نظرسنجی‌های انجام شده، سریال نون خ با ۴۱/۵درصد پرمخاطب‌ترین سریال بوده است. این مجموعه سال گذشته مخاطبی حدود ۳۱/۴ درصد داشت که امسال بالاتر رفته است. ما در همه آیتم‌ها به‌جز برنامه‌های شب قدر رشد داشتیم. مساله شب قدر و ریزش مخاطب برای ما جای خوشحالی است چون به این معناست که به‌دلیل تعطیلات، مردم بیشتر فرصت رفتن به مساجد و هیات‌ها را داشته‌اند. وی در ادامه با بیان آمار سریال‌های نوروز و رمضان، تصریح کرد: سریال زیرخاکی با ۲۴/۹ درصد، هفت سر اژدها با ۲۲/۵ درصد و رستگاری با ۱۵/۹ درصد مخاطب ثبت شده‌اند. در مورد برنامه‌های افطار، برنامه محفل با ۲۷/۹ درصد، زندگی پس از زندگی ۲۷/۱ درصد پرمخاطب بود که بعد از آن برنامه هلال قرار داشت. این را هم بگویم که رکورد مخاطبان سال قبل برنامه زندگی پس از زندگی امسال توسط خود برنامه زده شد. برنامه محفل هم از ۱۹/۷ به ۲۷/۹ رسید. در مورد برنامه‌های سحر هم، پربیننده‌ها مربوط به شبکه‌های استانی بود که گویای تمایل مردم به پیگیری سحر از شبکه‌های استانی خودشان بوده و طبیعی هم هست. شبکه‌های استانی با ۱۴/۳درصد(پرمخاطب‌ترین برنامه سحرگاهی شبکه‌های استانی) و بعد از آن برنامه ماه خدا با ۹/۴درصد پربیننده‌های سحر بودند. شاکری‌نژاد در توضیح مخاطبان تلویزیون و آمارهای اعلام شده هم این‌طور بیان کرد: در نظرسنجی‌ها کلیت را می‌سنجیم و مخاطبان ۱۲سال به بالا را لحاظ می‌کنیم. در نظرسنجی‌ها از افراد می‌پرسیم که چقدر تلویزیون می‌بینند. ارقام بالای ۱۵دقیقه در زمره مخاطبان قرار می‌گیرند. اگر هم تلویزیون نبینند، چرایی آن را جویا می‌شویم.
نگاه جهانی و امتی
سلیم غفوری، قائم‌مقام معاونت سیما هم در ادامه این نشست گفت: آنچه در نوروز و رمضان روی آنتن تلویزیون رفت، گویای تلاش و زحمت شبکه‌ها بود. برخی سریال‌ها مثل زیرخاکی و رستگاری به پایان رسید و بقیه ادامه دارد. شبکه‌های ما برای سال تحویل برنامه تدارک دیده بودند که همه در جریان هستند. امسال قله برنامه‌ها محفل و زندگی پس از زندگی بود اما برنامه‌های دیگری هم داشتیم. مثل هلال که با محوریت امت اسلامی بود. به‌طور کلی، برای ماه رمضان ۱۰برنامه ویژه افطار، ۹برنامه ویژه سحر، ۱۵ ترتیل‌خوانی، ۵۰ ویژه‌برنامه معارفی و ۱۶برنامه مناجات داشتیم. در این میان ۵۰ درصد برنامه‌های گفت‌وگو محور، ۱۴ درصد مسابقه، ۲۴ درصد نماوا و کلیپ، ۷درصد برنامه‌های گزارشی و ۵.۳درصد برنامه‌های پویانمایی داشتیم. در نوروز هم برنامه‌های متنوعی تدارک دیده بودیم. شبکه چهار با برنامه سرزمین شعر مورد اقبال قرار گرفت. تلاش کردیم در برنامه‌های‌مان به سراسر ایران فرهنگی توجه کنیم و نگاه جهانی و امتی داشته باشیم.
تغییر مصرف رسانه‌ای از تلویزیون به فضای مجازی
غفوری در پاسخ به برخی شبهات درباره کیفیت سریال‌ها هم این‌طور بیان کرد: در دوره جدید، ابتدا فیلمنامه به شکل کامل نهایی می‌شود و بعد، وارد تولید می‌شویم. آثار تولید شده با این رویکرد هنوز به آنتن نرسیده است. مثلا «هفت سر اژدها» از سیستم قدیم بوده. البته این را هم بگویم که کیفیت سریال می‌تواند اختلاف دیدگاه باشد. طبق اعلام آمار، احتمالا کیفیت نون خ امسال از سال قبل بهتر بوده اما حتما فرآیند جدید بر این مبناست که با فیلمنامه کامل وارد تولید شویم تا بهتر از قبل به ارتقای کیفی مجموعه‌ها کمک شود. این‌که برخی می‌گویند چرا تلویزیون دیگر خیابان‌ها را خلوت نمی‌کند، باید بگویم این مساله به فضای کلی مصرف رسانه در کشور و کل دنیاست که روزگاری تمام مرجع ما تلویزیون بود و حالا به شکل دیگری است. ما این روزها بخشی از وقت‌مان را در گوشی صرف می‌کنیم و مصرف رسانه‌ای ما متفاوت از قبل شده است. در نتیجه مخاطب تلویزیون از سایر بسترها کم شده است. این در همه دنیا اتفاق افتاده است. الان شبکه‌ای در دنیا نداریم که ۸۰ درصد مخاطب داشته باشد. در سایر رسانه‌ها هم همین‌طورشده است. درست مثل تیراژ روزنامه‌ها که نسبت به گذشته یه یکدهم رسیده است.در حقیقت مردم از بسترهای دیگری نیازمندی‌های خود را تأمین می‌کنند. در مورد کارگردانان صاحب‌نام هم این‌طور نیست که با ما همکاری نکنند. کارهای پخش شده و در دست تولید هم مؤید این مطلب است. ممکن است برخی هم با سایر فضاهای رسانه‌ای همراه شوند. گاهی هم مراحل توافق طول می‌کشد. وی ادامه داد: البته خیلی از برنامه‌های نوروز یا رمضان همچنان ادامه دارد و باید این را بگویم که دو شبکه یک و سه، تا پایان سال خالی از سریال نخواهد بود. مجموعه‌های مختلفی در مراحل تولید هستند که به آنتن این دو شبکه می‌رسند. برخی نقد می‌کنند که تلویزیون گفته بود از سلبریتی استفاده نخواهد کرد. ما هیچ وقت نگفتیم، نمی‌خواهیم از سلبریتی استفاده کنیم. چیزی که از ابتدا اعلام کردیم این بود که حتما از حضور هنرمندان استقبال می‌کنیم اما با شرط رعایت شرایط خاصی که رسانه ملی دارد. در عین حال، حتما تلویزیون برای برنامه‌هایی برنامه‌ریزی می‌کند که اتکایی به سلبریتی هم ندارد. درست مثل برنامه‌های زندگی پس از زندگی و محفل. این را هم بگویم که برخی پلتفرم‌ها نرخ تولید برنامه‌سازی و دستمزدها را به هم زده‌اند اما تلویزیون به هر حال زایش داشته و چهره‌های تازه‌ای اضافه کرده است.
امتداد محتوای رسانه ملی
در ادامه این نشست، محمد کشوری، مدیرکل اتاق وضعیت معاونت فضای مجازی در بیان آمار بینندگان رسانه ملی در فضای مجازی گفت: مخاطبان از چند منبع می‌توانند محتوای رسانه ملی را ببینند که امتداد محتواهای سازمان در پیام‌رسان‌هاست. چند نکته باید بگویم. وقتی می‌گوییم بازدید، این کلمه با بازدیدکننده فرق دارد. نکته دیگر این‌که محتواهایی که در مجازی منتشر شده، کوتاه و تقطیع شده است که به ازای اقتضائات آن منتشر می‌شود. یعنی آماری که می‌گویم مربوط به انتظار قطعاتی از سریال بوده که خودش نوعی مصرف رسانه‌ای است. به‌طور کلی ۵۵۰ هزار محتوای کوتاه در چهار پلتفرم مرتبط با برنامه‌های سازمان در رمضان و نوروز جمع‌آوری کردیم. بر این اساس، میزان بازدید مخاطبان از این محتواها در تلگرام ۱۷۳ میلیون، اینستاگرام ۱.۲میلیارد، ایتا ۸۵.۵میلیون و روبیکا ۱۳۹میلیون بازدید داشته‌ایم. از حیث برنامه‌ها نیز می‌توان گفت که محفل با ۴۰۵ میلیون بازدید، زندگی پس از زندگی با ۲۷۸میلیون، سال نو شبکه سه با ۱۱۸میلیون، برمودا در ایام عید ۱۰۳میلیون و شب عیدی شبکه دو با ۷۹میلیون بازدید در ردیف پرمخاطب‌ترین برنامه‌ها قرار داشتند.
۵۰ میلیون بازدید در ۲۴ ساعت
احمد خورشیدی، مدیرعامل تلوبیون هم در ادامه مراسم این‌طور بیان کرد: آمار تلوبیون در رابطه با مخاطبان خود تلوبیون معنا پیدا می‌کند و به معنای افکارسنجی نیست. این آماری که اعلام می‌کنم مربوط به آرشیو است. در مورد آمار زنده باید بگویم در رویدادهای مختلف تلاش می‌کنیم مخاطب و آمارش را اعلام کنیم. به‌طور کلی یک رقم ۵۰ میلیون واچ تایم (زمانی که مخاطب برای مشاهده صرف می‌کند) در۲۴ساعت منتهی به سال تحویل داشتیم. در خود سال تحویل هم، ۱۱۲ هزار و ۵۴۶ ای پی منحصر‌به‌فرد شبکه سه را تماشا کردند؛ ۴۰ هزار و ۲۹۸شبکه یک و ۳۰ هزار و ۸۹۲ شبکه دو را دیدند. آن چیزی که ما در نوروز و رمضان تجربه کردیم این بود که کاربران با اینترنت رایگان خانگی مخابرات تلوبیون دیدند و همین آمار را بالا برد. طی چهار سال اخیر پربیننده‌ترین برنامه، زندگی پس از زندگی بود که امسال برنامه محفل با تجمیع آمار شبکه سه و قرآن، به رقم زندگی پس از زندگی یعنی حدود سه میلیون بازدید رسید.در این میان سریال‌ها، نون‌خ در هر قسمت با ۱۵۰ هزار بازدید در پلتفرم صداوسیما مواجه بوده و به لحاظ بیننده در صدر است. پس از این مجموعه، سریال زیرخاکی با ۱۴۰ هزار بازدید در هر قسمت، هفت سر اژدها با ۱۰۷ هزار بازدید و رستگاری با ۳۷ هزار بازدید و فصل جدید جومونگ حدود ۴۷ هزار بازدید به ازای هر قسمت داشته است.وی آمار مخاطبان تلوبیونی ویژه‌برنامه‌های تحویل سال را هم اعلام کرد و گفت: برنامه سال نو با یک میلیون و ۶۶۲ هزار،شب عیدی با۳۶۷هزار و ایران دوست‌داشتنی با ۱۶۸هزار بازدید از‌جمله پرمخاطب‌ها بوده‌اند. در برنامه‌های سرگرمی مهمانی با ۶۴۶ هزار، مردان آهنین با ۳۸۰ هزار، شب خوش با ۳۹۵ هزار، پاورقی با ۲۳۵ هزار و معرکه با ۱۶۹ هزار بازدید در میان پرمخاطب‌ها قرار داشتند.
کارنامه درخشان استان‌ها
بخش دیگری ازآمار، مربوط به اموراستان‌ها بود که حسن عابدینی، معاون امور استان‌های رسانه‌ملی دراین‌خصوص گفت: سازمان در راستای دو محور اصلی فعالیت‌های خود یعنی هویت‌محوری و عدالت‌گستری، تلاش کرد آرام آرام خرده‌فرهنگ‌ها و قومیت‌های مناطق مختلف را در قاب رسانه نشان دهد. از چهار ماه قبل، روزانه ۱۰ساعت از برنامه‌های شبکه‌های ملی را از طریق استانی پوشش داده‌ایم به طوری که از ۷ تا ۹صبح، شبکه سه در اختیار استان‌‌هاست که از سیستان و بلوچستان تا خراسان شمالی و خوزستان این پهنه گستره ایران اسلامی را شامل می‌شود. دو ساعت هم در شبکه‌های دیگر زیست‌بوم استان‌ها را به نمایش گذاشتیم. ما معتقدیم که بخش مهمی از کارهای استانی، قابلیت پخش در شبکه‌های ملی را دارد و باید به مرور سریال و مجموعه‌ها به استان‌ها نقل مکان کنند تا سوژه‌های استانی در قالب مجموعه‌های نمایشی تولید شود. سال قبل سریال سنجرخان را روی قاب رسانه بردیم. علاوه‌بر آن دو سریال دیگر از مناطق کرد در حال انجام است که یکی از آنها مربوط به زندگی شخصیت مستوره اردلان خواهد بود و فیلمنامه آن در حال نهایی شدن است. امیدواریم امسال جلوی دوربین برود. همچنین، مادرسوجان را در گیلان داریم که امیدوارم اوایل تابستان به آنتن برسد. سریال دامون هم از مازندران در حال جلو رفتن است.دو سه سریال در رمضان و نوروز، ویژه استان‌ها تولید کردیم که باعث شده به مرور جهشی در این حوزه اتفاق بیفتد. این را هم باید بگویم که میزان بینندگان شبکه‌های استانی در سحر۴.۲درصد نسبت به سال قبل رشد داشت که نشان می‌دهد توانسته نیاز مخاطب را تأمین کند. در نوروز بیش از ۲۹هزار دقیقه برنامه تولید کردیم که در قالب برنامه‌های نمایشی و ترکیبی بود و دو حوزه صداوسیما را شامل می‌شد. همچنین در بازه انتخابات، رقمی حدود ۱۵۰ هزار دقیقه مناظره ضبط و پخش کردیم که رکورد بالایی است. راهبرد معاونت امور استان‌ها این است که سهم استان‌ها در شبکه‌های ملی بالاتر رود.ما درمدت اخیر درانیمیشن ونماآهنگ هم کارکردیم.همچنین در موضوع غزه، ویژه‌برنامه‌های مشخص داشتیم که با گویش‌های متنوع استانی صورت گرفت. امیدواریم در سال جاری فرآیند تولید فرآورده‌های رسانه‌ای اعم از مستند، تله‌تئاتر، تله‌فیلم، موسیقی، نماآهنگ، مجموعه‌های نمایشی و...بتواند نیاز مخاطبان را در حوزه‌های استانی پاسخ دهد.
علی بخشی‌‌زاده، معاون صدای رسانه‌ملی هم در این نشست با اشاره به تولید برنامه‌های معاونت صدا براساس سیاست‌هایی همچون صبر راهبردی در مقابل نظام سلطه و نشاط معنوی در خانواده، گفت: نگاه به عملکرد برنامه‌ها نشان از انطباق نسبی با اهداف ما دارد. در عین حال تلاوت‌های قومیتی ازسراسر کشوروکمربند تلاوت را به شکل مشهود داشتیم. تلاش کردیم قاب متنوعی از اقوام رادرسفره‌های افطارنشان دهیم.همچنین در مناسبت‌های موازی همچون سیزده به دروشب قدر،توازن و تبیین منطقی صورت‌گرفت.
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
سیاست فشار علیه ایران نتایج عکس دارد | اروپا در مسیر افزایش تنش
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
تنظیم سازوکار غرب برای یک درگیری جبهه‌ای
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
پیامی اثر بخش برای مردم مقاوم لبنان
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
ماسک N95 واقعی در بازار نیست! | تولید ماسک بدون تدوین استاندارد آزمایش
گفت و گو
