به گزارش جام جم آنلاین، قطعنامه پیشنهادی آمریکا درباره غزه در نشست روز جمعه شورای امنیت سازمان ملل مطرح شد و کشورهای روسیه ، چین و الجزایر به آن رای منفی دادند. از آنجا که یک قطعنامه برای تصویب به ۹ رای از ۱۵ رای اعضای شورای امنیت بدون وتوی اعضای دائم نیاز دارد، قطعنامه آمریکا نتوانست به تصویب برسد و با رای منفی چین و روسیه از اعضای دائم شورای امنیت وتو شد.
به قطعنامه پیشنهادی آمریکا ۱۱ کشور از ۱۵ کشور عضو شورای امنیت رای مثبت، سه کشور رای منفی و یک کشور رای ممتنع دادند.
سه کشوری که رای مخالف دادند شامل دو عضو دائم شورای امنیت یعنی روسیه و چین و یک عضو غیر دائم شورای امنیت یعنی کشور الجزایر بود که به آن رای منفی دادند. کشور گویان نیز از اعضای غیر دائم شورای امنیت به این قطعنامه رای ممتنع داد.
درخواست سفیر آمریکا برای رای مثبت همه اعضا
لیندا توماس گرینفیلد سفیر و نماینده آمریکا در سازمان ملل پیش از رای گیری مدعی شد که قطعنامه پیشنهادی ما «ما را به تضمین این توافق نزدیکتر میکند و به کاهش رنج مردم غزه کمک میکند».
سفیر آمریکا در سازمان ملل گفت: «از همه اعضای شورای امنیت میخواهم که رای مثبت بدهند. رای دادن به قطعنامهای که حماس را به دلیل حملات وحشتناک و خشونت جنسی محکوم میکند، روشن میکند که همه غیرنظامیان - اسرائیلیها و فلسطینیها - باید بتوانند بدون ترس از خشونت زندگی کنند و تاکید میکند که حمله زمینی به غزه یک تهدید بزرگ برای غیرنظامیان است.»
سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد به شورای امنیت گفت که به رغم اختلافات، "ما می خواهیم شاهد یک آتش بس فوری و پایدار باشیم که می تواند امکان ورود پایدارتر کمک های بشردوستانه را فراهم کند."
او گفت: «قطعنامه سازمان ملل اگر نتواند در صحنه اجرا شود، معنای بسیار کمتری دارد، به همین دلیل است که آمریکا قطر و مصر شبانه روز برای این هدف تلاش می کنند. ما معتقدیم که نزدیک هستیم اما هنوز به آن نقطه نرسیده ایم.»
سفیر و نماینده آمریکا در سازمان ملل گفت که اگر این قطعنامه رای نیاورد، «یک اشتباه تاریخی» خواهد بود.
آمریکا: وتوی قطعنامه توسط روسیه و چین گستاخانه است
پس از آنکه در رای گیری برای قطعنامه پیشنهادی آمریکا، کشورهای روسیه و چین از اعضای دائم شورای امنیت رای منفی دادند و این قطعنامه به دلیل رای این کشور دارای حق وتو، تصویب نشد، نماینده آمریکا گفت: روسیه و چین با رای منفی ترجیح دادند آمریکا شکست بخورد.
نماینده آمریکا در سازمان ملل در نشست شورای امنیت پس از رای گیری ناموفق گفت که روسیه و چین نمی خواستند به قطعنامه ای که آمریکا ارائه کرده رای بدهند، زیرا ترجیح می دهند که آمریکا شکست بخورد. این نشان می دهد که روسیه بار دیگر «سیاست را بر پیشرفت» ترجیح داده است.
گرینفیلد با اشاره به وتوی روسیه چین درباره قطعنامه آمریکا گفت: دو کشور از محکوم کردن حماس به خاطر زنده سوزاندن مردم، تیراندازی به غیرنظامیان بی گناه در کنسرت و تجاوز به زنان و دختران خودداری می کنند.
او گفت: «این بدترین حمله به یهودیان از زمان هولوکاست بود و یک عضو دائم شورای امنیت حتی نمیتواند آن را محکوم کند. متاسفم، اما این ظالمانه است و از شان این نهاد پایین تر است.»
اظهارات آمریکا در حالی است که حماس مکررا ادعاهایی را که نیروهایش در حملات ۷ اکتبر مرتکب خشونت جنسی شده اند، رد کرده است.
چرا الجزایر به قطعنامه آمریکا رای نداد؟
الجزایر یکی از سه کشوری بود که پیش نویس قطعنامه آمریکا را رد کرد. عمار بنجاما، سفیر الجزایر در سازمان ملل متحد، گفت که این متن ناکافی است و به درد و رنج عظیمی که فلسطینیها متحمل شدهاند نمیپردازد.
او به شورای امنیت گفت: «کسانی که معتقدند اسرائیل به عنوان قدرت اشغالگر تصمیم خواهد گرفت به تعهدات حقوقی بینالمللی خود پایبند باشد، اشتباه میکنند. آنها باید این تخیل را کنار بگذارند.»
آمریکا ۲۰ فوریه ۲۰۲۴ (اول اسفندماه ۱۴۰۲) شورای امنیت سازمان ملل، پیش نویس قطعنامه پیشنهادی الجزایر را وتو کرد که خواستار آتش بس فوری بشردوستانه در غزه بود که باید توسط همه طرف ها رعایت می شد.
چرا روسیه و چین قطعنامه آمریکا را وتو کردند؟ پیش نویس قطعنامه دیگری درباره غزه در حال بررسی
انتقاد شدید روسیه به آمریکا
واسیلی نبنزیا سفیر و نماینده دائم روسیه در شورای امنیت در سخنانی گفت: پیش نویس قطعنامه آمریکا یک اقدام برای انحراف افکار و دستکاری آشکار سیاسی است. روسیه نمی پذیرد که این شورا به ابزاری مخرب در خاورمیانه تبدیل شود.
سفیر روسیه تصریح کرد: این قطعنامه به "اسرائیل" آزادی مطلق برای کشتن و اخراج فلسطینیان می دهد. پیش نویس قطعنامه آمریکا تلاشی برای نجات اسرائیل از مجازات است.
نماینده روسیه در شورای امنیت افزود: غزه ۶ ماه است که ویران میشود و نماینده آمریکا اکنون به نیاز فوری به آتشبس اعتراف کرده اما قطعنامه پیشنهادی بر ضرورت آتشبس فوری در غزه تاکید نکرده است.
سفیر دولت ولادیمیر پوتین تاکید کرد که شورای امنیت این اختیار را دارد که اسرائیل را مجبور کند که به آتشبس تن بدهد، نه اینکه تنها «درخواست کند».
او تاکید کرد که اعضای غیردائم شورای امنیت قطعنامه دیگری را در مورد غزه آماده کرده اند که همانند قطعنامه آمریکا سیاسی نیست.
چین: قطعنامه آمریکا مبهم است
سفیر و نماینده چین در سازمان ملل نیز در نشست شورای امنیت گفت: شورای امنیت هیچ اقدامی برای توقف آتش در غزه انجام نداده است. پیش نویس قطعنامه دیگری وجود دارد که به صراحت خواستار آتش بس فوری در غزه است.
او تصریح کرد: پیش نویس قطعنامه آمریکا همواره از محوری ترین موضوع یعنی آتش بس طفره رفته است. متن نهایی پیش نویس قطعنامه آمریکا مبهم است و خواستار آتش بس فوری نیست.
سفیر چین در سازمان ملل گفت که اگر آمریکا خواستار برقراری آتشبس است چرا قطعنامههای قبلی را وتو کرده است. او تاکید کرد: آنچه اکنون اهمیت دارد اقدام برای دستیابی به آتش بس و پیشبرد راه حل دائمی برای مساله فلسطین است.
انتقاد انگلیس از روسیه و چین
باربارا وود وارد سفیر و نماینده انگلیس در سازمان ملل نیز که به قطعنامه آمریکا رای مثبت داده بود، به روسیه و چین انتقاد کرد و گفت از این که روسیه و چین از پیش نویس قطعنامه آمریکا حمایت نکردند، «عمیقا ناامید» شده است.
نماینده انگلیس که کشورش از حامیان اسرائیل در جنگ کنونی غزه است، گفت که این کشور به یک «آتشبس فوری و پایدار» برای آزادی گروگانها و «برعلیه حمله زمینی رفح» رای داده است.
او مدعی شد انگلیس به هر کاری که لازم باشد برای این که کمکهای بشر دوستانه به غزه برسد، ادامه می دهد و توقف فوری درگیریها برای رساندن کمکهای مورد نیاز به غزه ضروری است.
آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا روز گذشته در مصر اعلام کرد پس از گفتگو با متحدان عرب در قاهره، پیشرفت هایی در زمینه مذاکرات آتش بس حاصل شده است و اجماع برای آتش بس فوری و پایدار در غزه وجود دارد.
قطعنامه آمریکا پس از آن صادر شد که واشنگتن چندین قطعنامه قبلی شورای امنیت سازمان ملل را که خواستار آتش بس فوری بود، وتو کرد.
آمریکا ۲۰ فوریه ۲۰۲۴ (اول اسفندماه ۱۴۰۲) شورای امنیت سازمان ملل، پیش نویس قطعنامه پیشنهادی الجزایر را وتو کرد که خواستار آتش بس فوری بشردوستانه در غزه بود که باید توسط همه طرف ها رعایت می شد. این قطعنامه ۱۳ رای مثبت شورای ۱۵ عضوی امنیت را کسب کرد اما آمریکا با مخالفت با آن، موجب تصویب نشدن آن یا همان وتوی قطعنامه شد. انگلیس دیگر عضو شورای امنیت نیز به آن رای ممتنع داد.
این سومین باری بود که قطعنامه پیشنهادی برای برقراری آتش بس در غزه از سوی آمریکا وتو می شود. یک قطعنامه برای تصویب در شورای امنیت نیاز به ۹ رای بدون مخالفت یا همان وتوی پنج عضو دائم این شورا (آمریکا، انگلیس، روسیه، چین و فرانسه) دارد.
پیش از رای گیری درباره قطعنامه الجزایر، منابع خبری و دیپلماتیک ۱۹ فوریه ۲۰۲۴ اعلام کردند: واشنگتن با آتش بس در هر اقدام سازمان ملل در مورد جنگ اسرائیل مخالف بوده است، اما متن پیش نویس ایالات متحده آمریکا، همان لحنی است است که جو بایدن رئیس جمهور این کشور هفته گذشته در گفتگو با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل از آن استفاده کرده است.
لیندا توماس گرینفیلد، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد پس از وتوی قطعنامه الجزایر در اواخر فوریه گفت که این قطعنامه "مذاکرات حساس را به خطر می اندازد."
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، روز چهارشنبه قبل از سفر به مصر گفت که او "بسیار نسبت به حمایت کشورها از قطعنامه آمریکا امیدوار است."
بلینکن به شبکه خبری سعودی الحدث گفت: «فکر میکنم حمایت کشورها از این قطعنامه پیام قوی ارسال می کند.»
او ادامه داد: «البته، ما در کنار اسرائیل و حق آن برای دفاع از خود ایستاده ایم تا مطمئن شویم که حملات ۷ اکتبر دیگر تکرار نخواهد شد، اما در عین حال، ضروری است که غیرنظامیانی که در معرض آسیب هستند و به طرز وحشتناکی رنج می برند در اولویت قرار گیرند از آنها محافظت شود و کمک های بشردوستانه را دریافت کنند.»
گروههای مقاومت فلسطین ۱۵ مهرماه ۱۴۰۲برابر با هفتم اکتبر ۲۰۲۳، عملیات غافلگیرکنندهای با نام «طوفان الاقصی» را از غزه (جنوب فلسطین) علیه مواضع رژیم اسرائیل آغاز کردند که سرانجام پس از ۴۵ روز نبرد و درگیری، سوم آذرماه ۱۴۰۲ برابر با ۲۴ نوامبر ۲۰۲۳، میان اسرائیل و حماس آتش بس موقت چهار روزه یا همان وقفه برای تبادل اسرا میان حماس و اسرائیل برقرار شد.
این وقفه در جنگ، ۷ روز ادامه یافت و سرانجام صبح جمعه ۱۰ آذر برابر با اول دسامبر ۲۰۲۳، آتشبس موقت به پایان رسید و رژیم اسرائیل حملات علیه غزه را از سرگرفت. این رژیم برای تلافی حملات غافلگیرکننده «طوفان الاقصی» و جبران شکست خود و توقف عملیات مقاومت، تمام گذرگاههای نوار غزه را بسته و در حال بمباران این منطقه است.
مذاکرات برای برقراری آتش بس دوباره در غزه و آزادی اسرا با میانجیگری قطر و مصر و مشارکت آمریکا تاکنون به نتیجه نرسیده است. جو بایدن رئیس جمهور آمریکا پیش بینی کرده بود که تا قبل از ماه مبارک رمضان، حماس و اسرائیل برای دور جدید آتش بس به توافق دست یابند اما این پیش بینی به واقعیت نپیوست.
اکنون با توجه به وضعیت فاجعه بار غزه و هشدارهای پی در پی سازمان ملل درباره این منطقه از یک سو و تهدید رژیم اسرائیل برای حمله به رفح از سوی دیگر که می تواند بحران در غزه را به فاجعه ای غیرقابل توصیف تبدیل کند، تلاش ها برای جلوگیری از این فاجعه همچنان ادامه دارد .
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد