اغلب سرمایهگذاریها در کشورهای توسعهیافته به ساخت مسکن ختم میشود و این موضوع باعث پیشبرد اهداف اقتصادی کلان نیز خواهد شد. باید توجه داشت مسکن بیش از ۱۰۰۰رسته شغلی را دربرمیگیرد و رونق آن میتواند اقتصاد را به سمت بهبود حرکت دهد. البته این بازار مالی همراستا با بازارهای دیگر عمل میکند و اگر بازارهای موازی مانند ارز در مسیر صعود قرار بگیرد این بازار نیز روند رشد را طی خواهد کرد. اخیرا مرکز آمار ایران گزارش داده که تورم مسکن روند نزولی را طی کرده و برای ششمین ماه متوالی شاهد کاهش قیمتها هستیم.
مسکن نیاز اصلی هر خانواری است و بخش زیادی از درآمدها را به خود اختصاص میدهد. از سال ۹۷ که قیمت ارز روند صعودی به خود گرفت بازارهای دیگر مانند طلا، خودرو، مسکن، بورس و... نیز در این مسیر قرار گرفت. در شرایط تورمی که بازارهای مالی روند صعود را طی میکند، تقاضا برای پول نقد کاهش مییابد و انتظارات تورمی ایجاب میکند تا پول بیشتر در جامعه تزریق شود که به کالا تبدیل شود. از سوی دیگر در طول هشت سال فعالیت دولت یازدهم و دوازدهم ساخت مسکن به حدی محدود شد که مستاجران دیگر امیدی به خانهدار شدن نداشتند. زمانی که دولت یازدهم فعالیت خود را آغاز کرد، ساخت مسکن وضعیت مطلوبی داشت اما وزیر وقت راه و شهرسازی اعلام کرد تعداد خانههای مسکونی و خانوارها برابر است و دلیلی بر ساخت مسکن جدید نمیبینیم. این موضوع باعث شد تا یک عقبافتادگی شدید در ساخت مسکن شاهد باشیم. تا اینکه محمد اسلامی سکان وزارت راه و شهرسازی را در دست گرفت و طرحهای مسکنی را آغاز کرد. ساخت مسکن نیز یکی از شعارهای اصلی دولت سیزدهم بود و قرار بود طی چهار سال چهار میلیون واحد مسکونی ساخته شود. به منظور بررسی این وضعیت از رئیس هیات عامل صندوق ملی مسکن جویا شدیم که پروژه نهضت ملی مسکن با وعده دادهشده، چقدر فاصله دارد که مهدیار اسماعیلی گفت: از پروژه عقب نیستیم و یک میلیون و ۹۶۰ هزار واحد مسکونی ساخته شده یا در دست ساخت قرار دارد.
جزئیات گزارش مرکز آمار
در گزارشهای اخیر آماری کاهش قیمت مسکن نسبت به ماه گذشته ثبت شده است. برخی کارشناسان ثبات نرخ ارز را مهمترین عامل عنوان میکنند و برخی دیگر معتقدند که سیاستهای دولت در بخش مسکن تاثیرگذار بوده است. بررسی جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران از بازار مسکن تهران نشان میدهد قیمت مسکن طی آذرماه امسال در مقایسه با آبانماه ۱۴۰۲ کاهش یافته است. بر اساس آمار مرکز آمار ایران در آذرماه امسال، متوسط قیمت یک مترمربع واحد مسکونی در مناطق ۲۲گانه تهران ۸۰ میلیون و ۲۹۸ هزار تومان بود که در مقایسه با متوسط قیمت آبانماه امسال با ۸۰ میلیون و ۶۸۰ هزار تومان حدود نیم درصد کاهش یافته است. بین مناطق ۲۲گانه تهران منطقه یک با متوسط قیمت ۱۵۷ میلیون و ۱۰۶ هزار تومان بیشترین و منطقه ۱۹ با ۴۰میلیون و۸۳۹ هزار تومان کمترین قیمت هر مترمربع مسکن را طی ماه گذشته داشته است. در منطقه ۳ متوسط قیمت ۱۳۹میلیون و ۶۴۸ هزار تومان است که نسبت به ماه قبل از آن (آبانماه ۱۴۰۲) با متوسط قیمت ۱۴۵میلیون تومان، حدود ۴درصد رشد منفی را ثبت کرده است. طی ماه گذشته در مجموع ۴۰۷۲ معامله در سامانه املاک و مستغلات کشور (برای شهر تهران) ثبت شده که حدود ۲درصد بیشتر از تعداد معاملات آبانماه امسال است.بررسیها نشان میدهد که روند شش ماهه کاهشی قیمت مسکن ادامه پیدا کرد و متوسط قیمت مسکن با افت ۷درصدی نسبت به خردادماه، به حدود ۸۰میلیون تومان رسید. همچنین آمارها نشان میدهد که تورم ماهانه مسکن در آذرماه منفی ۲.۹درصد بود که بیشترین کاهش را در شش ماه گذشته ثبت کرد. تورم نقطهای هم از ۱۲۲درصد خردادماه به ۵۷.۵درصد کاهش پیدا کرده است و تعداد معاملات همچنان در پایینترین سطح خود در دو دهه اخیر قرار دارد. این روند نزولی قیمتها به دلیل برقراری آرامش نسبی در بازار معاملات مسکن شهر تهران و به دنبال برقراری ثبات در بازار ارز و سایر داراییها در طی ماههای اخیر و نیز بهواسطه برنامههای دردست انجام دولت درخصوص ساخت وعرضه مسکن درسطح کشور است.
جزئیات قیمت
در آذر امسال حجم معاملات مسکن در تهران در مقایسه با ماه قبل ۱.۲درصد کاهش یافته است. بیشترین معامله مسکن در دوره مذکور مربوط به منطقه ۲۰است و در این منطقه تعداد معاملات ۶۶.۷درصد نسبت به آبانماه رشد داشت. در مقابل تعداد معاملات در منطقه۲۱کاهش قابلتوجه ۲۱.۹درصدی داشته است. نکته قابلتوجه دیگر در آمار بانک مرکزی این است که تعداد معاملات در آذرماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش یافته و در مجموع تعداد معاملات ۶۵.۱درصد کم شده است. آمار بانک مرکزی بیانگر این است که از میان ۲۲منطقه شهر تهران، ۱۴منطقه رشد قیمتی ماهانه منفی را تجربه کردهاند و منطقه ۲۲ بیشترین افت قیمت را داشت. متوسط قیمت مسکن در منطقه ۲۲ در آذرماه نسبت به ماه قبل ۱۲.۲ درصد افت داشت و از ۶۲ میلیون و ۲۵۴ هزار تومان به ۵۴ میلیون و ۶۴۹ هزار تومان رسید. بیشترین رشد قیمت مربوط به منطقه ۱۲ است. در این منطقه متوسط قیمت مسکن در آذرماه برابر ۵۱ میلیون و ۲۰۸ هزار تومان بود که نسبت به ماه قبل ۹.۱درصد رشد داشت. قیمت هر مترمربع مسکن منطقه ۱۲ در آبانماه معادل ۴۶ میلیون و ۹۴۴ هزار تومان بود.